Qirg‘iziston prezidenti Sadir Japarov 17-iyul kuni “Qirg‘iziston Respublikasining davlat tili to‘g‘risida”gi konstitutsiyaviy qonunni imzoladi. Bu haqda davlat rahbari matbuot xizmati xabar berdi.
Qonun davlat tili bo‘lgan qirg‘iz tilidan foydalanish tartibini belgilaydi. Ushbu tildan quyidagi holatlarda foydalanish majburiy hisoblanadi:
- davlat organlari, barcha mulkchilik shaklidagi korxona, muassasa va tashkilotlar faoliyatida;
- saylov va referendumlarga tayyorgarlik ko‘rish va o‘tkazishda;
- sud jarayonlarida, Qurolli kuchlar, huquqni muhofaza qilish organlarida;
- Qirg‘iziston ishtirok etayotgan xalqaro shartnomalarni tuzishda;
- normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqishda, ish yuritish va hujjat aylanishida;
- geografik va toponimik obyektlar nomlarida;
- tovar va xizmatlar haqidagi ma’lumotlarda;
- taʼlim, fan, madaniyat, televideniye va radioeshittirish, ommaviy axborot vositalari, kitob nashr etish, kompyuter dasturlari va veb-saytlarning foydalanuvchi interfeyslari, ommaviy tadbirlar, reklama, transport, maishiy xizmat ko‘rsatish sohalarida;
- teleradiokompaniyalar, shu jumladan xususiy kompaniyalar o‘z ko‘rsatuvlarining kamida 60 foizini qirg‘iz tilida ko‘rsatishi shart;
- pasportlar, taʼlim to‘g‘risidagi hujjatlar, fuqarolik holati dalolatnomalarini davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgani to‘g‘risidagi guvohnomalar va boshqalarni berishda.
Qo‘shma va xorijiy tashkilotlarning nomlari davlat tiliga transliteratsiya qilingan holda beriladi.
Qonunning 32-moddasida davlat tilini bilishi va undan xizmat vazifalarini bajarishda foydalanishi shart bo‘lgan fuqarolar toifalari ro‘yxati belgilangan.
Bularga davlat xizmatchilari, deputatlar, Milliy bank xodimlari, Ichki ishlar vazirligi va boshqa huquqni muhofaza qiluvchi organlar xodimlari, huquqshunoslar, barcha mulkchilik shaklidagi ta’lim muassasalari rahbarlari va xodimlari, o‘qituvchilar, tibbiyot xodimlari va boshqa bir qator toifadagilar kiradi.
Ma’lumot o‘rnida, Qirg‘izistonda rus tili rasmiy til sifatida qo‘llanadi.
“Qirg‘iziston Respublikasi o‘z hududida yashovchi barcha etnik guruhlar vakillari tillaridan erkin foydalanish tamoyiliga amal qiladi va bu tillarning rivojlanishi uchun shart-sharoit yaratilishini kafolatlaydi. Qirg‘iziston Respublikasining har bir fuqarosi o‘z ona tilini saqlash, o‘rganish va rivojlantirish uchun shart-sharoit yaratish huquqiga ega”, — deyiladi prezident matbuot xizmati xabarida.
“Davlat tili to‘g‘risida”gi qonun Qirg‘iziston Vazirlar Mahkamasi tashabbusi bilan ishlab chiqilgan bo‘lib, hujjatni ishlab chiqishda Davlat tili bo‘yicha milliy komissiya ishtirok etgan. Jogorku Kenesh (respublika parlamenti) joriy yilning 31-may kuni qonunni uchinchi o‘qishda qabul qildi.
Izoh (0)