Amerika Faxriylarni himoya qilish guruhlari AQSH Mudofaa vazirligi ustidan sudga murojaat qildi. Ular Pentagonning Afg‘onistondagi urushda qatnashgan amerikalik harbiylar orasida saraton va boshqa kasalliklarni keltirib chiqargan O‘zbekiston aviabazasidagi zaharli sharoit haqidagi ma’lumotlarni oshkor qilishini so‘ramoqda. Bu haqda ABC News xabar berdi.
Konnektikut federal sudiga berilgan da’vo harbiy amaldorlarni AQSHning 2001—2005-yillardagi amaliyotlari davomida Qarshi-Xonobod (qisqacha K2) havo bazasida bo‘lgan xavfli materiallar, jumladan uran, kimyoviy qurol va asbest moddalari haqidagi ma’lumotlarni yashirganlikda ayblamoqda.
Da’voga ko‘ra, ifloslantiruvchi moddalar harbiy xizmatchilarning hushidan ketishiga sabab bo‘lgan “qora shilimshiq” ko‘lmaklarini ham o‘z ichiga olgan. Bazada kamida 15 800 nafar askar xizmat qilgan va u yerdagi xodimlarning kasallanib vafot etish holatlari odatdagidan ko‘proq kuzatilgan.
Da’vo arizasi zaharli moddalar va ularning qo‘shinlarga ta’siri to‘g‘risidagi ma’lumotni talab qilmoqda, shunda kasallika chalingan faxriylar aniq tibbiy tashxis va muolaja olishlari, sog‘lom faxriylar esa profilaktika choralarini ko‘rishi mumkin bo‘ladi.
Pentagon hozircha vaziyatga izoh bera olmasligini, chunki “muammo sud jarayonini o‘z ichiga olishini” ma’lum qildi.
AQSH harbiylari 11-sentabr teraktlaridan keyin Afg‘onistondagi missiyalarni qo‘llab-quvvatlash uchun kelgan paytda Qarshi-Xonoboddan foydalangan. Undan bir necha yillar oldin baza sobiq Sovet harbiylari tomonidan ishlatilgan edi. AQSH rasmiylarining ta’kidlashicha, Sovet qo‘shinlari o‘zidan bir qator xavfli materiallar, jumladan, obyektdagi raketalarni yo‘q qilish natijasida hosil bo‘lgan kuchsizlantirilgan uran va reaktiv yonilg‘i moddalarini qoldirgan.
Pentagon 2015-yilgi tadqiqot cheklangan ekani hamda K2 da xizmat qilish va kasallanish o‘rtasidagi bog‘liqlik aniq emasligini ta’kidladi. Mudofaa va faxriylar ishlari bo‘yicha bo‘limlar vaziyat chuqurroq o‘rganilayotganini aytishmoqda.
K2 faxriylarining qanchasi saraton kasalligiga chalingani va qanchasi kasallikdan vafot etgani haqida aniq raqamlar yo‘q.
Izoh (1)
Amerika davlati faqat tuxmat qiladi, o‘z foydasi uchun har qanday razillikka boradi, yo‘qolsin Amerika