Ўзбекистонда фарзандини ноқонуний диний таълим олишга жалб этганлик учун маъмурий жавобгарлик белгиланди.
20 февраль куни имзоланган қонун билан айрим қонун ҳужжатларига бола ҳуқуқлари ҳимоясини янада мустаҳкамлашга қаратилган қўшимча ва ўзгартиришлар киритилди.
“Бола ҳуқуқларининг кафолатлари тўғрисида” ги қонунга киритилган қўшимчага кўра, ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар ўз боласини шахсий эътиқодларига мувофиқ диний ва ахлоқий жиҳатдан тарбиялаш ҳуқуқига эгалиги, улар томонидан ўз боласини қонунга хилоф равишда диний таълим олишга жалб этишга, яъни болани рўйхатдан ўтказилмаган ёки лицензияга эга бўлмаган ташкилотларга ёхуд махсус диний маълумотга эга бўлмаган ва диний ташкилотларнинг Ўзбекистон бўйича марказий бошқарув органининг рухсатисиз диний таълимни амалга ошираётган шахсларга диний таълим олиш учун топширишга йўл қўйилмаслиги белгиланди.
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексга киритилган қўшимчага кўра, ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан ўз боласини қонунга хилоф равишда диний таълим олишга жалб этиш БҲМнинг 5 бараваридан 10 бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлиши белгиланди.
Шунингдек, мазкур ҳуқуқбузарлик маъмурий жазо чораси қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этилса БҲМнинг 10 бараваридан 15 бараваригача миқдорда жарима солишга ёки 15 суткагача муддатга маъмурий қамоққа олишга сабаб бўлиши белгиланди.
Қонун расмий эълон қилинган кундан эътиборан кучга кирди. Ушбу қонун лойиҳаси 2024 йил 25 июнь куни депутатлар томонидан биринчи ўқишда қабул қилинганди. Олий Мажлис Сенатининг 16 августдаги ялпи мажлисида қонун маъқулланди.
Қонунчилик палатаси спикери ўринбосари Одилжон Тожиев буни айримлар қонунни нотўғри талқин қилаётгани сабаб бола ҳуқуқлари кафолатларини кучайтиришга оид қонун бўйича изоҳ берганди.
“Таълим тўғрисида”ги қонунга кўра, боланинг умумий ўрта, ўрта махсус таълим олишини таъминлаш, унинг интеллектуал, маънавий ва жисмоний ривожланишига шароит яратиш ота-оналар мажбурияти ҳисобланади. Бироқ Одилжон Тожиев ҳозирги кунда болаларнинг ноқонуний диний сабоқ олишига, давлатнинг мажбурий таълим тизими таъсиридан четда қолишига ҳамда уларда бирёқлама дунёқараш ва мутаассиблик кайфияти шаклланишига ота-оналарнинг ўзи сабабчи бўлиб қолаётганини айтганди.
Хусусан, ноқонуний диний таълим бериш асосан ота-оналар ташаббуси билан “ҳужра” шароитида ташкил этилмоқда. Охирги 5 йилда “ҳужра”да диний таълим олган 9 705 нафар бола аниқланган. Аксарият ҳолларда ота-оналар ўз болаларини диний таълим бериш ҳуқуқи бўлмаган ташкилот ёки шахс ихтиёрига бир неча ойга қаровсиз ташлаб кетиши кузатилмоқда. Бу орада бола тўлақонли шахс сифатида ривожланиши учун зарур бўлган муҳитдан узилиб қолмоқда.
Юқоридаги хатти-ҳаракат юридик тилда “болани қонунга хилоф равишда диний таълим олиш жараёнига жалб қилиш”деб баён қилинган. Қисқа қилиб айтганда, ота-она боласини ъҳужраъга топширса, жавобгар бўлади. “Ҳужра”лар фаолияти эса кўп йиллардан бери қонун билан қатъий тақиқланган, деган эди Одилжон Тожиев.
Шунингдек, бу нарса ота-онанинг ўз фарзандига диний сабоқ, таълим-тарбия беришига умуман алоқаси йўқлигини, чунки бу ҳар қандай ота-онанинг ўз фарзандини шахсан ўзи тарбия қилиш бўйича дахлсиз ҳуқуқи ҳисобланишини қайд этиб ўтганди.
Изоҳ (0)