“Ёшлар овози — Бўзатов FEST”: опера йўналишининг республика босқичи ғолиблари аниқланди

3-7 июнь кунлари Тошкентдаги “Ёшлар ижод саройи”да “Ёшлар овози — Бўзатов FEST” танловининг республика босқичи бўлиб ўтмоқда. “Дарё” мухбири тадбирнинг иккинчи — опера йўналишига бағишланган кунида бўлиб, иштирокчилар ва ҳакамлар билан суҳбатлашди.

Ушбу танлов президентнинг 2020 йил 2 октябрь куни Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи кенгесининг навбатдан ташқари сессиясида берган топшириқ ҳамда кенгайтирилган тарзда ўтказилган мажлис баёнида белгиланган вазифалар ижроси асосида ташкил этилган.

Танловнинг асосий мақсади — санъатга, маданиятга қизиққан ёшларни қўллаб-қувватлаш, уларнинг истеъдодини юзага чиқаришдир. Бу танлов “Беш ташаббус” доирасида ўтказилиб, ҳар йили минглаб ёшлар иштирок этмоқда.

Танлов қандай босқичларда ўтди?

Беллашув 5 босқичда ўтказилди:

Маҳалла;
Сектор;
Туман/шаҳар;
Ҳудудий;
Республика босқичи.

Иштирокчилар 3 ёш тоифасига ажратилган:

10—15 ёш
16—22 ёш
23—30 ёш

Йўналишлар эса қуйидагича:

бахшичилик (эпик санъат);
анъанавий ижро;
опера;
эстрада.

Республика босқичи қандай ўтмоқда?

Республика босқичида ҳудудий босқичда сараланган 161 нафар қатнашувчи ўз имкониятларини кўрсатади. Ҳар бир йўналишда 42 та, бахшичиликда эса 35 нафар ёш беллашмоқда. Ғолиблар шу куннинг ўзида эълон қилиб бориляпти.

“Уч йиллик меҳнатим эвазига республика босқичига етиб келдим”

— Мен Эргашева Шайдо, Наманган вилоятиданман. Опера йўналишида, 10—15 ёш тоифасида қатнашяпман. Уч йилдан бери бу танловда иштирок этиб келаман, лекин айнан шу йили насиб қилиб, республика босқичига чиқдим.

Бугун Тоҳир Содиқовнинг “Баҳор” қўшиғини ижро этдим. Бу қўшиқни танловда куйлаш учун ўзим танлаганман. Устозим бошида бошқа қўшиқни синаб кўришни тавсия қилганди, лекин мен айнан шу қўшиқни айтишни хоҳладим. Чунки бу қўшиқ менга жуда ёқади. Акам мени мусиқа, санъат оламига олиб кирган. Етти йилдан бери шу йўналишдаман. Ҳеч қачон бошқа йўналиш ҳақида ўйлаб кўрмадим, чунки бу соҳа менга чин дилдан ёқади.

Ҳозир эса тақдирлаш маросимини кутяпман. Мақсадим — биринчи ўринни эгаллаб, 50 миллион сўмни қўлга киритиш. Келажакдаги орзуларим катта — консерваторияга ўқишга кириш, ундан кейин магистратурани ҳам тугатиш ниятим бор, дейди наманганлик қатнашувчи Шайдо.

“Танловга фақат ютиш учун эмас, ўрганиш учун келдим”

— Мен Абдураҳимова Робия, Намангандан келдим. 20 ёшдаман, опера йўналишида иштирок этяпман. Бу йил танловда иккинчи маротаба қатнашишим. Биринчи марта 2024 йилда қатнашган эдим, лекин ўшанда вилоят босқичидан ўтолмаганман. Бу йил эса насиб қилиб, республика босқичига етиб келдим.

Бугун ҳакамлар ҳайъати қаршисида “Жазоирлик қиз” операсидан Изабелла ариясини ижро этдим. Ҳакамларнинг фикрларини хурсандчилик билан қабул қилдим. Камчиликларим ҳақида тўғри айтишди. Чунки танқидни ўсиш учун керак деб биламан. Мансур Тошматов ижромдаги камчиликларни кўрсатиб, янада ўз устимда ишлашимни маслаҳат берди. У кишидан ўрганадиганларим ҳали кўп. Муножот Йўлчиеванинг тилаклари эса менга руҳ бағишлади.

Мен бу танловга фақат ютиш учун эмас, ўрганиш, тажриба орттириш, ижодий ўсиш учун келдим. Албатта, юрагимда орзу бор — биринчи ўрин. Лекин бу қарорни ҳакамлар беради, деди Робия “Дарё”га берган интервьюсида.

“Робия ва Жасминанинг овози халқаро саҳналарга муносиб”

“Дўстлик” ордени соҳибаси, ҳакам Ширин Маматова беллашувчилар ҳақида ўз фикрини билдирди.

