14 февраль, жума куни, Сурхондарё вилояти Олтинсой туманининг «Халқобод» маҳалласи ҳудудида аҳоли ва ҳокимият вакиллари ўртасида тўқнашув юз берган эди. Кейинчалик мазкур ҳолат юзасидан Ўзбекистон ИИВ ва Бош прокуратураси маълумот берган эди.
Мавзуга доир: Олтинсой воқеаси: ИИВ Россияда юрган фуқарони ҳам айблади, аҳоли эса туман ИИБ бошлиғи одамларга қўл кўтарганини таъкидламоқда
Расмий баёнотларга кўра, олти фуқаро «Оқ-олтин манзараси» фермер хўжалигига қарашли пахта ва ғаллага мўлжалланган экин ер майдонининг 0,39 гектар қисмига яшаш имконияти мавжуд бўлмаган уй-жой қуриб олган. Ушбу уй-жой эгаларига дастлаб 8 февраль, шанба куни, бу иншоотларни фуқаролар ўз ҳисобидан бузиб ташлаб, экин майдонини бўшатишлари, фуқароларга бошқа жойдан ер берилиши айтиб, тушунтирилган. Бош прокуратура ахборотига кўра, фуқаролар икки кун муҳлат сўраган.
Мутасаддилар 14 февраль куни муаммоли жойга қайтиб келганида, уй-жойларнинг учтасига аҳоли кўчиб кириб олгани маълум бўлган. Бош прокуратуранинг ёзишича, фуқаролар ва уларнинг қариндошлари қўлларида бензин, таёқ, белкурак, тош ва бошқа нарсалар билан қуролланган ҳолда ишчи гуруҳ олдига чиққан. Жараёнда икки нафар ИИБ ходими ва бир фуқаро тан жароҳати олган.
Олий Мажлис Сенати Бюджет ва иқтисодий ислоҳотлар масалалари қўмитаси раисининг ўринбосари Одилжон Иминовнинг маълум қилишича, мазкур масала юзасидан вилоят ва туман ҳокимликлари билан боғланиб, масаланинг келиб чиқиш сабаблари, кўрилаётган чора-тадбирлар ўрганилган.Сенаторнинг қайд этишича, белгиланган тартибга кўра, 2019 йилнинг 1 майига қадар ўзбошимчалик билан қурилган иморатларга амнистия эълон қилинган. Шу даврда 589 991 нафар фуқарога ўзбошимчалик билан қурилган уй-жойларга мулк ҳуқуқи берилган.
Одилжон Иминовнинг таъкидлашича, Олтинсой туманининг «Халқобод» маҳалласида яшовчи айрим фуқаролар эса амнистия муддати тугагандан кейин бу ҳудудда жойлашган фермер хўжалигига тегишли ер майдонига ноқонуний уй-жойлар қуриб олган.
Сенатор томонидан берилган маълумотларга кўра, мамлакатда қишлоқ хўжалигига мўлжалланган 20,2 миллион гектар ернинг атиги 20,7 фоизи суғориладиган ерлар ҳисобланади. Сўнгги 15 йилда аҳоли жон бошига суғориладиган ерлар 24 фоизга камайган. Бунда айрим шахслар томонидан қонунларни бузган ҳолда ерларни эгаллаб олиш ҳолатларининг ҳам таъсири бор, албатта, дейилади сенаторнинг муносабатида.
«Мамлакат аҳолисининг қарийб 16,4 миллиони (жами аҳолининг 49,4 фоизи) қишлоқ ҳудудларида истиқомат қилишини ҳисобга олсак, бу каби ноқонуний ҳаракатларнинг ҳозир олди олинмаса, қишлоқ аҳолиси бандлигини, мамлакат озиқ-овқат хавфсизлигини таъминлашдек стратегик ўта муҳим масалаларда муаммолар юзага келиши табиий ҳолдир», — дейди Одилжон Иминов.
Сенаторнинг маълум қилишича, Олтинсой туманининг «Халқобод» маҳалласида яшовчи 6 нафар фуқаро томонидан ўзига тегишли бўлмаган суғориладиган экин майдонларида рухсатномасиз, ўзбошимчалик билан қурилган ноқонуний бинолар, албатта, бузилади. Аммо бу уларга қишлоқ хўжалигида фойдаланилмайдиган захира майдонлардан ер ажратилиб, уй-жой қуриб олишларига амалий жиҳатдан кўмаклашилгандан кейин амалга оширилади. Ушбу ҳудудга келган комиссия аъзолари ҳам ўзбошимчалик билан қурилган уйларни буздириш учун эмас, асл ҳолатни ўрганиш учун борган, дейилади хабарда.
Одилжон Иминовнинг таъкидлашича, белгиланган тартибга кўра, ўзбошимчалик билан қурилган уй-жойнинг ҳам қиймати қопланиши лозимлиги қайд этилган. Бунда компенсация фуқароларга қонуний тартибда тегишли бўлган ер участкаларидаги мулклар «снос»га тушганида, унда жойлашган ўзбошимчалик билан қурилган уй-жойлар учун тўланади. Бошқа ҳар қандай ҳолатда ўзбошимчалик билан қурилган уй-жойлар учун компенсация тўланмайди. Яъни ер ноқонуний эгаллаб олинган ҳеч бир ҳолатда компенсация тўланмайди.
«Шуни инобатга олиб, жамиятдаги барча жараёнларга бефарқ бўлмаган юртдошларимиз қонунни бузган ҳолда ўзига тегишли бўлмаган ерда уй-жой қуриб олган фуқаролар муаммосини «снос» сифатида баҳоламасликлари, аҳоли орасида турли миш-мишлар пайдо бўлишига, уларда ишончсизликни шакллантиришга олиб келадиган мазмундаги маълумотлардан фикрлари чалғимаслиги, ҳолатни ортиқча эҳтирос билан хаспўшламасликлари лозим», — дейди сенатор.
Аввалроқ Олий Мажлис Қонунчилик палатаси спикери ўринбосари — парламентдаги «Миллий тикланиш» демократик партияси фракцияси раҳбари Алишер Қодиров мазкур ҳолатга муносабат билдириб, ҳодисани «бир гуруҳ фуқаролар томонидан амалга оширилган қўпол қонун бузилиши, жамоат тартибига путур етказиш ҳаракатлари» деб таърифлаган, жиноят деб атаган. Шунингдек, у «айбдорларга кескин жазо белгиланиши керак»лигини таъкидлаган. Унинг мазкур муносабатига ижтимоий тармоқ фойдаланувчиларидан бири «Сиздан нима кутиш мумкин? Халқни айблаш осон. Ҳақиқий депутатлар сайланмагунча, шу аҳвол», деб фикр қолдирган. Депутат Қодировнинг бунга жавоби ижтимоий тармоқларда тарқалиб кетган: «Халқни айблаш ҳеч кимнинг қўлидан келмайди. Халқ айблайди. Қози ҳам, амалдор ҳам халқ номидан иш қилади. Давлат хизматчисига куч ишлатиш мумкинмас. Халқ шундай қонунни маъқуллаган. Мен сизни умидвор қилмаганман, мендан ҳеч нарса кутманг. Сиз мени сайламагансиз, бундан кейин ҳам сайламайсиз... сайламасангиз ҳам майли. Фикрингиздан жуда ҳам таъсирланганим йўқ». Бир муддатдан кейин эса депутат мазкур изоҳини ўчириб ташлаган.Кейинроқ Сурхондарё вилояти ҳокими Тўра Боболов воқеа юз берган қишлоқ аҳолиси билан учрашди.
Изоҳ (0)