AQSHning Yel universitetining iqtisod kafedrasi dotsenti Yusuke Narita Yaponiyada qariyalarnining ommaviy o‘z joniga qasd qilishini taklif qildi. Bu haqda The New York Times xabar berdi.
Professor Yusuke Narita 2021-yilgi nutqida tez qariydigan yapon jamiyatini qanday yengish kerakligi haqida gapirib, buning yechimi suitsid yoki seppuku ekanini aytgan. Seppuku xarakiri ham deyiladi. U o‘rta asrlarda Yaponiyaning samuraylar sinfida qabul qilingan qorinni yorib o‘z joniga qasd qilish marosimi hisoblanadi.
2021-yili maktab yoshidagi bola professordan ommaviy seppuku nazariyalarini batafsil bayon qilishni so‘raganida, Narita yig‘ilgan bir guruh talabalarga 2019-yilda suratga olingan “Midsommar” filmidagi qo‘rqinchli sahnani yorqin tasvirlab bergan. Unda shved kulti o‘zining eng keksa a’zolaridan birini qoyadan sakrab o‘z joniga qasd qilishga yuboradi.
“Bu yaxshimi yoki yo‘qmi degan savolga javob berish qiyinroq. Agar buni yaxshi deb hisoblasangiz, unda shunday jamiyatni yaratish uchun ko‘p mehnat qilishingiz mumkin”, — degan u.
Shuningdek, professor yana bir holatda evtanaziyani (insonni tanasiga dori yuborib o‘ldirish) ham ko‘rib chiqishga chaqirgan. “Kelajakda buni majburiy qilish imkoniyati muhokama qilinadi”, — degan u.
Professor 37 yoshli Naritaning aytishicha, uning bayonotlari “kontekstdan yulib olingan”. U asosan yosh avlodga yo‘l ochish uchun yuqori martabali odamlarni biznes va siyosiy lavozimlardan chetlashtirish maqsadida shunday deganini aytdi. Biroq, evtanaziya va farovonlik haqidagi gaplari bilan u Yaponiyadagi “eng issiq tugmani” bosdi.
Yaponiyada tanqidchilar guruhi professor Naritaning mashhurligi hukumat siyosati va ijtimoiy normalarga asossiz ta’sir qilgan bo‘lishi mumkinligini ta’kidladi. Yaponiyada tug‘ilish darajasi pastligi va rivojlangan dunyoda eng yuqori davlat qarziga egaligi hisobga olinsa, siyosatchilar Yaponiyaning o‘sib borayotgan pensiya majburiyatlarini qanday moliyalashtirish haqida tobora ko‘proq tashvishlanmoqda.
Mamlakat demansdan aziyat chekadigan yoki yolg‘iz o‘layotgan keksa odamlar sonining ko‘payishi bilan kurashmoqda.
Professor Narita unga kelib tushgan maktublarga Yaponiyada magnatlar ko‘p yillar davomida siyosat, an’anaviy sanoat va ommaviy axborot vositalari olamida hukmronlik qilishda davom etayotganidan xavotirdaligini aytgan. U nazarda tutgan “ommaviy o‘z joniga qasd qilish" va "seppuku" mavhum metafora (o‘xshatish) ekanini ta’kidlagan.
“Men ularning potensial salbiy ma’nolari haqida ko‘proq o‘ylashim kerak edi. Ichki tekshiruvdan so‘ng, u so‘zlardan foydalanishni to‘xtatdim”, — degan u. Shuningdek, Narita evtanaziyaga ham qarshi ekanini qo‘shimcha qilgan.
Izoh (0)