Govard Karter tomonidan Tutanxamon qabri topilganidan keyin bir asrdan ko‘proq vaqt o‘tgach, arxeologlar yana bir topilmani — Qadimgi Misrning XVIII sulolasi hukmdorlaridan biri bo‘lgan podsho Tutmos II ning so‘nggi qarorgohini topishga muvaffaq bo‘ldi.
Doktor Pirs Literland boshchiligidagi Britaniya–Misr jamoasi tomonidan topilgan qabr Shohlar vodiysi deb ataladigan hududning g‘arbiy qismida, Luksor yaqinida joylashgan. Shu paytgacha Tutmos II ning dastlabki qabri qayerda ekani noma’lum edi. Uning mumiyolangan qoldiqlari ikki yuz yil oldin Xatshepsut maqbara-ibodatxonasi ustidagi Dayr al-Bahri nomli yashirin hududdan topilgan.
Misrning Turizm va qadimiy yodgorliklar vazirligi ushbu topilma so‘nggi yillardagi eng muhim arxeologik kashfiyotlardan biri bo‘lganini ma’lum qildi.
Tutmos II maqbarasi
2022-yilda ilk bor kashf etilgan qabr dastlab qadimgi Misrda hukmronlik qilgan Tutmos nomli fir’avnlar sulolasining malikalaridan biriga tegishli deb taxmin qilingan. Biroq, keyinchalik arxeologik topilmalar bu qabrda miloddan avvalgi 1479-yilda nisbatan qisqa muddatli hukmronlikdan so‘ng vafot etgan Tutmos II dafn etilganligini isbotladi.
Tadqiqot natijalariga ko‘ra, Tutmos II taxminan 30 yoshida vafot etgan, undan keyin taxtga uning rafiqasi Xatshepsut o‘tirgan. U taxminan 21 yil, miloddan avvalgi 1479-yildan 1458-yilgacha hukmronlik qilgan.
Maqbara ichidan nimalar topildi?
Maqbara ichidan arxeologlar shohona maqbara belgilarini, xususan, fir’avnlarga mo‘ljallangan qadimiy dafn matni “Amduata”dan bitiklar, Tutmos II va Xatshepsut nomlari o‘yilgan alebastr ko‘zalarning parchalari, shuningdek, ko‘k rangga bo‘yalgan va sariq yulduzlar bilan bezatilgan shiftni aniqladi.
Biroq maqbaraning o‘zi butunlay bo‘sh bo‘lib, juda achinarli ahvolda. Talon-taroj qilingan ko‘plab qadimiy qabrlardan farqli o‘laroq, ushbu sag‘ana maxsus tozalab chiqilgan. Tadqiqotchilarning fikricha, bu ish qabr sharshara ostida qurilgani sababli kuchli suv toshqinidan zarar ko‘rganidan keyin amalga oshirilgan.
Dastlabki tekshiruvlar maqbaraning dastlabki tarkibi qadimgi davrlarda suv toshqinidan so‘ng boshqa joyga ko‘chirilganini ko‘rsatmoqda, deyiladi rasmiylar bayonotida.
Doktor Pirs Literlendning aytishicha, jamoa bu hudud to‘g‘risida ko‘proq o‘rganish va maqbaraning dastlabki tarkibi saqlanayotgan joyni aniqlash uchun o‘z ishini davom ettiradi.
Izoh (0)