Аскорбин кислотаси ҳақида ўйлаганимизда, апелсин ёки мандарин бошчилигидаги барча цитрус мевалари дарҳол эсга тушади. Булар, шубҳасиз, фойдали мевалар, аммо бизнинг рўйхатимиздаги ҳар бир маҳсулот C витамини ўз ичига олади. Ҳайрон қолдингизми? Қолаверса, улар сизга жуда таниш бўлган маҳсулотлар, деб ёзади Lisa нашри.
Аскорбин кислотаси ҳаммамизга маълум. Бу энг машҳур соғлиққа фойдали бўлган витаминдир. Миллий соғлиқни сақлаш институтлари маълумотларига кўра, C витамини ҳужайраларни сигарет тутуни, ифлосланиш ва қуёшнинг ультрабинафша нурлари каби зарарлардан ҳимоя қилишга ёрдам беради. Шунингдек, у жароҳатни даволашга ёрдам беради ва темирнинг сўрилишига ёрдам беради, яллиғланишни камайтиради ва оқ қон ҳужайралари фаолиятини рағбатлантириш орқали тананинг иммунитет тизимида иштирок этади. Бундан ташқари, қора доғларни кетказиш ва терини оқартириш орқали бизнинг гўзаллигимиз устида ишлайди.
Танқислик белгилари
Ривожланган мамлакатларда C витамини етишмовчилиги камдан-кам учрайди, лекин бир ой ёки ундан кўпроқ вақт давомида кунига 10 мг дан кам бўлган чекланган овқатланиш билан витамин танқислиги юзага келиши мумкин.
C витамини танқислигининг энг кенг тарқалган белгилари:
- Синга касаллиги (C витамини етишмовчилигидан келиб чиқадиган касаллик).
- Қон томирларининг ёрилиши билан қон кетиши ва кўкаришлар туфайли теридаги доғлар.
- Тиш милкининг шишиши ёки қон кетиши, тиш тушиши.
- Соч тўкилиши.
- Тери яраларининг узоқ вақт мобайнида битмаслиги.
- Чарчоқ, безовталик.
- Темир сўрилишининг пасайиши туфайли темир танқислиги (анемия).
Витаминларга бой маҳсулотлар
- Қулупнай
Бу резаворнинг ҳар бир порсиясида 85 мг C витаминини ўз ичига олади ва улар қонда қанд даражасини барқарор ушлаб туришга ёрдам берадиган марганесга ҳам эга. Тадқиқотга кўра, фақат синовдан ўтган, янги узилган қулупнайни топиш зарур, чунки улар кўпинча пестицидлар билан етиштирилади.
- Ананас
Янги, тропик, серсув бир дона ананасда 79 мг C витамини бор. Бошқа мевалардан фарқли ўлароқ, бу протеин ҳазм бўлишига ёрдам берадиган бромелин ферментини ҳам ўз ичига олади.
- Манго
Мазаси ширали манго мевасида 72,8 мг C витамини мавжуд. Улар, шунингдек, кўзларни соғлом сақлашга ёрдам берадиган антиоксидант бўлган зеаксантан моддасининг беқиёс манбаидир. Йилнинг исталган вақтида бу меванинг янгисини топиш қийин, аммо музлатилган ҳам фойдадан ҳоли эмас.
- Брюссел карами
Бир порцияда 75 мг, шунингдек, саратонга қарши курашувчи озуқа моддалари мавжуд. Бундан ташқари, маҳсулот тўғри овқатланиш учун идеалдир. Ундан ажойиб салатлар ва қўшимча овқатлар тайёрлашингиз мумкин.
- Киви
Ушбу мевани кўпинча “C витамини қайси маҳсулотларда кўп учрайди?”, деган рўйхатдан топиш мумкин. Биргина икки дона кивида 128 мг кунлик доза мавжуд. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, киви тезда ухлаб қолишга ва уйқу сифатини яхшилашга ёрдам беради. Эҳтимол, ундаги уйқу бошланишини тезлаштиришда муҳим рол ўйнайдиган серотонин гормониннинг юқори даражаси туфайлидир.
- Булғор қалампири
Булғор қалампирларининг — яшил, сариқ, қизил ва тўқ сариқлари — барчаси апельсинга қараганда кўпроқ C витамини ўз ичига олади. Яшил қалампирда 95 мг дан, сариқда эса 341 мг гача аскорбин кислотаси бўлиб, шунингдек, калорияси паст, айнан диета боп маҳсулотдир.
- Шафтоли
Бир дона ўртача катталикдаги шафтоли таркибида 138 мг таъсир этувчи модда мавжуд. Уни бўтқа ёки ёгуртга қўшинг ёки шунчаки газак қилинг — ҳар қандай ҳолатда ҳам фойдали бўлади.
- Папайя
Ўзининг тропикдошлари, манго ва ананас каби папайя таркибида C витамини етакчи ҳисобланади. Битта кичик мевада 95 мг C витамини бор. Шунингдек, у яллиғланишни камайтирадиган папаин ва химопапаин ферментларини ўз ичига олади.
- Брокколи
Тўғралган хом брокколининг бир порциясида тахминан 81 мг C витамини, шунингдек, суяк саломатлиги ва қоннинг тўғри ивиши учун муҳим бўлган К витамини мавжуд. Шунинг учун, агар сиз ҳали бу маҳсулот билан яқиндан таниш бўлмасангиз, таомномани ушбу брокколи билан диверсификация қилиш вақти келди.
10. Помидор соки
Ушбу ранг-баранг ичимликнинг бир стаканида 170 мг аскорбин кислотаси, шунингдек, А витамини кунлик қийматининг 21 фоизи ва калий кунлик қийматининг 15 фоизи ва фақатгина 41 калория мавжуд. Шишишни олдини олиш учун камроқ тузли вариантларини (натрий миқдори кам бўлган) помидор сокини танланг.
11. Гулкарам
Ушбу кўп қиррали сабзавотли таом жуда кўп витаминга эга: ҳар биридан тахминан 283,4 миллиграммдан. Шу билан бирга, гулкарам таркибида ёғ ва холестерин мавжуд эмас, бир оз миқдорда натрийни бор холос.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)