O‘zbekistonda bolalarning aqliy salohiyatini kuchaytirish, muloqot ko‘nikmalarini yaxshilash hamda ota-onalar va bobo-buvilar bilan aloqalarni shakllantirishga yordam beruvchi farzand tarbiyasiga doir dastur ishga tushirildi.
“Besh qadam” erta yoshdagi (0-5 yosh) bolalarni tarbiyalashga qaratilgan platforma hisoblanadi. Bu Avstraliyadagi insonparvarlik tashkiloti Minderoo Foundation jamg‘armasi yaratgan Thrive by Five dasturining o‘zbekcha talqinidir. Dastur Maktabgacha ta’lim vazirligi va Innovatsiya markazi bilan hamkorlikda yaratildi.
“Besh qadam” dasturida erta yoshdagi bolalar bilan bajariladigan 100 dan ortiq mashg‘ulotlar jamlangan bo‘lib, u ota-onalar va bobo-buvilarni o‘z farzandlarining tarbiyasi bilan har kuni shug‘ullanishga undaydi. Dasturdagi bu kabi mashg‘ulotlar neyrobiologiyadagi so‘nggi tadqiqotlar va bolalarni tarbiyalashga oid an’anaviy uslublarni uyg‘unlashtirgan holda ishlab chiqilgan.
Dasturning asosini quyidagi uchta ishlanma tashkil qiladi:
- “Besh qadam” ilovasi: 0-5 yoshdagi bolalarning ota-onasi va tarbiyachilariga mo‘ljallangan, bepul yuklab olish va ishlatish mumkin.
- Yordamchi kontent: aholining ijtimoiy-iqtisodiy himoyaga muhtoj qatlamini ham e’tibordan chetda qoldirmaslik maqsadida materiallardan foydalanish imkoniyatini kengaytirish uchun onlayn va oflayn kanallar orqali tarqatiladi.
- Avstraliyalik maktab o‘quvchisi Molli Raytning TED Talk shousida so‘zlagan va 2021-yilda eng mashhur Ted nutqiga aylangan “Qanday qilib har bir bola besh yoshgacha rivojlanadi” mavzusidagi nutqi.
Minderoo Foundation jamg‘armasi Thrive by Five dasturini Sidney universitetining Miya va ong markazi bilan hamkorlikda ishlab chiqqan. Sidney universiteti tadqiqotchilari ijtimoiy me’yorlar, ota-onaning farzand tarbiyasidagi o‘rni, shu bilan bir qatorda, har xil mamlakatlardagi diniy, madaniy va ekologik omillarni chuqur tahlil qilishdi. Shundan keyin ular kognitiv rivojlanish, jismoniy salomatlik va muloqot ko‘nikmalari sohasidagi so‘nggi ilmiy ma’lumotlarni mazkur mamlakatlarning mahalliy sharoitlariga moslashtirdi.
O‘zbekiston Thrive by Five dasturining mahalliy talqini ishga tushirilgan beshinchi mamlakat bo‘ldi. Jamg‘arma ushbu dasturni butun jahon bo‘ylab 30 ta mamlakatda ishga tushirib, bolani erta yoshdan tarbiyalashning ahamiyatini imkon qadar ko‘p aholiga tushuntirish, shuningdek, bolalarning salohiyatini erta yoshdan rivojlantirish uchun ota-ona va tarbiyachilarga keng imkoniyatlar taqdim etishni rejalagan.
Izoh (0)