Samarqandda bo‘lib o‘tayotgan iqtisodiy forum doirasida Markaziy bank raisi Mamarizo Nurmurodov “Daryo” muxbiriga intervyu berdi. Suhbatda AQSHda asosiy stavka oshishining O‘zbekistonga ta’siri, kelgusidagi vazifalar va forumning ahamiyati haqida so‘z bordi.
“Pul bozorida narxlar qimmatlashadi”
AQSHda asosiy stavkaning oshirilishi nafaqat O‘zbekistonga, balki butun global iqtisodiyotga o‘z ta’sirini ko‘rsatadi. Bu pul bozorlarida dollar bilan bog‘liq tranzaksiyalar va investitsiyalar narxlari qimmatlashishiga olib keladi. Dollar shaklidagi depozitlar, rivojlanayotgan davlatlardagi qimmatli qog‘ozlar daromadlilik ko‘rsatkichi ham shunga hamohang tarzda oshib boradi. Ikkinchi tomoni, bizga kiradigan investitsiyalar ham o‘sha daromadlilikka qaraganda yuqori darajadagi sharoit bo‘lgandagina kiradi. Buni albatta, ta’siri bo‘ladi.
Xorijiy bozorlarda dollarda bo‘lgan kredit liniyalarini olib kelish qimmatlashadi. AQSHda asosiy stavka 8,5 foizga chiqdi. Tasavvur qiling, kreditni davlat 8,5 foizda olib kirsa, tijoriy banklarning olib kelishi 10 foizdan yuqori bo‘lishi mumkin. Hozirgi sharoitda 10 foiz kredit olib yurgan bizning subyektlarimiz uchun kelajakda 12-14 foizdan valyutaviy kredit taklif qilinadi. Bu o‘z-o‘zidan dollardagi, xorijiy valyutadagi kreditlarni ma’lum jihatdan qimmatlashtiradi. Bozorimizga ta’siri shu orqali bo‘ladi.
Bizni rivojlantiradigan va iqtisodiyotimizni drayveri bo‘lib moliyaviy ta’minlaydigan narsa birinchi navbatda, ichki manbalar va resurslardir. Shu bilan birga, xususiy va xorijiy investitsiyalar hisoblanadi. Keyingi yil asosiy urg‘uni mana shu ikki yo‘nalishga qaratamiz.
“Noaniqliklar ko‘p”
Har bir noaniqlik ortida bitta xavf turadi. Bu xavf sababli hozirgi monetar siyosatda hali qo‘llanmagan instrumentlardan foydalanishga majbur bo‘lamiz. Shu nuqtayi nazardan doimo ishlashimizga to‘g‘ri keladi. Iqtisodiy forumda yig‘ilib muloqot qilayotganimiz ham xuddi shundan. Bu tadbirga 12 ta davlatning markaziy banklari raislari kelgan. Ular bilan vaziyat qandayligi, qaysi vaziyatga ular qanaqa reaksiya qilayotgani va qanday natijaga erishayotgani, qo‘llayotgan instrumentlari to‘g‘risida suhbatlashyapmiz. Bu borada o‘zaro fikr almashib, o‘zimizga instrumentlarimizdan foydalanish darajasini belgilab olish bo‘yicha ishlayapmiz. Bu forum shu nuqtayi nazardan bizga qulay. Aytish mumkinki, qimmatli, foydali va omadli forum. Telefonda gaplashgandan ko‘ra, yuzma-yuz muloqot yaxshi samara beradi. Albatta, xorijlik hamkasblarimizga ham O‘zbekiston tajribasi qiziq. Kecha Qozog‘iston markaziy banki rahbari bilan 1 soatdan ortiq vaqt davomida suhbatlashdik. Bunday uchrashuvlar juda foydali deb o‘ylayman.
Izoh (0)