Қориндаги ёғ жуда хавфли бўлиши мумкин. Олимлар ушбу мавзу бўйича энг катта тадқиқот давомида шундай хулосага келди. Маълум бўлишича, қорнингиз қанчалик катта бўлса, эрта ўлим хавфи шунчалик юқори бўлади. Бундан ташқари, ҳар қандай сабабга кўра бу сизнинг танангизнинг умумий оғирлигига боғлиқ бўлмайди. Мета-таҳлилларга кўра, сон қисмининг катта бўлиши эрта ўлим хавфи камроқ эканини кўрсатади.
Белдаги ҳар 10 см қўшимча ўлим хавфини 11 фоизга оширади
Таҳлил қилиш учун Эрон ва Канада олимлари бутун дунёдан 2,5 миллиондан ортиқ одам иштирок этган 72 та тадқиқотни ўрганди. Улар 3 ёшдан 24 ёшгача кузатилган. Барча тадқиқотларда асосий кўрсаткичлар бел атрофи, бел ва сон нисбати ва тана шакли бўлган. Шунингдек, сон қисми атрофи каби бошқа маълумотларни ҳам ўз ичига олади.
Тадқиқотчилар бел атрофининг ҳар бир 10 сантиметрга катталашиши ҳар қандай сабаб билан ўлим хавфини 11 фоизга оширади, деган хулосага келди. Бироқ юқори сон ҳажми ҳимоя таъсирига эга. Масалан, бу қисмдаги ҳар бир қўшимча 10 сантиметр, аксинча, ўлим хавфини 10 фоизга камайтиради.
Торонто университетининг Диетология бўлими илмий ходими ва тадқиқот муаллифларидан бири Тосиф Аҳмад Хон сон қисмидаги ёғ фойдали эканини айтган.
Қориндаги ёғнинг органларга таъсири хавфли бўлиши мумкин
Ҳозирги тадқиқотлар эрта ўлим ва қориндаги ёғ ўртасидаги боғлиқликни тушунтириши мумкин бўлган асосий сабабларни аниқлай олмайди. Бироқ аввалги тадқиқотларда эркакларда белнинг 100 сантиметрдан, аёлларда 88 сантиметрдан каттароқ бўлиши II турдаги қандли диабет ривожланиши, шунингдек, юрак хуружи хавфи билан боғлиқлиги аниқланган.
Виссерал ёғ деб номланувчи қориндаги ёғ ички органларнинг тўғри ишлашига халақит бериши мумкин. Сондаги ёғ эса юрак саломатлиги ва нормал метаболизмнинг кўрсаткичи ҳисобланади.
Тана оғирлиги индекси саломатлик кўрсаткичи эмас
Мутахассисларнинг фикрича, тана массаси индекси, яъни бўйнинг вазнга нисбати соғлиқнинг нотўғри кўрсаткичи ҳисобланади. Чунки улар мушак массаси ва ёғ массаси ўртасидаги фарқни кўрсатмайди, шунингдек, ёғнинг танада қаерда сақланишини аниқ белгиламайди.
Масалан, бўйи 155 сантиметр ва вазни 73 килограмм бўлган аёл вазн орттирган ҳисобланади. Бу унинг қандли диабетнинг ривожланишига ҳисса қўшадиган қорнидаги ёғи бор-йўқлигини ёки у жуда соғлом ва шунчаки сон қисмининг катта ҳажми бор-йўқлигини ҳисобга олмайди.
Бу Канаданинг клиник кўрсатмаларини ўзгартиришнинг асосий сабаби эди. Натижада семизлик ҳозирда бўй ва вазн нисбати билан белгиланмайди. Семириб кетиш сурункали касаллик бўлиб, унда танадаги ортиқча ёғлар саломатликка зарар етказади.
Нега инсонларнинг ўлчамига қараб ажратиш керак?
«Озғин ва ортиқча вазнли инсонлар бир хил хулқ-атворда қийинчиликларга дуч келади ва кўпинча психологик ёрдамга, шунингдек, овқатланиш терапиясига муҳтож», — дейди диетолог Ребекка Скритчфилд. Қориндаги ёғ миқдори генетика, гормонлар, овқатланиш ва ёш каби кўплаб омилларга боғлиқ. Масалан, эркакларда қорин бўшлиғидаги ёғ кўп ҳолларда тез-тез тўпланади.
«Вазн йўқотиш пайтида ёғ организмнинг маълум бир қисмини тарк этишига ишонч ҳосил қилиш мумкин эмас. Парҳез ва жисмоний машқлар билан белингизни кичрайтиришингиз ва шу орқали қориндаги ёғлардан халос бўлишингиз мумкин», — дейди мутахассис Хон.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)