Ochiq havoda asalari chaqishi keng tarqalgan noqulayliklardan biridir. Jiddiy oqibatlarga olib kelmagan holatlarda shifokorga uchrashning hojati yo‘q. Ammo jiddiyroq reaksiya paydo bo‘lganda bu shoshilinch davolanishni talab qiladi.
Ari chaqishining oqibatlari
Ari chaqishi vaqtinchalik og‘riq va noqulaylikdan allergiyaga qadar turli xil alomatlarga olib keladi. Odatda ari chaqqan joy shishib qoladi.
Kuchsiz reaksiya
Ko‘p hollarda simptomlar yengil bo‘lib, quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- O‘tkir yonuvchan og‘riq;
- Ta’sir qilingan hududda qizil chandiq;
- Ari chaqqan joyda shish;
- Ko‘pchilikda shish va og‘riq bir necha soat ichida yo‘qoladi.
Kuchli allergik reaksiya
Asalari chaqishi uchun allergiya (anafilaktik shok) hayot uchun xavfli bo‘lib, shoshilinch davolanishni talab qiladi. Asalarilar yoki boshqa hasharotlar chaqqanda ayrim odamlarda tezda anafilaksiya rivojlanadi. Uning belgilari va alomatlariga quyidagilar kiradi:
- Teri reaksiyalari, jumladan, qichishish va terining qizarishi yoki oqarib ketishi;
- Nafas olishning qiyinlashuvi;
- Tomoq yoki tilning shishishi;
- Pulsning kuchsiz ammo tez urishi;
- Ko‘ngil aynishi, qusish yoki diareya;
- Bosh aylanishi yoki hushdan ketish;
- Ongni yo‘qotish.
Asalari chaqishidan kuchli allergik reaksiyaga ega bo‘lgan odamlarda keyingi safar anafilaktik shok ehtimoli 25 foizdan 65 foizgacha ortadi. Allergiya bo‘yicha mutaxassis bilan profilaktika choralari, masalan, immunoterapiya haqida maslahat qilish, takroriy jarihatlanishda og‘ir alomatlardan qochish kerak.
Asalari chaqishidan qanday qochish kerak?
Hasharotlarning fe’lini nazorat qilish va ularga tushmaslik mumkinmi? Ha. Biz asalarilarning chaqishi oldini olish uchun rioya qilish kerak bo‘lgan qoidalar haqida gapiramiz:
- Ochiq rangdagi kiyimlarni kiying.
- Kuchli hidli sovun, shampunlar va dezodorantlardan saqlaning.
- O‘rmon yoki dalaga borishdan oldin odekolon yoki parfyum ishlatmang.
- Hasharotlar ter bilan bezovtalanishi mumkin, shuning uchun siz o‘zingizni undan himoya qilishingiz kerak.
- Iloji boricha butun tanangizni qoplaydigan kiyim kiying.
- Gullagan o‘simliklarga yaqin yo‘lamang.
- Bitta ari atrofdan uchib o‘tsa, tinch, harakatsiz bo‘ling. (Agar siz hasharotni ursangiz, u chaqishi mumkin).
- Bordi-yu, sizga bir vaqtning o‘zida bir nechta ari hujum qilsa, qoching.
- Quyoshli joylardan ko‘ra soyali joylarni tanlang.
- Suvli joylarda ehtiyot bo‘ling. Ma’lum bo‘lishicha, ba’zi hasharotlar suv ustida yurib, havo yutish uchun suv yuzasiga suzish bilanoq chaqib oladi.
- Agar hasharot avtomobilga kirsa, mashinani sekin to‘xtating, so‘ngra barcha oynalarni oching.
- Sizda hasharotlar chaqishidan allergiya bo‘lsa, o‘zingiz bilan antiallergik preparatlarni olib yuring.
Ari chaqqanda birinchi yordam
Ari chaqqan joyda kuchli og‘riq bo‘ladi. Zararlangan hududni davolash va og‘riqni yo‘qotish uchun shifokorlar quyidagi maslahatlarni taklif qiladi:
- Tinchlik saqlang. Asalarilar odatda bir marta chaqadi. Agar sizni yana chaqishi mumkin bo‘lsa, qo‘shimcha hujumlarga yo‘l qo‘ymaslik uchun tinchgina bu joydan uzoqlashing.
- Chaqqan joydagi zaharli nishni chiqarib tashlang. Uni olib tashlash uchun hech qachon terini siqmang, chunki siqish teriga ko‘proq zahar chiqarishi mumkin.
- Jarohatlangan joyni sovun va suv bilan yuving.
- Shishishni kamaytirish uchun sovuq kompress qo‘llang. Ammo, agar shish tananing boshqa qismlariga, masalan, yuz yoki bo‘yinga tarqalsa, darhol tez yordam chaqiring, chunki sizda allergik reaksiya kuzatilayotgan bo‘lishi mumkin. Boshqa belgilar orasida nafas olish qiyinlashuvi, ko‘ngil aynishi yoki bosh aylanishi sodir bo‘ladi.
- Og‘riq qoldiruvchi dorilarni qabul qilishni o‘ylab ko‘ring. Ular og‘riqni yengillashtirishga yordam beradi.
Aksariyat odamlar jiddiy reaksiyalarni boshdan kechirmasalar ham, ari chaqqan har qanday odamda jiddiyroq alomatlar paydo bo‘lsa, ularni kuzatib borishlari lozim. Agar allergiya alomatlarini sezsangiz yoki sizni va sheriklaringizni ari bir necha marta chaqqan bo‘lsa, ayniqsa, bu kichkina bola bo‘lsa, darhol tibbiy yordamga murojaat qiling.
Izoh (0)