Эронда ҳижобга ва ҳукуматга қарши норозилик акциялари доирасида намойишчилар олий етакчи Али Хомейнийнинг ўзи туғилиб-ўсган Машҳад шаҳридаги ҳайкалига ўт қўйди. Воқеа акс этган видео ижтимоий тармоқларда тарқалди.
Эронда 22 ёшли Маҳса Аминийнинг ўлимидан кейин бошланган норозиликлар бир ҳафтадан буён давом этмоқда. У ҳижобни «нотўғри» ўрагани учун ахлоқ полицияси томонидан ҳибсга олинган, сўнг полиция участкасидан касалхонага олиб кетилган ва у ерда вафот этган эди.
Илк акциялар 16 сентябрь куни, қиз вафот этган куни бошланди. Ўшандан буён норозиликлар ўнлаб шаҳарларни қамраб олди. Уларнинг иштирокчилари баррикадалар қуриб олиб, «Диктаторга ўлим» ва «Аёл, ҳаёт, эркинлик» шиорларини баралла айтмоқда. Ҳуқуқ-тартибот органлари ходимлари акцияларни шафқатсизлик билан тарқатмоқда — ўнлаб одамлар ҳалок бўлди, юзлаб кишилар жароҳатланди.
Иран Human Rights ҳуқуқни ҳимоя қилиш ташкилоти маълумотларига кўра, намойишлар чоғида камида 31 киши ҳалок бўлган.
Норозиликлар бошлангач, Эрон ҳукумати интернетни чеклашга киришди, кейинроқ эса уни умуман ўчириб қўйди.
Эрон президенти Иброҳим Раисий БМТ Бош Ассамблеяси сессияси доирасидаги матбуот анжуманида «Эронда фикр билдириш эркинлиги» мавжудлигини, аммо тартибсизлик яратишга қаратилган хатти-ҳаракатлар номақбуллигини айтди.
Эронда нималар бўляпти?
Маҳса Аминий Теҳронга ўтган ҳафта келган ва акаси билан бирга метродан чиқаётганида ахлоқ полицияси томонидан ҳибсга олинган. Бунга унинг ҳижобни нотўғри ўрагани сабаб бўлган. 1979 йилги Ислом инқилобидан кейин эронлик аёллар учун ҳижоб тақиш мажбурий бўлиб келмоқда.Al Jazeera телеканали маълумотларига кўра, Эрон ҳукуматининг қиз юрак хуружидан вафот этгани ҳақидаги баёнотига қарамасдан, у туғилиб-ўсган Секкезе шаҳрида ҳамда Эрон ғарбидаги бошқа шаҳарларда кенг кўламли норозилик намойишлари бошланган. Одамлар маъмурий бинолар атрофида тўпланиб, ҳукуматга қарши шиорларни баралла айтган, баъзи аёллар эса бирдамлик белгиси сифатида ўз рўмолларини ечиб, осмонга отган. Бундан ташқари, ижтимоий тармоқларда қизлар флешмоб уюштириб, ҳижобларини ёқиб юбормоқда ва сочларини кесиб ташламоқда.
Эрон Ислом Республикаси Ҳуқуқ-тартибот кучлари Ибрат патрули («ахлоқ полицияси») — Эрон Ички ишлар вазирлиги назорати остидаги ҳуқуқ-тартибот органи. 2005 йилда алоҳида тузилма сифатида ажралиб чиққан. Ибрат патрули вазифаларига Эрон фуқаролари ва чет элликларнинг жамоат жойларида шариат бўйича муносиб кийиниб юришини таъминлаш киради.
Аёлларнинг бошини ёпмай юриши, рўмол ёки ҳижобни нотўғри тақиши, авратни ёпмайдиган кийим кийиши, баъзи ҳолларда эса «бегона эркак билан яқиндан мулоқот қилиши» уларни ҳибсга олиш учун асос бўлиб ҳисобланади.
Аввалроқ Эрон Маданият ва ислом вазирлиги аёлларнинг рекламаларда суратга тушишини тақиқлаганди, бу Эроннинг Домино компанияси бир аёл бошига рўмол шарф ташлаб, автомобилни бошқариб кетаётгани, сўнг эса шоколадли қиём билан қопланган музқаймоқни егани акс этган роликни чиқарганидан кейин юз берганди.
Изоҳ (0)