Oliy Majlis Senati 12-mart kuni bo‘lib o‘tgan o‘n uchinchi yalpi majlisda ommaviy tartibsizlikka da’vat qilganlik uchun jinoiy javobgarlik joriy etish va qonunchilikka kiritilgan boshqa o‘zgartirishlarni ma’qulladi, deb yozmoqda “Gazeta.uz”. Endi qonun Prezident tomonidan imzolanishi kerak.
Unga ko‘ra, Jinoyat kodeksining 244-moddasi — “ommaviy tartibsizliklar” quyidagi bandlar bilan to‘ldiriladi:
hokimiyat vakillarining qonuniy talablariga faollik bilan bo‘ysunmaslikka, ommaviy tartibsizlikka va fuqarolarga nisbatan zo‘ravonlik qilishga ommaviy da’vat qilish — BHMning 100 baravaridan 300 baravarigacha jarima yoki 2 yilgacha axloq tuzatish ishlari yoxud 3 yildan 5 yilgacha ozodlikni cheklash yoki 3 yildan 5 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi.
Bunday harakatlar:
a) bir guruh shaxslar tomonidan oldindan til biriktirib;
b) ommaviy axborot vositalaridan, telekommunikatsiya tarmoqlaridan, internetdan, shuningdek, bosma yoki matnni ko‘paytirishning boshqa usullaridan foydalangan holda sodir etilsa, BHMning 300 baravaridan 400 baravarigacha jarima yoki 2 yildan 3 yilgacha axloq tuzatish ishlari yoxud 5 yildan 10 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi.
Shuningdek, Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeks 201-1-modda “qonunchilik hujjatlari talablarini bajarmaslikka yoki buzishga da’vat” bilan to‘ldirilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasi qonunchilik hujjatlari talablarini bajarmaslikka yoki buzish, shu jumladan, ommaviy axborot vositalaridan, telekommunikatsiyalar tarmoqlaridan, internet tarmog‘idan, shuningdek, matnni nashr etish yoki boshqa shaklda ko‘paytirish turlaridan foydalangan holda ommaviy da’vat qilish BHMning 60 baravaridan 80 baravarigacha miqdorda jarima solinishiga sabab bo‘ladi.
“Axborotlashtirish to‘g‘risida”gi qonunning 12-moddasiga kiritilgan 1-qo‘shimchaga ko‘ra, saytning yoki sayt sahifasining egasi, shu jumladan, bloger hamma erkin foydalanishi mumkin bo‘lgan axborot joylashtiriladigan internet jahon axborot tarmog‘idagi sahifasida:
- ommaviy tartibsizliklarga, fuqarolarga nisbatan zo‘ravonlikka, belgilangan tartibni buzgan holda o‘tkaziladigan yig‘ilishlar, mitinglar, ko‘cha yurishlari va namoyishlarda ishtirok etishga da’vat qilish;
- jamoat tartibiga yoki xavfsizligiga tahdid soluvchi yolg‘on axborot tarqatish;
- jamiyatga, davlatga, davlat ramzlariga (milliy va umuminsoniy qadriyatlarga) hurmatsizlikni namoyon etuvchi beodoblik bilan ifodalangan axborotni tarqatish;
- pornografiya, zo‘ravonlik yoki shafqatsizlikni targ‘ib qilish, shuningdek, o‘z joniga qasd qilishga da’vat etish;
- voyaga yetmagan shaxslarni ularning hayoti va (yoki) sog‘lig‘iga yoxud o‘zga shaxslarning hayoti va (yoki) sog‘lig‘iga tahdid soluvchi g‘ayrihuquqiy harakatlarni sodir etishga undashga va boshqa tarzda jalb qilishga yo‘naltirilgan axborotni tarqatish taqiqlanmoqda.
Moddada, shuningdek, yuqoridagi talablar bajarilmagani oqibatida sayt egasi yoki bloger tomonidan huquqlari va qonuniy manfaatlari buzilgan shaxslar o‘z huquqlari, sha’ni, qadr-qimmati va ishchanlik obro‘si, shu jumladan, yetkazilgan zararni qoplash talablari bilan belgilangan tartibda sudga murojaat qilish huquqiga ega ekanligi ta’kidlangan.
Senat xabarida aytilishicha, so‘nggi vaqtlarda ayrim sayt egalari, shu jumladan, blogerlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi shaxslarning axborot olish va uni tarqatish madaniyati to‘liq shakllanmagani sababli ushbu shaxslar o‘z huquqlarini amalga oshirishlarida boshqa shaxslarning qonun bilan qo‘riqlanadigan huquq va manfaatlariga zarar yetkazish holatlari kuzatilmoqda.
“Bunday shaxslarning axborot tarqatish sohasidagi huquqiy madaniyati shakllanmaganligi kelajakda ular tomonidan qonun talablarini buzib, o‘z veb-saytidan va (yoki) veb-sayt sahifasidan mamlakatning mavjud konstitutsiyaviy tuzumini, hududiy yaxlitligini zo‘rlik bilan o‘zgartirishga da’vat etish, urush, diniy ekstremizm g‘oyalarini targ‘ib qilish, davlat yoki qonun bilan qo‘riqlanadigan boshqa sirni oshkor etish, fuqarolarning sha’ni va qadr-qimmatiga yoki ishchanlik obro‘siga putur yetkazuvchi, ularning shaxsiy hayotiga aralashishga yo‘l qo‘yuvchi hamda ommaviy tartibsizliklarga da’vat etuvchi kontentni tarqatish ehtimolini oshirmoqda”, — deya qayd etilgan Senatda.
Eslatib o‘tamiz, qonun loyihasi “Milliy tiklanish” va “Adolat” partiyalari tomonidan taklif etilgandi. Ushbu qonun loyihasi bo‘yicha fikr bildirgan “Milliy tiklanish” partiyasi rahbari Alisher Qodirov erkin so‘z qanchalar erkin bo‘lmasin jamiyatning xotirjam rivojlanishiga xalaqit bermasligi kerakligini ta’kidlagandi.
Izoh (0)