Афғонистон муваққат ҳукумати Ҳаж ва диний ишлар вазирлигининг юқори мартабали делегацияси бугун, 16 март санасида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси Шайх Нуриддин Холиқназар таклифига биноан Ўзбекистонга ташриф буюрди. Шунингдек, 12—13 март кунлари эса Ўзбекистон ташқи ишлар вазири Бахтиёр Саидов Кобулда “Толибон”нинг бир қанча раҳбарлари билан учрашган эди.
Сиёсатшунос Фарҳод Каримов ва Халқаро иқтисодиёт бўйича мутахассис Қобилжон Исаев Ўзбекистон ҳукуматининг “Толибон” билан олиб бораётган муносабатлари тўғрисида “Дарё”га ўз фикр-мулоҳазаларини билдириб ўтди.
Халқаро иқтисодиёт бўйича мутахассис, “Уйғун таълим” лойиҳаси асосчиси Қобилжон Исаевнинг таъкидлашича, истиқболда Тошкент Марказий Осиёдаги нейтрал зона колоридини олиш учун энг яқин номзод шаҳар бўлади.
Бир нарсани англаш керакки, мазкур таклиф “Толибон” билан соҳавий дипломатияни тақозо этади. Уларнинг биринчи марта Тошкентга келиши эмас. Яхши нетворкинг кўзланмоқда, совға саломлар ва ҳоказо, уларнинг диний таъсиридан сиёсий таъсири беқарордек кўриниш ҳосил қилган. Дин борасида эса давлат асосий йўналишларни таъсирчан назоратда қолдиради.Тошкент — Марказий Осиёдаги нейтрал зона колоридини олиш учун энг яқин номзод шаҳар. Диний эътиқодда талашиб ўтиришмайди. Фақат мавжуд эътиқодни англосаксонча олиб борамизми ёки русча таъсирчан чеклов тамойилларими деган мавзуларга кўчади. Келишиб олишади, яхши саёҳат ва нетворкинг, ҳозир уларга керак”, — дейди Қобилжон Исаев.
Афғоншунос Суҳроб Бўронов эса “Толибон” билан бу соҳада яқинлашиш қанчалик тўғри”, деган саволни жамоатчилик олдига ташлади.
Сиёсатшунос Фарҳод Каримов фикр билдиришича, Афғонистон борасида бир қанча муаммолар мавжуд ва бу муаммоларни вақтни бой бермасдан тезроқ ҳал қилиш керак.
“Бугун Ўзбекистон “Толибон”ни бутун дунё тан олишини кутиб тура олмайди. Ҳозир “Толибон” Афғонистонни амалда бошқармоқда. Афғон халқи ҳам, сиёсий элитаси ҳам қайсидир маънода “Толибон”га эргашмоқда. “Толибон” бу ҳудудда барқарорликни ўрнатди.
Афғонистон билан боғлиқ бир қанча ечилмаган масалалар бор. Масалан, трансчегаравий дарёлардан фойдаланиш ва Афғонистон орқали Покистон портларига чиқадиган темирйўл масаласи. Ўзбекистон учун бу ҳаётий масалалар. Ўзбекистон кутиб тура олмайди” – дейди сиёсатшунос.
Фарҳод Каримовнинг қўшимча қилишича, “Толибон” билан алоқалар қанчалик Ўзбекистон учун зарур бўлса, “Толибон” учун ҳам Ўзбекистон билан муносабатлар шунчалик зарур.
“Толибон” билан муносабатларга объектив қараш ва тўғри баҳо бериш лозим. Ўзбекистон ҳукуматининг бундай фаоллигига қойил қолиш керак. Чунки улар ишни ҳал қилишмоқда. Ўзбекистонга “Толибон” билан алоқалар қанчалик зарур бўлса, “Толибон” учун ҳам Ўзбекистон билан муносабатлар шунчалик зарур. Мана шу икки томонлама манфаатдорлик, ўртада тийиб турувчи механизм сифатида хизмат қилади. Бугун афғон халқи кимга эргашса, Ўзбекистон ўша билан гаплашади”, – деди сиёсатшунос Фарҳод Каримов.
Маълумот учун, Тошкентга келган “Толибон” делегациясига ҳаж ва вақф ишлари вазири Нур Муҳаммад Соқиб бошчилик қилган. Томонлар афғон ва ўзбек дин олимлари ўртасидаги икки томонлама муносабатлар ва ўзаро ҳамкорликни ривожлантириш, масжид, мадраса ва диний таълим масалалари бўйича тажриба алмашишни муҳокама қилган.
Бундан ташқари, “Толибон” делегацияси Тошкент, Бухоро ва Самарқанддаги масжид ва мадрасаларга ташриф буюриши режалаштирилган.
Изоҳ (0)