Яширин ишчи ўринлари қурилиш, савдо ва хизмат кўрсатиш соҳаларида кўп. Бу ҳақда бош вазир ўринбосари, иқтисодиёт ва молия вазири Жамшид Қўчқоров Сенат ялпи мажлисида маълум қилди.
Жамшид Қўчқоровнинг айтишича, Ўзбекистонда норасмий бандлик улуши жуда юқори.
“Яширин ишчи ўринлари қайси соҳаларда хуфиёна иқтисодиёт улуши юқори бўлса, ўшаларда, яъни қурилиш, савдо ва хизмат кўрсатишда кўп. Катта-катта объектларни қурган ташкилот штатида тўрт нафар ходими бўлади. Аслида тўрт одам у биноларни қуришининг ҳеч ҳам иложи йўқ. Бу муаммоларни ҳал қилиш бўйича тайёргарлик кўряпмиз. Масалан, келаси йилнинг 1 апрелидан бюджет маблағлари ҳисобидан амалга ошириладиган қурилишга янги тартиб киритамиз. Яъни битта мактаб қуриладиган бўлса, унга қанча ишчи кучи кераклиги аниқ белгиланади.
Иккинчидан, айтайлик, мактаб қуриляпти, унинг қурилиш нормаларидан келиб чиқилса, бир нафар иш бошқарувчи, тўрт нафар бетончи ва бошқа йўналишдаги ходимлар керак. Биз ҳар бир ходим малакасини тасдиқлаб, талаб киритиш тизимини яратмоқчимиз. Яъни ташкилотда тўрт нафар бетончи ишласа, қурилишнинг биринчи босқичида “сенда малакаси тасдиқланган бир бетончи, бир пардозчи (ёки бошқалар) бор деймиз. Ҳозирда Камбағалликни қисқартириш вазирлиги малака талабларини ишлаб чиқяпти. Кейинги босқичда қурилиш ходимларини шу малака талаблари бўйича имтиҳон қилишимиз керак”, — деди вазир.
Жамшид Қўчқоровнинг қўшимча қилишича, бир қатор вазирлик ва идоралар вакиллари Самарқанд тумани аҳолисининг бандлик даражасини ўрганган.
“Туманда ишсизлар сони расмий статистика бўйича 10 минг нафар бўлса, уйма-уй кириб чиқилганда улар сони 3 минг нафар бўлиб чиқди. Нима учун? Чунки кимдир қурувчи, бошқа бирови норасмий дўкон очиб ўтирибди. Бир сўз билан айтганда, норасмий бандлик жуда ҳам катта ва мураккаб масала. Ўйлайманки, босқичма-босқич тарзда норасмий сектор улушини кескин қисқартиришга эришамиз”, — деди бош вазир ўринбосари.
Мажлисда айтилишича, норасмий фаолият юритаётган тадбиркорлар ва ишчи–ходимлар учун расмий ишлаш манфаатли бўлиши керак. Шундагина иқтисодиётда яширин ишчи ўринлари камайиб боради. Жамшид Қўчқоров яқинда қабул қилинган президент қарорида норасмий ишлаётганларни қисман бўлса-да, қонуний ишлашга чорлайдиган чора мавжуд.
“Эътибор берсак, ҳаётимизга ипотека кредити кириб келди. Даромади бор инсон банкка бориб ипотека олади, унга таниш ҳам керак эмас. Президент қарори билан “Бизнесни ривожлантириш банки” кичик бизнес корхонаси охирги бир йилда уч ходимни легал равишда, яъни солиқларини тўлаб ишлатган бўлса, унга 100 миллион сўмгача кредит берилади. Агар тадбиркор 10 нафар одамни расмий ишлаца, унга бир миллиард сўмгача кредит ажратилади. Бундан кўзланган мақсад ҳам тадбиркорларнинг ходимларни очиқ ишлатишдан манфаатдорлигини оширишдир”, — деди вазир.
Мажлисда Жамшид Қўчқоров шу йилнинг 11 ойида ўз даромадларидан солиқ тўловчилар сони 520 минг нафарга ошганини таъкидлади.
Аввалроқ вазир яширин иқтисодиёт улуши мамлакат ялпи ички маҳсулотининг 45 фоизигача етиши мумкинлигини айтганди.
Изоҳ (0)