Қирғизистон президенти Садир Жапаров 17 июль куни “Қирғизистон Республикасининг давлат тили тўғрисида”ги конституциявий қонунни имзолади. Бу ҳақда давлат раҳбари матбуот хизмати хабар берди.
Қонун давлат тили бўлган қирғиз тилидан фойдаланиш тартибини белгилайди. Ушбу тилдан қуйидаги ҳолатларда фойдаланиш мажбурий ҳисобланади:
- давлат органлари, барча мулкчилик шаклидаги корхона, муассаса ва ташкилотлар фаолиятида;
- сайлов ва референдумларга тайёргарлик кўриш ва ўтказишда;
- суд жараёнларида, Қуролли кучлар, ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларида;
- Қирғизистон иштирок этаётган халқаро шартномаларни тузишда;
- норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни ишлаб чиқишда, иш юритиш ва ҳужжат айланишида;
- географик ва топонимик объектлар номларида;
- товар ва хизматлар ҳақидаги маълумотларда;
- таълим, фан, маданият, телевидение ва радиоэшиттириш, оммавий ахборот воситалари, китоб нашр этиш, компьютер дастурлари ва веб-сайтларнинг фойдаланувчи интерфейслари, оммавий тадбирлар, реклама, транспорт, маиший хизмат кўрсатиш соҳаларида;
- телерадиокомпаниялар, шу жумладан хусусий компаниялар ўз кўрсатувларининг камида 60 фоизини қирғиз тилида кўрсатиши шарт;
- паспортлар, таълим тўғрисидаги ҳужжатлар, фуқаролик ҳолати далолатномаларини давлат рўйхатидан ўтказилгани тўғрисидаги гувоҳномалар ва бошқаларни беришда.
Қўшма ва хорижий ташкилотларнинг номлари давлат тилига транслитерация қилинган ҳолда берилади.
Қонуннинг 32-моддасида давлат тилини билиши ва ундан хизмат вазифаларини бажаришда фойдаланиши шарт бўлган фуқаролар тоифалари рўйхати белгиланган.
Буларга давлат хизматчилари, депутатлар, Миллий банк ходимлари, Ички ишлар вазирлиги ва бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар ходимлари, ҳуқуқшунослар, барча мулкчилик шаклидаги таълим муассасалари раҳбарлари ва ходимлари, ўқитувчилар, тиббиёт ходимлари ва бошқа бир қатор тоифадагилар киради.
Маълумот ўрнида, Қирғизистонда рус тили расмий тил сифатида қўлланади.
“Қирғизистон Республикаси ўз ҳудудида яшовчи барча этник гуруҳлар вакиллари тилларидан эркин фойдаланиш тамойилига амал қилади ва бу тилларнинг ривожланиши учун шарт-шароит яратилишини кафолатлайди. Қирғизистон Республикасининг ҳар бир фуқароси ўз она тилини сақлаш, ўрганиш ва ривожлантириш учун шарт-шароит яратиш ҳуқуқига эга”, — дейилади президент матбуот хизмати хабарида.
“Давлат тили тўғрисида”ги қонун Қирғизистон Вазирлар Маҳкамаси ташаббуси билан ишлаб чиқилган бўлиб, ҳужжатни ишлаб чиқишда Давлат тили бўйича миллий комиссия иштирок этган. Жогорку Кенеш (республика парламенти) жорий йилнинг 31 май куни қонунни учинчи ўқишда қабул қилди.
Изоҳ (0)