Олий Мажлис Қонунчилик палатасининг 21 январдаги мажлисида “Истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги қонунга қўшимча киритиш тўғрисидаги қонун лойиҳасини биринчи ўқишда қабул қилинди.
Қонун лойиҳаси билан сотувчи истеъмолчига шартномада кўрсатилган муддатларда товарни топширмаган тақдирда, мажбуриятни бажарилмаган қисмига пеня тўлаши назарда тутилмоқда.
Маълум қилинишича, сотувчиларнинг фуқароларга товарларни келишилган муддатда етказиб бермаётгани билан боғлиқ мурожаатлар тобора кўпаймоқда. Жумладан, 2022 йилда 500 та, 2023 йилда 1 373 та, 2024 йилда эса 1 476 та мурожаат келиб тушган ва бунга амалдаги қонунларда жавобгарлик белгиланмагани ҳам сабаб бўлмоқда.
Ана шундай ҳолатларнинг олдини олиш мақсадида “Истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги қонунга қўшимча киритилмоқда ва унда товарларни келишилган муддатда етказиб бермаган сотувчиларга жавобгарлик белгилаш таклиф қилиняпти.
Бунда пенянинг умумий суммаси етказиб берилмаган товар баҳосининг 100 фоизидан ошиб кетмаслиги, пеняни тўлаш шартнома мажбуриятларини бузган тарафни товарларни етказиб бериш муддатларини кечиктириб юбориш, тўлиқ етказиб бермаслик оқибатида етказилган зарарни қоплашдан озод этмаслиги белгиланмоқда.
Шу билан бирга, сотувчи товарларни истеъмолчига топширишнинг кечикиши истеъмолчининг айби билан содир бўлганлигини исботласа, пеня тўлашдан озод этилиши кўзда тутилмоқда.
Ушбу қонун лойиҳаси 20 январь куни парламент фракцияларида кўриб чиқилган. Унда қонун лойиҳасининг қабул қилиниши аҳолининг қонуний манфаатларини истеъмолчи сифатида ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва олди-сотди шартномасига мувофиқ сотувчи шартлашилган муддатда ёки муддатларда товарларни истеъмолчига топширмаслиги каби ҳолатларнинг олдини олишга хизмат қилиши қайд этилди.
“Миллий тикланиш” фракциясида фракция аъзолари истеъмолчилар манфаатларидан келиб чиқиб, қонун лойиҳасини янада такомиллаштириш ва маромига етказиш бўйича бир қатор таклифлар берди. Хусусан, фракция аъзоси Дилноза Азизова бу норма фуқароларга электр энергия, сув, газни ўз вақтида етказиб бермаган идораларга ҳам қўлланиладими, деган масалани кўтарди.
“Шу кунларда айрим ҳудудларда электр энергияси ва газ етказиб беришда узилишлар кузатилмоқда. Тегишли идоралар эса бу борада аҳолини ҳатто огоҳлантириш ҳақида ўйламаяпти ҳам. Бу ҳам истеъмолчилар ҳуқуқларини бузиш эмасми?” деди Азизова.
Қонун ташаббускорлари кўтарилган саволлар бўйича батафсил тушунтиришлар бериб, депутатлар томонидан берилган асосли таклифлар эътиборга олиниши ва қонун лойиҳасини маромига етказишда инобатга олинишини билдирди.
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси йиғилишида таъкидланишича, ўзгартиришларнинг қабул қилиниши истеъмолчиларнинг манфаатлари ҳимоя қилинишини таъминлайди ва товарни муддатидан олдин ёки шартномавий ҳажмдан кам миқдорда етказиб бериш ҳолатларининг олдини олади.
Изоҳ (0)