Ўзбекистонда коронавируснинг билвосита қурбонлари сони вируснинг ўзидан вафот этганлардан 10 марта кўплиги маълум қилинди

Тошкент шаҳридаги Вирусология илмий-тадқиқот институти директори ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги бош инфекционисти Эркин Мусабоев «Gazeta.uz»га берган интервьюсида COVID-19 қурбонлари сони нима сабабдан ўсаётганига изоҳ берди.

«Gazeta.uz» томонидан Эркин Мусабоевга коронавирус қурбонлари нима сабабдан сўнгги ҳафтада кўпая бошлагани ҳақида савол берилган.

«Келинг, ҳисоблайлик. Ҳозир вафот этганлар сони 27 киши («Gazeta.uz» интервьюни 2 июль куни эълон қилган). Беморларнинг сони эса кундан кунга қанчага кўпаймоқда? Ўртача 200-250 нафар. Бунга қадар ҳар куни 40, 50, 100 нафарга кўпайиб борган. Тузалиб кетганлар сони 5800 нафардан ошган, ўлганлар — 27 киши. Бу, тахминан, 0,5 фоиз атрофида. Бу жуда яхши кўрсаткич», — деган Соғлиқни сақлаш вазирлиги бош инфексионисти.

Унинг қайд этишича, имкон қадар барча касалхонага ётқизилади. Эркин Мусабоев агар барча касалланганларни касалхонага ётқизишда давом этилса, қандай ҳолат юз бериши мумкинлиги ҳақида гапирган.

«Айтайлик, биз бюджетдан бир тийин олмаймиз, янги касалхоналар очмаймиз. Мисол қилиб, бизнинг Вирусология илмий-тадқиқот институти касалхонасини олсак. Бизда йилига 3000 га яқин жигар циррози билан оғриган беморлар даволанади. Циррозни бутунлай даволаш мумкин эмас. Агар даволанишни ҳар чоракда ёки олти ойда бир марта ўтказмасак, унда одам ўртача 5-6 йил яшайди. Агар биз уни тўғри йўналтирсак, умрини 15 йилга узайтирамиз. Бу яхши натижа. Агар у молиявий имкониятларга эга бўлса, у жигарни қисман трансплантация қилиши мумкин, бутунлай эмас.

Биласизки, тўртинчи ой давомида бизнинг клиникамиз карантинга ёпилган. Бир йилда жигар циррози билан оғриган 3000 нафар беморни қабул қилсак, демак ҳозиргача бизнинг ихтисослашган бўлимимиз бутун республика бўйлаб деярли 1000 нафар беморни қабул қила олмади. Ўртача 1000 нафар бемор шу пайт давомида даволана олмади. Тахмин қилишимча, шу вақт ичида 200 га яқин бемор COVID-19’дан эмас, балки цирроздан вафот этди,» — дея сўзини давом эттирди клиника раҳбари.

Унинг қайд этишича, агар клиника коронавирус билан оғриган барча беморларни қабул қилишни давом эттирса, кейинги босқичда кардиология марказини ёпиш керак бўлади. Қанчадан-қанча беморлар COVID-19’дан эмас, балки юрак хуружидан вафот этади. «Кейин биз яна қандайдир бошқа клиникани ёпамиз, туғруқхонани ёпамиз, шароитлар кескин ёмонлашади, кейин эса шунчаки туғруқ пайтида ўлишни бошлашади. Айнан шу ҳодиса Италияда ва бошқа мамлакатларда содир бўлган — бу соғлиқни сақлаш тизимининг фалажланиши», — дейди шифокор.

«Беморлар унчалик кўп бўлмаган даврда биз клиникаларни ёпиб бўлса ҳам даволаш ишларини олиб бордик. Яна бизнинг Вирусология илмий-тадқиқот институтидаги клиникамизнинг мисолида — мамлакатда 25 киши коронавирусдан вафот этган бўлса, айтганимдек, жигар циррозидан тўлиқ даволана олмаганлиги сабабли вафот этганлар сони — 10 баравар кўпроқ», — дея шифокор коронавируснинг билвосита қурбонлари сони кўплигини айтиб ўтган.

Эркин Мусабоевнинг сўзларига кўра, шифохона бошқа тоифадаги касалларни қабул қилаверса, вазият шунақа бўлади. Булар COVID-19 пандемиясининг билвосита қурбонлари дейилади.

Шунингдек, илмий-тадқиқот институти директори 5 июлдан бошлаб коронавируснинг енгил ва аломатларсиз шакллари билан касалланган беморларни уй шароитида даволаш юзасидан ҳам ўз фикрини билдирган.

«Албатта, ҳозир резонанс юзага келади: ‘Қанақасига? Бу касаллик ҳақида матбуотда жуда кўп маълумотлар тарқалди ва энди тўсатдан уни уйда даволаш мумкин эканлиги айтилса’. Биринчидан, дунёнинг ҳеч бир жойида беморлар 100 фоиз касалхонага ётқизилмаган. Бир қатор давлатлар ҳатто коронавируснинг енгил ва асоратларсиз шакллари ҳақида хабар бермайди. Шунинг учун, энди ўлим ҳолатларининг маълум бир даражада ўсиши кузатилиши мумкин. Касаллик жуда ҳийлали ва айёр — у асоратларсиз тарзда кечади, кейин бирдан икки томонлама пневмония бошланади, бу ҳар доим ҳам яхши якунланмайди», — дея сўзини хулосалаган вазирликнинг бош инфекционисти.

Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистонда коронавируснинг 19-қурбони 10 июнь куни қайд этилганди. Шундан сўнг, 25 июнга келиб навбатдаги ўлим ҳолати расман эълон қилинди. Кейинги кунларда коронавирусдан вафот этиш кўрсаткичи оша бошлади. 28 июнь куни 2 та, 29 июнь куни яна 2 та ва 30 июнь куни ҳам 2 та ўлим қайд этилди. 1 июль куни бир киши касаллик қурбонига айланган бўлса, бир кунлик танаффусдан кейин 3 июль куни касалликнинг 28-қурбони ҳақида хабар берилди.