2021-yilda banklar 9,7 trillion so‘m miqdorida ipoteka kreditlari ajratdi. Bu haqda Markaziy bank izoh berdi.
Mazkur summadan 7,3 trillion so‘m birlamchi bozorga kelib tushgan bo‘lsa, 2,4 trillion so‘m ikkilamchi bozorga to‘g‘ri keladi.
“Yangi tartib” doirasida 4,8 trillion so‘m miqdorida kreditlar berilgan. Ulardan:
- 2,4 trillion so‘m – bir va ikki xonali uylar uchun;
- 2 trillion so‘m – uch va undan ko‘p xonali uylar uchun;
- 320 milliard so‘m – alohida uylar xaridi uchun taqdim etilgan.
Ipoteka kreditlarini qayta moliyalashtirish bo‘yicha kompaniya hisobidan 1,9 trillion so‘m ajratildi.
Yil so‘ngiga kelib ipoteka bo‘yicha qoldiqlar 35,8 trillion so‘mni tashkil qildi. Bu o‘tgan yilgi ko‘rsatkichga qaraganda 26,8 foizga ko‘proq hisoblanadi.
Markaziy bankning ta’kidlashicha, ipotekaga bo‘lgan talab barqaror darajada yuqori bo‘lib qolmoqda. Bu bir necha omillar orqali izohlanadi:
- iqtisodiy ko‘rsatkichlarning jadal o‘sishi (o‘tgan yilning mos davriga nisbatan yalpi ichki mahsulot 7,4 foizga, aholi jon boshiga yalpi ichki mahsulot 5,3 foizga hamda asosiy kapitalga bo‘lgan investitsiyalar 5,2 foizga o‘sishi);
- aholi sonining doimiy o‘sib borishi (2022-yil 1-yanvar holatiga aholi soni 35,2 million. kishini tashkil etib, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 102,1 foizni tashkil etishi);
- respublikada investitsion faollikning oshishi natijasida qurilish sohasida faoliyat olib borayotgan tadbirkorlik subyektlarining iqtisodiy tarmoqlardagi ulushi oshishi;
- yangi tartib joriy etilishi natijasida tijorat banklari ipoteka kreditlari ajratish uchun barqaror resurs manbai bilan ta’minlanayotgani;
- ikkilamchi ipoteka bozoridan uy-joy sotib olish, yakka tartibdagi uy-joy qurilishi uchun va ulushdor jismoniy shaxslarga ajratiladigan ipoteka kreditlarining soddalashtirilgani bilan izohlanadi.
Yuqorida qayd etilgan va boshqa bir qator omillar natijasida 2018—2021-yillar davomida ipoteka kreditlari qoldig‘i 2,6 barobarga (22,0 trillion so‘mga), ipoteka shartnomalari soni esa qariyb 1,8 barobarga (121,0 ming donaga) oshgan. (1-rasm).
Qayerda ipoteka kreditlari ko‘proq olingan?
2021-yilda ipoteka kreditlarining (60,2%) yarimidan ko‘pi beshta mintaqaga to‘g‘ri keldi:
- Toshkent — 27,2 foiz;
- Farg‘ona viloyati — 9,4 foiz;
- Samarqand viloyati — 9 foiz;
- Surxondaryo viloyati — 7,5 foiz;
- Andijon viloyati — 7,2 foiz.
Aholining qaysi qismi tomonidan ko‘proq ipoteka kreditlari olingan?
2021-yilda mijozlarning yarimidan ko‘pi — 31 yoshdan 50 yoshgacha bo‘lgan fuqarolar (69 foiz) tashkil qildi. Ikkinchi o‘rinda 18 yoshdan 30 yoshgacha bo‘lgan fuqarolar (24 foiz) bo‘lsa, uchinchi o‘rinni esa 50 yoshdan oshgan o‘zbekistonliklar tashkil qilmoqda.
Ipoteka uchun qancha to‘lanadi?
2021-yilda ipoteka bo‘yicha o‘rtacha foiz stavkasi 17 foizni ko‘rsatgan. Markaziy bank taxminiy to‘lovlarni to‘lash bo‘yicha ma’lumotlar ko‘rsatilgan jadvalni taqdim etadi.
Avvalroq O‘zbekiston va boshqa mamlakatlardagi ipoteka shartlari haqida xabar berilgan edi.
Izoh (0)