Пабло Эскобарнинг “кокаин” бегемотлари Колумбия экотизимига таҳдид солмоқда

Машҳур наркобарон Пабло Эскобарнинг “кокаинли” бегемотлари Колумбия экотизимига ва унинг аҳолисига хавф туғдирмоқда. Бу ҳақда Deutsche Welle хабар берди.

Маълум қилинишича, Колумбия Африкадан ташқарида энг кўп бегемотлар сони билан мақтаниши мумкин. Турли ҳисоб-китобларга кўра, мамлакатда 90 дан 180 гача бегемонтлар бор, аммо ҳақиқий рақам ҳақида ҳали ҳам шубҳалар мавжуд.

“Мени энг хавотирга солаётгани шуки, бегемот популяцияси ўсишда давом этмоқда”, — дейди Колумбиядаги Папалик Хавер университетининг биология профессори Герман Хименес.

Африкалик бегемотлар 1980 йилларда гиёҳванд моддалар сотувчиси Пабло Эскобар томонидан шахсий ҳайвонот боғи учун яширинча Колумбияга олиб келинган. Наркобароннинг ўлимидан сўнг ҳукумат унинг мулкини ўз назоратига олган.

Таъкидланишича, ҳайвонларнинг аксарияти олиб кетилган, аммо тўртта бегемот ҳовузда қолдирилган ва улар Магдалена дарёси ҳавзаси бўйлаб тарқалиб кетган.

Улар Пабло Эскобарнинг Пуэрто Триунфодаги 2000 гектарлик Асиенда Наполес ранчосининг бир қисмида бўлиб, у Испания мустамлака уйи, қўниш йўлаги, кўплаб сунъий кўллар ва ҳатто ўзининг ёқилғи қуйиш шохобчасини ўз ичига олади.

Эскобар чинакам экзотик ёввойи табиат паркини яратмоқчи эди, шунинг учун у каркидонлар, филлар, жирафалар, туяқушлар ва бошқа кўплаб ҳайвонларни Колумбияга олиб келган.

Асиенда Наполес — бу мамлакатнинг асосий артерияларидан бири бўлган Магдалена дарёсига жуда яқин жойлашган жамоат парки ва мамлакатнинг асосий артерияларидан бири бўлиб, дарё ҳавзаси турли Африка мамлакатларидаги бегемотларнинг маҳаллий экотизимига ўхшашликга эга. Идеал наслчилик жойи ва ҳукумат чораларининг йўқлиги туфайли бегемотлар сони тез ўсди.

“Колумбия уларнинг кўпайишини назорат қилиш имкониятига эга эди, аммо бу муваффақиятсизликка учради ва муаммонинг ўсишига олиб келди”, — дейди Хименес.

Колумбиядаги бегемотларнинг рақобатчилари ёки йиртқичлари йўқ. Улар учун об-ҳаво ва сув сатҳи Африкадагига қараганда барқарорроқ.

Колумбия Gumboldt институти ва Атроф-муҳит департаменти ҳисоботига кўра, ҳозирда Магдалена дарёси ҳавзасида еттита бегемот популяцияси аниқланган.

“Улар насл беришни жуда эрта бошлаши мумкин. Бегемотлар жуда тез, йилига бир ёки ундан кўп туғиши мумкин. Улар жуда узоқ вақт, 50 йил, деярли бутун умри давомида насл бериши мумкин”, — дейди Флорида университети биология профессори Аманда Субалуски.

Бегемотлар деҳқонлар учун ҳам ташвиш туғдиради, чунки улар тўсиқларни бузиши, экин ва ўтларни ейиши, баъзан эса бузоқларни эзиб ташлаши мумкин. Бегемотлар кунига тахминан 50 килограмм ўсимлик истеъмол қилади. 

“Улар Ўрта Магдаленанинг экотизимларига катта таъсир кўрсатади. Ҳайвонларнинг оғир вазни унинг ландшафтини ўзгартириши мумкин”, — дейди Хименес.

Бегемотлар жуда катта бўлгани учун жуда кўп овқатланади ва ахлат чиқаради. Бу эса дарёни ифлослантириб, балиқнинг омон қолиши учун зарур бўлган сувдаги кислород миқдорининг пасайишига олиб келиши мумкин.

Олимлар бегемотларни “экотизим муҳандислари” деб атайди, чунки улар ландшафтни кескин ўзгартириши мумкин. Шимолий Америка ўрмонларидаги қундузлар сингари, бу “муҳандислар” кўплаб экотизимларда муҳим рол ўйнайди. Аммо улар бегона муҳитда вайронагарчиликка олиб келиши мумкин.