Иштаҳа яхшилиги саломатлик белгисидир. Очлик ҳиссининг сезилмаслиги анорексия(ошқозон-ичак тизими билан боғлиқ ҳолда келиб чиқадиган психологик хасталик)га қадар турли хил муаммоларга олиб келиши мумкин. Агар кетма-кет бир неча кундан ортиқ вақт мобайнида таом истеъмол қилмасангиз, иштаҳангизни қандай яхшилаш ҳақида ўйлаш вақти келди.
Иштаҳасизликни қандай яхшилаш мумкин: фойдали маслаҳатлар
Иштаҳани йўқотиш стресс ва бошқа муаммолар туфайли юзага келади. Ўзингизни мажбурлаб овқатланишга ундашингиз шарт эмас. Муаммони шундай ҳал қилиш керакки, организмнинг ўзи овқат талаб қилсин.
Организмнинг ўзи таом талаб қилишга ундайдиган кичкина «айёрликлар» бор:- Кам-кам, лекин тез-тез овқатланинг. Ошқозон оз миқдордаги овқатни яхшироқ қабул қилади;
- Кўп миқдорда тоза сув ичинг, кунига 2 литргача. Иштаҳа йўқолишининг энг кенг тарқалган сабабларидан бири сувсизланишдир. Чанқамасдан аввал сув ичишни унутманг. Чанқоқлик эса организм аллақачон сувсизланганлиги ҳақида сигналдир;
- Мазали ва иштаҳа очар кўринишга эга бўлган таом тайёрланг. Ликопларнинг тўғри тақдим этилишини эътиборсиз қолдирманг, ҳатто, ёлғиз овқатлансангиз ҳам;
- Турли-туман ошкўк ва зираворлардан фойдаланинг. Улар иштаҳани очиш учун қўл келади;
- Бир вақтнинг ўзида бир турдаги таомдан енг. Қандолат ва булочкалар каби қўшимчалар билан иштаҳангизни бузманг;
- Витаминларни, айниқса, куз-қиш даврида ичинг;
- Чекишни ташланг. Тамакига қарамлик иштаҳани сусайтиради;
- Фаол турмуш тарзини олиб боринг, спорт билан шуғулланинг ва тоза ҳавода узоқ вақт сайр қилинг;
Катта ёшли одамнинг иштаҳасини қандай очиш мумкин: халқона рецептлар
Баъзи доривор ўсимликлардан тайёрланган препаратлар иштаҳани яхшилаши мумкин. Иштаҳани қитиқловчи ўткир таъмга эга бўлган ўсимликлар мавжуд. Иштаҳани яхшилайдиганлар учун айрим рецептлар:
- 1 ош қошиқ қуритилган шувоқ ўсимлиги устига 1 стакан қайноқ сув қуйинг. Дамланишини кутинг. Кунига уч марта овқатланишдан аввал бир ош қошиқдан ичинг;
- Овқатдан олдин кунига уч марта 1 ош қошиқ миқдорда алоэ сувидан ичинг. Жуда нордон бўлмаслиги учун унга озгина асал қўшишингиз мумкин;
- Шувоқ, момақаймоқ, мингяпроқ ва тол пўстлоғини 1: 1: 1:2 нисбатда аралаштиринг. 1 ош қошиқ аралашмага 1 ярим стакан қайноқ сув қуйинг. Ярим соатга қолдиринг. Овқатдан 20 дақиқа олдин ярим стакандан кунига уч маҳал ичинг.
Балки, организм сизга қандайдир касаллик ҳақида белги беришга уринмоқда, шунинг учун овқатланишни рад этаётгандир.Даставвал, сиз иштаҳа ёмонлигининг сабабини билишингиз керак. Гормонал мувозанатнинг бузилиши, овқат ҳазм қилиш тизими органлари билан боғлиқ муаммолар (гастрит, панкреатит, жигар етишмовчилиги ва бошқалар), буйрак ёки юрак етишмовчилиги, онкология, психологик омиллар (стресс, депрессия) каби хасталиклар иштаҳасизликка сабаб бўлиши мумкин.
Биринчи навбатда, мутахассисга мурожаат қилишдан олдин баъзан соғлиқ муаммоларини истисно қилиш ва ёндош касалликлар мавжудлигини англаб етиш керак. Масалан, агар аёлларда ҳайз цикли ва иштаҳаси билан боғлиқ муаммолар бўлса, унда бу муаммо хусусида гинекологга учраш тавсия этилади. Агар одам овқатдан кейин ошқозонида оғриқ ёки оғирлик ҳис қилса, қорин соҳасида бурама оғриқ бўлса, у ҳолда гастроэнтеролог билан боғланиш лозим. Қалқонсимон без гормонларининг қонда узоқ вақт давомида етишмовчилиги метаболизмни секинлаштиради ва очлик ҳиссининг пасайишига олиб келади. Бу вазиятда эндокринолог билан маслаҳатлашиш ўринлидир.
Ҳамма учун тавсия: умумий таҳлил ва қонни биокимёвий анализ қилдиринг, қалқонсимон без гормонлари даражасини аниқланг, ички органларни ультратовуш текширувидан ўтказинг, гастроскопия ва зарур бўлса колоноскопия қилинг.
Иштаҳанинг узоқ вақт мобайнида йўқлигига бирор руҳий касалликлар ёки турли хил психологик ҳолатларнинг таъсири бўлиши мумкин. Масалан, депрессия, уйқусизлик, апатия, чарчоқ каби. Бу ҳолат марказий асаб тизимида овқат ҳазм қилишни секинлаштирадиган ва иштаҳани камайтирадиган стресс гормонларини ишлаб чиқаришга сабаб бўлиши мумкин. Бундай ҳолларда психолог билан муаммони аниқлаш ва унинг сабабларини англаб етиш, зарур бўлса, психиатр тавсиясига кўра муқобил дори-дармонларни қабул қилиш керак.
Агар юқорида санаб ўтилган муаммоларнинг ҳеч бири кузатилмаса ҳам одам шунчаки овқатланишдан бош тортса, демак, озиқ-овқатнинг таъми ва ҳидига индивидуал хусусиятлар бўлиши эҳтимоли бор. Балки у шунчаки ўзига мос келмайдиган таомни танлаётгандир. Буни аниқлаш учун фақатгина парҳез билан тажриба ўтказиб кўриши мумкин.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)