O‘zbekistonda 2022-yilning iyul oyida so‘mning real samarali almashuv kursi o‘tgan oyga nisbatan o‘suvchi dinamika qayd etib, 2,1 foizga mustahkamlandi. Bu haqda Markaziy bank sharhidan ma’lum bo‘ldi.
Iyun oyida so‘m 0,2 foizga qadrsizlangan edi.
So‘m 2021-yil mos davriga nisbatan 1,4 foizga, bazaviy oy — 2019 yilning sentabriga nisbatan 5 foizga mustahkamlandi.
Valyuta bozorini yanada erkinlashtirish bo‘yicha chora-tadbirlarni amalga oshirish doirasida 2019-yil 20 avgustdan boshlab banklar tomonidan naqd xorijiy valyutani sotish yo‘lga qo‘yildi. Shu sababli, 2019-yil sentabr oyi so‘mning real samarali almashuv kursi indeksini hisoblashda bazaviy davr sifatida belgilandi.
Real samarali almashuv kursi tashqi savdo aylanmasi, inflyatsiya darajasi va asosiy savdo hamkorlarining valyuta kurslaridagi o‘zgarishlarni aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir.
Iyul oyidagi real samarali almashuv kursining mustahkamlanishi asosan valyuta kursidagi o‘zgarishlarning ta’siri bilan izohlash mumkin, — deydi Markaziy bank.
O‘tgan oyda real samarali almashuv kursi indeksi dinamikasida:
oshiruvchi omillar:
- savdo-hamkor davlatlar valyuta kurslari o‘zgarishi — 2,6 foiz band;
- so‘m almashuv kursi — 0,3 foiz band.
pasaytiruvchi omil:
- savdo-hamkor davlatlar inflyatsiyasi — 0,7 foiz band;
- ichki inflyatsiya — 0,1 foiz bandni tashkil etdi.
Asosiy savdo-hamkor davlatlarning valyutalari kursi iyul oyi davomida dollarga nisbatan qadrsizlanishda davom etdi.
So‘mga boshqa davlatlar valyuta kurslari o‘zgarishi ham ta’sir qiladi.
Rossiya rubli iyul oyida 3,7 foizga (57,3 dan 59,4 ga) qadrsizlandi.
Bunday qadrsizlanishga Rossiya Markaziy banki tomonidan yilning birinchi choragida kiritilgan valyuta cheklovlarining bosqichma-bosqich yumshatilishi hamda importning tiklanishi natijasida xorijiy valyutaga bo‘lgan talabning oshishi bilan izohlanadi.
Rossiya Markaziy banki 22-iyul kuni asosiy foiz stavkasini 9,5 foizdan 8 foizgacha pasaytirdi.
Qozog‘iston tengesi iyul oyida 6,7 foizga (446,4 dan 476,3 ga) qadrsizlandi.
Yirik kompaniyalar tomonidan dividendlarni repatriatsiya qilinishi hamda bir vaqtning o‘zida valyutaga bo‘lgan talabning yuqoriligi fonida tenge kursining biroz qadri pasaydi.
Qozog‘iston Markaziy banki 25-iyulda asosiy foiz stavkasini 14,5 foizgacha ko‘tardi.
Mazkur oy davomida ham turk lirasining qadrsizlanish sur’atlari (2,8 foizga) saqlanib qoldi.
Dollar indeksining mustahkamlanishi hamda jahonda retsessiya xavfi liraning qadrsizlanishiga sabab bo‘ldi.
Xitoy bankining iqtisodiyotni qo‘llab-quvvatlash maqsadida yil boshidan buyon asosiy foiz stavkani tushirishi hamda mintaqadagi so‘nggi geosiyosiy notinch vaziyatning mavjudiligi yuan kursiga ham salbiy ta’sir ko‘rsatdi.
Buning natijasida yuan kursi iyul oyida o‘tgan oyga nisbatan 0,6 foizga qadrsizlandi.
2022-yil iyul oyida asosiy savdo-hamkor davlatlarning deyarli barchasida yillik inflyatsiya ko‘rsatkichlari oshishi kuzatildi.
Rossiyada oylik narxlar pasayishi davom etib, -0,2 foizni (yillik inflyatsiya 15,3 foizni) tashkil etishi prognoz qilinmoqda.
Narxlarning oylik dinamikasi mavsumiy omillar, iste’mol tovarlariga bo‘lgan talabning sustligi bilan izohlash mumkin.
Qozog‘istonda oylik inflyatsiya 1,1 foizni tashkil etib, yillik hisobda 15 foizgacha tezlashdi.
Iyul oyida inflyatsiyaning oshishiga oziq-ovqat mahsulotlari narxining qimmatlashishi (yillik 19,7 foizga) sezilarli hissa qo‘shdi.
Turkiyada oylik inflyatsiya 2,8 foizni tashkil etdi, yillik hisobda 79,6 foizgacha o‘sdi. Narxlar o‘sishiga asosan, energiya mahsulotlarining qimmatlashishi hamda lira devalvatsiyasining davom etayotganligi sezilarli ta’sir ko‘rsatgan.
Shuningdek, mamlakatda ishlab chiqaruvchilar narxlari indeksi oylik hisobda 5,2 foizga o‘sib, yillik 144,6 foizga yetdi.
Izoh (0)