Америкалик ҳарбийларнинг Ўзбекистондаги авиабазада заҳарланиши юзасидан Пентагон судга берилди

Америка Фахрийларни ҳимоя қилиш гуруҳлари АҚШ Мудофаа вазирлиги устидан судга мурожаат қилди. Улар Пентагоннинг Афғонистондаги урушда қатнашган америкалик ҳарбийлар орасида саратон ва бошқа касалликларни келтириб чиқарган Ўзбекистон авиабазасидаги заҳарли шароит ҳақидаги маълумотларни ошкор қилишини сўрамоқда. Бу ҳақда ABC News хабар берди.

Коннектикут федерал судига берилган даъво ҳарбий амалдорларни АҚШнинг 2001—2005 йиллардаги амалиётлари давомида Қарши-Хонобод (қисқача К2) ҳаво базасида бўлган хавфли материаллар, жумладан уран, кимёвий қурол ва асбест моддалари ҳақидаги маълумотларни яширганликда айбламоқда.

Даъвога кўра, ифлослантирувчи моддалар ҳарбий хизматчиларнинг ҳушидан кетишига сабаб бўлган “қора шилимшиқ” кўлмакларини ҳам ўз ичига олган. Базада камида 15 800 нафар аскар хизмат қилган ва у ердаги ходимларнинг касалланиб вафот этиш ҳолатлари одатдагидан кўпроқ кузатилган.

Даъво аризаси заҳарли моддалар ва уларнинг қўшинларга таъсири тўғрисидаги маълумотни талаб қилмоқда, шунда касаллика чалинган фахрийлар аниқ тиббий ташхис ва муолажа олишлари, соғлом фахрийлар эса профилактика чораларини кўриши мумкин бўлади.

Пентагон ҳозирча вазиятга изоҳ бера олмаслигини, чунки “муаммо суд жараёнини ўз ичига олишини” маълум қилди.

АҚШ ҳарбийлари 11 сентябрь терактларидан кейин Афғонистондаги миссияларни қўллаб-қувватлаш учун келган пайтда Қарши-Хонободдан фойдаланган. Ундан бир неча йиллар олдин база собиқ Совет ҳарбийлари томонидан ишлатилган эди. АҚШ расмийларининг таъкидлашича, Совет қўшинлари ўзидан бир қатор хавфли материаллар, жумладан, объектдаги ракеталарни йўқ қилиш натижасида ҳосил бўлган кучсизлантирилган уран ва реактив ёнилғи моддаларини қолдирган.

Пентагон 2015 йилги тадқиқот чекланган экани ҳамда К2 да хизмат қилиш ва касалланиш ўртасидаги боғлиқлик аниқ эмаслигини таъкидлади. Мудофаа ва фахрийлар ишлари бўйича бўлимлар вазият чуқурроқ ўрганилаётганини айтишмоқда.

К2 фахрийларининг қанчаси саратон касаллигига чалингани ва қанчаси касалликдан вафот этгани ҳақида аниқ рақамлар йўқ.