“Konstitutsiyada ilk bor ta’limning barcha bosqichlari yaxlit tizimga keltirilmoqda” — NamMQI rektori

Konstitutsiyaviy qonun loyihasidan ta’lim borasidagi o‘zgartirish va qo‘shimchalar salmoqli o‘rin olgan. Muhim jihat shundan iboratki, ta’limning barcha bosqichlari asosiy qonunda yaxlit tizimga keltirilmoqda. Jumladan, ta’limga taalluqli 41-moddada ilk bor davlat maktabgacha ta’lim-tarbiyani rivojlantirishga ko‘maklashishi belgilanmoqda. Har bir bolaning umumiy o‘rta ta’lim tashkilotlarga o‘qishga kirishi uchun majburiy bir yillik tayyorgarlikdan o‘tishga bo‘lgan huquqi kafolatlanmoqda. Nafaqat maktab ishlari, balki maktabgacha ta’lim-tarbiya ham davlat nazoratida bo‘lishi ko‘rsatib o‘tilmoqda.

Inklyuziv ta’limni yo‘lga qo‘yish masalasi shu paytgacha jamiyatimizda o‘z yechimini kutayotgan masalalardan biri bo‘lib kelayotgan edi. Endi ta’lim bo‘yicha alohida ehtiyoj va individual imkoniyatlarga ega bo‘lgan bolalar uchun teng sharoitlar yaratiladi. Shuningdek, iste’dodli yoshlarga moddiy ahvolidan qat’iy nazar ta’limni davom ettirishi kafolatlanadi. Bu ham muhim jihat, chunki kuchli salohiyatga ega ayrim yigit-qizlarimiz moddiy yetishmovchilik tufayli o‘qishni davom ettirishda muammolarga duch kelgani sir emas. Bu holatni bartaraf etish uchun joylarda hozirda ham yechim izlanmoqda. Xususan, Namangan viloyatida 2021-yili 3200 nafar ehtiyojmand talabaning kontrakt pullarini to‘lab berishga 10 milliard so‘m yo‘naltirildi. Joriy yil shu maqsadda o‘tkazib berilgan mablag‘lar miqdori ham deyarli shunga yaqinlashib qoldi.

Asosiy qonunda xususiy va boshqa shakldagi ta’lim muassasalari haqidagi tushunchaning o‘zi yo‘q edi. Endi ularga davlatga qarashli muassasalar bilan teng shart-sharoitlar yaratishi mustahkamlanib qo‘yilmoqda. Bu sa’y-harakatlarning amaliy isbotini hozirdanoq ko‘rib turibmiz. Jumladan, Namanganda ilk xususiy universitet faoliyatini boshladi. Oldinlari viloyatda faqat uchta oliy ta’lim muassasasi faoliyat ko‘rsatgan bo‘lsa, yangi tashkil etilgan pedagogika va chet tillar institutlari hisobiga endi ularning soni ikki baravar oshdi. Yangi Namangan shaharchasida maktab, texnikum va oliy o‘quv yurtidan iborat ta’lim klasteri tashkil etish rejalashtirilgan.

Davlat rahbari ta’lim tizimi xodimlari bilan uchrashuvlari chog‘ida pedagoglik kasbining yuksak mas’uliyati va maqomini ko‘p bor ta’kidlagan. Konstitutsiyada ushbu maqomni mustahkamlash jamiyat va davlatning maqsadi, vazifasi ekanligi, pedagog xodimlarning kasbiy faoliyatiga aralashish, ular xizmat majburiyatlarini bajarishiga monelik qilinishiga yo‘l qo‘yilmasligi ko‘rsatib o‘tilayotganini ayni muddao deyish mumkin. Zero, ustozlarni izzat-ikrom qilgan millat yuksalishga yuz tutishiga tarixda va bugungi kunimizda ko‘p bor guvoh bo‘lganmiz.

Sharifboy Ergashev, Namangan muhandislik-qurilish instituti rektori