— Ҳар йили бу танловда янги, бетакрор овозлар кашф этилмоқда. Кўплаб иштирокчилар яна қатнашмоқда, рақобат эса жуда кучли, айниқса, 16—22 ва ундан катта ёш тоифасида. Лекин энг кичик — 10—15 ёшли иштирокчилар орасида ҳам жуда истеъдодли болалар бор. Ўтган йиллардаги ғолиблар бугун халқаро танловларда, давлат тадбирларида иштирок этмоқда. Бу — биз учун катта фахр.

Бугунги опера йўналишида ҳам жуда кучли иштирокчиларни кўрдик. Баҳолашда биз фақат овоз эмас, балки саҳна маданияти, асар танлови, диксияси, чет тилидаги матнларни тўғри ва ҳис билан ижро этишига ҳам эътибор қиляпмиз. Айрим иштирокчиларнинг овози бор, лекин устоз қўлини кўрмагани билинади — биз уларга маслаҳатлар бериб, устоз топиш, ўқиш лозимлигини айтяпмиз.

10—15 ёш тоифасида баҳолаш бир оз мураккаброқ, чунки бу ёшда опера ижроси оғир. Ҳали овоз шаклланмаган бўлади. Лекин шунга қарамай, жуда тиниқ, қўнғироқдек овозли болаларни кўряпмиз. 16 ёшдан юқори иштирокчиларнинг кўпи эса консерватория талабаси, профессионал саҳна тажрибасига эга бўлган ёшлар — уларни албатта алоҳида баҳолаймиз.

Бугун ўзим учун кашф қилган иштирокчилар орасида Самарқанд вилоятидан келган Жасмина ажралиб турди. У Моцартнинг “Сеҳрли най” операсидаги Тунги малика ариясини ижро этди — бу жуда мураккаб асар, лекин Жасмина уддалади. Шунингдек, наманганлик Робия ҳам жуда чиройли ижро қилди — овози, саҳнада ўзини тутиши, кўриниши — барчаси билан ёдда қолди. Бу қизларнинг келажакда нафақат юртимизда, балки хорижий саҳналарда ҳам порлаши мумкинлигига ишонаман, дейди ҳакам Ширин Маматова.

“Баҳолашда барча мезонлар муҳим”

Ўзбекистон давлат консерваторияси профессори, санъат фанлари номзоди Ботир Матёқубов баҳолаш мезони қандай кечаётгани ва тадбирдаги қатнашувчилар ҳақида гапирди:

— “Ёшлар овози” танловида иштирокчилар асосан уч ёш тоифасида баҳоланади. Баҳолаш мезонлари ичида биринчи ўринда — овоз имконияти, унинг табиий тембр ва кучи, техник ижроси туради. Лекин бу етарли эмас. Саҳнадаги ўзини тутиши, кийиниш маданияти, асарни қандай ҳис қилиб, қандай етказгани — барчаси муҳим.

Биз иштирокчининг овозини гўё заргар қўлига тушган дурдек кўрамиз. Бу дурни сайқаллаш устозларга ва албатта, ёш ижрочининг ўзига боғлиқ. Айниқса 10—15 ёшли иштирокчиларда овоз ўзгариш даврида бўлади, бу эса баҳолашни қийинлаштиради. Бундай ёшда мутация жараёни ҳисобга олинади, уларга овозни зўриқтирмаслик, тўғри шакллантириш бўйича тавсиялар берилади.

16—22 ва ундан юқори ёш тоифасида иштирокчилар анчайин етук, уларнинг овозлари шаклланган. Айримлари консерватория талабаси ёки саҳна тажрибасига эга. Бу тоифадагилар орасида халқаро даражада танилиш даражасида кучли истеъдодлар бор. Мисол учун, бахшичилик йўналишида сурхондарёлик Фаррух исмли йигит “Темур ва Боязид” достони асосида мутлақо янги асарни ижро этди. Бу ёш йигит танловда учинчи маротаба қатнашиб, ниҳоят биринчи ўринни олди. У умумий ҳисобда 110 миллион сўм мукофот ютганини фахр билан айтди, дейди профессор “Дарё”га берган интервьюсида.

Ғолиблар эълон қилинди

Тадбир сўнггида “Ёшлар овози — Бўзатов FEST” танловининг опера йўналиши бўйича Республика босқичи ғолиблари эълон қилинди. 3 та ёш тоифасида ўтказилган беллашувда энг иқтидорлилар ғолибликни қўлга киритди:

• 10—15 ёш тоифаси:

1-ўрин — Абдураимова Садоқат (Сурхондарё вилояти)
2-ўрин — Ғофиров Яшнарбек (Қашқадарё вилояти)
3-ўрин — Мирзақандов Муҳаммадмирзо (Фарғона вилояти)

• 16—22 ёш тоифаси:

1-ўрин — Асраева Жасмина (Самарқанд вилояти)
2-ўрин — Абдураҳимова Робия (Наманган вилояти)
3-ўрин — Ҳайитмуродов Элбек (Сурхондарё вилояти)

• 23—30 ёш тоифаси:

1-ўрин — Пиязов Ақилбек (Қорақалпоғистон Республикаси)
2-ўрин — Муҳаммадиева Мадинахон (Наманган вилояти)
3-ўрин — Абдумавлонов Зиёдбек (Тошкент вилояти)