Тошкент шаҳар ҳокимлиги нима сабабдан иссиқлик таъминоти станциялари шаҳарнинг барча аҳолисига бир хил сифатдаги хизмат кўрсата олмаслигини маълум қилди.
Фото: «Kun.uz»
Шаҳар ҳокимлиги томонидан тақдим этилган видеога кўра, бугунги кунда пойтахтдаги 11 141 та бино марказий иситиш тизимига уланган. Бу объектларни баҳорги ва кузги мавсумларда иситиш учун йилига 10,68 миллион гигакалория иссиқлик энергияси ишлаб чиқарилади ва бунинг учун бир триллион сўмдан ортиқ маблағ сарфланади. Ишлаб чиқарилган иссиқлик энергиясининг фақат 59 фоизи истеъмолчиларга етиб боради. Носозликлар ҳамда қурилмаларнинг ишдан чиққанлиги сабабли 414,2 миллиард сўм миқдоридаги харажат сарф бўлади.
Тармоқда бир неча йилдан буён технологик янгилаш ишлари олиб борилмаганлиги сабабли даромадларнинг 85 фоизи ёқилғи-энергетика сарфларига кетади.
«Тошиссиқликқуввати» ДУК мутахассисининг сўзларига кўра, пойтахтнинг марказлашган иситиш тизими 1970—1980 йилларда қурилган ва ўшандан буён янгиланмаган. Шу сабабли иссиқликнинг маълум қисми истеъмолчига етиб бормайди.
Компания бош муҳандиси Азиз Каримбековнинг айтишича, бугунги кунда иссиқлик тармоқларининг 2,7 минг километридан 1,9 минг километри белгиланган меъёрлардан ошган вақт давомида ишламоқда. Бундан ташқари, маънан эскирган 10 та катта ва 203 та кичик қозонхона мавжуд.
Энергия ресурслари сарфи ва бошқа сабаблар туфайли қарзлар мавжуд.
Шунингдек, ҳокимлиги ёпиқ иситиш тизими қандай ишлаши ҳақида ҳам маълумот берди. Хусусан, иссиқлик алмашув қурилмалари ҳар бир уйнинг ертўласида ўрнатилади. Иссиқлик марказидан етказиб бериладиган иссиқ сувнинг маълум миқдори иссиқлик алмашув қурилмасидаги совуқ сувни керакли ҳароратгача иситади ва истеъмолчига етказиб беради.
Мутахассисларнинг фикрича, бу тизимнинг устунлиги шундаки, ишлаб чиқарилган иссиқликдан циркуляция усули билан қайта фойдаланиш мумкин, унинг амалда жорий қилиниши эса табиий ресурсларни ўртача 30 фоиз тежашга имкон беради.
Азиз Каримбековнинг маълум қилишича, Жаҳон банки дастури асосида Сергели туманида ишлар олиб борилмоқда. Ноябрь ойида дастлабки тендерлар ўтказилади. 2020 йилдан бошлаб ёпиқ иситиш тизимини жорий қилиш бошланади. Миробод ва Мирзо Улуғбек туманларида амалга киритилиши режалаштирилаётган тизим Европа тикланиш ва тараққиёт банки маблағлари ҳисобидан молиялаштирилади. Банк биринчи ва олтинчи иссиқлик марказларини реконструкция қилиш учун 150 миллион доллар ажратади. Жаҳон банки Сергели тумани учун 54 миллион доллар ажратади.
Пойтахтда ёпиқ иссиқлик тизимини яратиш бўйича синов лойиҳаси бошланган.
Компания бош муҳандисининг сўзларига кўра, кўп қаватли уйларда индивидуал иссиқлик пунктлари ҳам ўрнатилади. Келаётган иссиқ сув квартирага кириб, иссиқлик беради, квартирадан чиқади ва циркуляцион усулда қайтиб келади. Ҳар бир кўп қаватли уйда ана шундай циркуляцион тизимни таъминлайдиган насос станцияси ўрнатилади. Бу насос станциялари квартира ичидаги иссиқ сувни тўлиқ айлантиради ва яшовчиларга иссиқликни белгиланган меъёрлар даражасида етказиб беради.
Маълум бўлишича, ноябрь ойида Тошкентда иссиқлик энергиясини ёпиқ тизимга ўтказиш бўйича ҳам тендер бўлади. Лойиҳа Европа тикланиш ва тараққиёт банки ва Осиё тараққиёт банки маблағлари ҳисобидан амалга оширилади. Шунингдек, Тошкентнинг иссиқлик таъминоти тизимини узоқ муддатли ижара шартларида бошқарувга бериш масалалари бўйича француз компанияси билан музокаралар олиб борилмоқда.
Ҳокимлиги томонидан қайд этилишича, бу масалада Ўзбекистон томони аҳоли манфаатларига мос келадиган қулай ҳамкорликка эришишни хоҳламоқда.
