SpaceX сентябрь ойида Пентагонга мактуб йўллаб, уни Украинадаги Starlink сунъий йўлдош тармоғини молиялаштиришни тўхтатиши мумкинлиги ҳақида огоҳлантирган. Бу ҳақда CNN хабар бермоқда. Компания Пентагондан харажатларни қоплашни сўраган. SpaceX’нинг ҳисоб-китобларига кўра, йил охиригача сунъий йўлдошлар учун жиҳозлар тўпламини етказиб беришга 124 миллион доллар, 2023 йилда эса тахминан 400 миллион доллар керак бўлади. CNN қайд этишича, Starlink жанг майдонида Украина ҳарбийлари ўртасидаги алоқани таъминлайди.
SpaceX компаниясининг сотувлар бўйича директори тегишли хатни Пентагонга 8 сентябрь куни юборган. Шу кунгача Украина 20 мингга яқин Starlink сунъий йўлдошларини қабул қилиб олди, SpaceX раҳбари Илон Маскнинг айтишича, бу компанияга 80 миллион долларга тушган, йил охирига келиб эса харажатлар 100 миллион доллардан ошиши кутилмоқда.
Мактубдан маълум бўлишича, Украинадаги сунъий йўлдош станцияларининг қарийб 85 фоизи Буюк Британия, АҚШ ва Польша каби давлатлар томонидан молиялаштирилган. Хусусан, АҚШ Халқаро тараққиёт агентлиги (USAID) Украинадаги Starlink ускуналари ва хизматларига қарийб 3 миллион доллар сарфлаган. Деярли 9 мингта станция Польша томонидан, 1,7 мингтаси АҚШ ҳукумати томонидан молиялаштирилган. Битта станция 1,5 минг доллар, иккита станциядан иборат тўплам эса 2,5 минг доллар туради. Хорижий давлатлар Starlink сунъий йўлдош интернетига уланиш нархининг тахминан 30 фоизини ҳам тўлайди, бу ойига 4,5 минг долларга тушади. Қолган 70 фоиз миқдори SpaceX томонидан қопланади.
Компания томонидан Пентагонга юборилган ҳужжатлардан маълум бўлишича, июль ойида Украина Қуролли кучлари бош қўмондони Валерий Залужний Илон Маскка хат ёзган. Унинг сўзларига кўра, жанговар ҳаракатлар пайтида ҳар ой 500 га яқин сунъий йўлдош станциялари йўқ қилинмоқда. Генерал Украинага яна 6200 та станция етказиб беришни, шунингдек, келажакда ойига 500 та станция етказиб беришни таъминлашни сўраган. SpaceX Залужнийга бу илтимосини Мудофаа вазирлигига йўналтиришни сўраб жавоб қайтарган. SpaceX компаниясида ишлайдиган маслаҳатчи Пентагонга йўллаган бошқа мактубда компания «даҳшатли қийин қарорлар» қабул қилишга мажбур бўлаётганини ёзган.
«Улар Залужнийнинг илтимосига биноан қўшимча станциялар ёки хизматларни тақдим этиш учун молиявий имкониятларга эга эмас, деб ўйлайман», — деди эксперт.
Худди шундай хулоса SpaceX’нинг сотувлар бўйича директори томонидан сентябрь ойида Пентагонга йўлланган мактубда ҳам келтирилган. «Биз Украинага совға сифатида сунъий йўлдош станцияларни давомий юбориш имкониятига эга эмасмиз ва шу вақтгача етказиб берилган станцияларни қачонгача молиялаштира олишимиз номаълум», — деб ёзади компания вакили.
Октябрь ойи бошида Украина Қуролли кучлари Starlink ишидаги узилишлар ҳақида хабар қилган, деб ёзади Financial Times. CNN манбаларига кўра, узилишлар «тўсатдан бутун фронт чизиғини қамраб олган». «Бу украиналикларнинг фронтни ёриб ўтишга бўлган барча уринишларига таъсир қилди. Starlink — бу жанг майдонидаги бўлинмалар ўртасидаги алоқанинг асосий усули», — деб тушунтирди канал суҳбатдошларидан бири. CNN таъкидлашича, Starlink тармоғи нафақат овозли ва электрон алоқа учун, балки дронларни бошқариш ва артиллериядан ўч ошиш корректураси учун зарур видеоларни жўнатишда ҳам қўлланилади.
3 октябрь куни Илон Маск Россия ва Украина ўртасида тинчликка эришиш учун ўзининг тўрт бандли сценарийсини таклиф қилганди, улардан бирига кўра Қрим Россияники деб тан олиниши керак. Кремль унинг ғояларини ижобий деб баҳолади, Киев эса тадбиркорни танқид қилди. Маск Украинани қўллаб-қувватлашини, лекин жаҳон урушини истамаслигини айтди. Сиёсатшунос Ян Бреммернинг таъкидлашича, Илон Маск можарони ҳал қилиш режасини эълон қилишдан олдин Владимир Путин билан гаплашган. Кремль ҳам, тадбиркорнинг ўзи ҳам буни рад этди.
Изоҳ (0)