“Ijtimoiy fikr” respublika jamoatchilik fikrini o‘rganish markazi “O‘zbekiston: jamoatchilik fikri — 2020” mavzusida kompleks sotsiologik tadqiqot o‘tkazdi. Unda “Ilm, ma’rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili”da mamlakatning ijtimoiy-iqtisodiy va ijtimoiy-siyosiy rivojlanishi haqida fuqarolarning fikri o‘rganildi, o‘zbekistonliklarning ijtimoiy kayfiyati hamda davlat va jamiyat hayotining asosiy sohalarida erishilgan natijalardan aholining qoniqish darajasi aniqlandi.
Qayd etilishicha, jamoatchilik fikri bevosita yuzma-yuz so‘rov, telefon so‘rovi va internet tarmog‘ida o‘tkazilgan so‘rovlar orqali amalga oshirildi. Unda mamlakatning barcha mintaqalari aholisi, erkaklar va ayollar, yoshlar va katta yoshdagilar, shahar va qishloq aholisi, turli ijtimoiy guruhlar vakillari ishtirok etdi.
2020-yil yakunlari bo‘yicha o‘tkazilgan jamoatchilik fikri so‘rovining ko‘rsatishicha, o‘tayotgan yil mamlakat va jamiyat uchun, har bir o‘zbekistonlikning oilasi uchun sinov bo‘ldi, ko‘pchilik tomonidan u misli ko‘rilmagan murakkab yil sifatida qabul qilinmoqda, fuqarolar “uning tezroq tugashi”ni xohlaydi. Lekin duch kelingan barcha muammolar va qiyinchiliklarga qaramasdan, so‘rov ishtirokchilarining fikricha, bu yil “kutilgan darajada yomon yil bo‘lmadi”, asosiy ko‘pchilikning hayoti bir maromdagi izga tushdi.
So‘rov jarayonida 62,9 foiz so‘rov ishtirokchilari 2020-yildagi murakkab sanitar-epidemiologik sharoitlarga qaramasdan yangi ish o‘rinlari yaratish, bandlikni ta’minlash muammolarini hal qilish va fuqarolarning real daromadlarini oshirish bo‘yicha samarali choralar ko‘rilganini qayd etgan.
Tadqiqot natijalaridan ma’lum bo‘lishicha, jamoatchilik fikrida aholining dolzarb muammolarini hal qilish bo‘yicha davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyatiga ijobiy baholar ustuvorlik qiladi. Masalan, mamlakatning 62,3 foiz aholisi ularning ishini “yaxshi” deb baholagan, so‘ralganlardan uchdan bir qismining hisoblashicha, davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining faoliyatini “qoniqarli” deb baholash mumkin.
So‘rovnomada ishtirok etganlarning fikricha, COVID-19 pandemiyasi va mamlakatda u bilan bog‘liq karantin cheklovlariga qaramasdan korxonalar faoliyatini tiklash bo‘yicha amalga oshirilgan tizimli ishlar tufayli O‘zbekistonda iqtisodiyotning pasayishiga yo‘l qo‘yilmadi. Davlat tomonidan o‘z vaqtida ko‘rilgan chora-tadbirlar natijasida asosiy qism aholining daromad manbalari va turmush darajasini saqlab qolishga muvaffaq bo‘lindi. So‘rov jarayonida uning 39,5 foiz ishtirokchilari 2020-yilda o‘zlarining moddiy ahvoli o‘zgarmaganligini, 5,7 foiz respondentlar esa yaxshilanganligini qayd etgan. 38,5 foiz so‘ralganlarning javoblariga muvofiq, ularga ushbu yilda ko‘proq kuch-g‘ayrat sarflashga to‘g‘ri kelgan bo‘lsa-da, oilalarining farovonligi avvalgi darajada qoldi.
So‘rovning ko‘rsatishicha, mamlakat fuqarolari davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirishga, har bir fuqaro va umuman jamiyat huquqlarini himoya qilish va ta’minlashga qaratilgan iqtisodiy va ijtimoiy islohotlar O‘zbekistondagi har bir oilaning hayotiga ijobiy ta’sir ko‘rsatishiga ishonadi. So‘rov ishtirokchilari kirib kelayotgan 2021-yilda o‘z oilasining moddiy ahvolidagi o‘zgarishlar istiqbollarini optimistik baholagan. Har ikkinchi respondent (50,5 foiz) 2021-yilda o‘z oilasining farovonligi o‘sishiga ishonadi, 29,1 foiz respondentlarning fikricha, turmush darajasi avvalgi holatda qoladi.
So‘rov natijalarining ko‘rsatishicha, ko‘pchilik respondentlarga optimistik kayfiyat xosdir. 72,5 foiz so‘ralganlar barcha mamlakatlar va xalqlarning ravnaqiga, ezgulik va tinchlik tantanasiga umid, ishonch tuyg‘ularini his qilishlarini bildirgan. 16,2 foiz so‘rov ishtirokchilarining ko‘rsatishicha, 2020-yilda yuz bergan global o‘zgarishlar ularda hayot oqimi qay tomonga harakatlanayotganini anglamaslik, koronavirus pandemiyasi bilan bog‘liq qiyinchiliklarni kelajakda bartaraf etishga ishonchsizlik kabi mavhum tuyg‘ularni uyg‘otmoqda.
Izoh (0)