AQSh Senati davlat qarzining ruxsat etilgan miqdorini vaqtincha oshirish to‘g‘risidagi qonun loyihasini ma’qulladi. Bu chora mamlakatga davlat majburiyatlari bo‘yicha nazariy defolt (to‘lov majburiyatlarini bajarmaslik) ehtimolini chetlab o‘tish imkonini beradi.
50 nafar senator qonun loyihasi uchun ovoz berdi. Qarz olishning ruxsat etilgan darajasini 480 milliard dollarga oshirishga qaror qilindi, hozirda davlat qarzining ruxsat etilgan hajmi 28,4 trillion dollarni tashkil etadi. Moliya vazirligining hisob-kitoblariga ko‘ra, bu 3-dekabrgacha davlat xarajatlarini qoplash imkonini beradi. Bu vaqtgacha demokratlar va respublikachilar muammoning doimiy to‘liq yechimini ishlab chiqishi kerak.
Avvalroq Moliya vazirligi agar davlat qarzining ruxsat etilgan hajmiga oid masala 18-oktabrga qadar hal qilinmasa, mamlakat defolt xavfi ostida qolishi mumkinligi haqida ogohlantirgandi, chunki u o‘z majburiyatlarini bajarish uchun zaxiralarni tugatadi. Endi qonun loyihasi ko‘rib chiqish uchun Vakillar palatasiga, keyin esa imzolash uchun prezident Jo Baydenga yuboriladi.
Ovoz berishdan bir kun oldin Bayden milliy qarz limitini oshirish kerakligini e’lon qilgandi. “Qarz limitini oshirmaslik AQSh G‘aznachilik qimmatli qog‘ozlari xavfsizligiga putur yetkazadi; dollarning jahon valyutasi sifatida dunyo tayanadigan maqomiga tahdid soladi; Amerikaning kredit reytingini pasaytiradi; oilalar uchun foiz stavkalari oshishiga olib keladi. Gap ipoteka, avtokredit, kredit kartalari haqida ketmoqda”, — tushuntirdi u.
Moody’s xalqaro reyting agentligining yetakchi iqtisodchisi Mark Zandi defolt yuz bergan taqdirda, bu koronavirus pandemiyasidan keyin Amerika iqtisodiyotini tiklash uchun “halokatli zarba” bo‘lishidan ogohlantirdi. “Tanazzulni moliyaviy inqiroz davridagi turg‘unlik bilan solishtirish mumkin. Bu shuni anglatadiki, real Yalpi ichki mahsulot qariyb 4 foizga pasayadi, 6 millionga yaqin ish o‘rinlari yo‘qoladi va ishsizlik darajasi deyarli 9 foizgacha ko‘tariladi”, — dedi ekspert.
Shuningdek, uning prognoziga ko‘ra, bu aksiyalar qiymatining qariyb uchdan bir qismiga pasayishiga, ipoteka kreditlari, iste’mol va korporativ kreditlar bo‘yicha foiz stavkalarining ko‘tarilishiga olib keladi. “Shunga qaramay, stavkalar hech qachon avvalgi qiymatlariga qaytmaydi. AQSh G‘aznachiligining qimmatli qog‘ozlari xavf ostida qolishi sababli, amerikaliklarning kelajak avlodlari yuqori iqtisodiy narx to‘laydi”, — deb ta’kidlaydi Zandi.
7-oktabr kungi Senatda ovoz berishdan oldin respublikachilar va demokratlar o‘rtasida bir necha haftalik tortishuvlar bo‘lib o‘tdi. Qonunchilar oxirgi marta 6-oktabr, chorshanba kuni hukumat qarzining chegarasini oshirish bo‘yicha ovoz berishga harakat qildi. O‘shanda ovoz berish respublikachilarning inqirozni hal qilish borasidagi yangi rejasiga rozi bo‘lmagan demokratlar tashabbusi bilan o‘tkazilmadi.
Izoh (0)