Prezident Administratsiyasi huzuridagi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar Markazi ekspertlari 2017-yildan buyon mamlakati Murojaatnomalari matnlarini lingvistik kontent-tahlilini o‘tkazib kelmoqda. Tasviriy ifodalovchi so‘zlardan foydalanib, tahlilchilar davlat rahbari eng ko‘p nima haqida gapirganini aniqlagan.
O‘zbekiston Prezidentining Oliy Majlisga murojaat qilish an’anasi dastlab 2017-yil dekabr oyida joriy etilgan bo‘lib, mazkur murojatnomada ko‘tarilgan masalalar o‘z dolzarbligi bilan fuqarolar va xalqaro hamjamiyatning diqqat e’tiborini o‘ziga tortib kelmoqda. Prezident o‘z murojaatida odatda o‘tgan yilni sarhisob qiladi va yaqin kelajakda respublikani rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlariga to‘xtalib o‘tadi.
O‘zbekiston Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar Markazi ekspertlari tomonidan oxirgi 3 yilda qilingan murojaatlarning lingvistik va kontent tahlili amalga oshirilib, ularni tasviriy ifodalovchi so‘zlar jamlanmasi tuzildi.
Matnlar tahlili natijasida quyidagilar aniqlangan:
O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2017-yildagi murojatnomasida jami 4004 xil so‘zdan foydalanilgan bo‘lib, davlat rahbari eng ko‘p “xalq”, “tadbirkor”, va “yurt” so‘zlaridan foydalangan.
Ma’lumot uchun: Markaz xodimlari tomonidan so‘nggi 3 yildagi murojaatlarda eng ko‘p ishlatilgan 40 ta so‘z tahlil qilingan. Bunda so‘zlar tahlil qilinayotgan matn ichida qancha ko‘p ishlatilgan bo‘lsa, tasvirda shuncha katta ko‘rinadi.
2017-yildagi murojaatda “Xalq” so‘zidan 52 marotaba foydalanilgan bo‘lsa, “tadbirkor”lik sohasiga 39 marotaba urg‘u berilgan. Shuningdek “Yurt” va unga bog‘liq so‘z atamalariga 32 marotaba murojat qilingan.
Xususan, “Tadbirkor” so‘zi “kichik biznes va xususiy tadbirkorlik”, “tadbirkorlar va investorlar”, “tadbirkorlarga ruxsat beruvchi xujjatlarni rasmiylashtirish”, “tadbirkorlar xuquqlarini ximoya qilish” kabi kontekstlarida foydalanilgan.
Tahlil natijalari shuni ko‘rsatadiki, murojaaatnomada 50 foiz urg‘u iqtisodiyotni rivojlantirish va liberalizatsiya qilish sohasiga yo‘naltirilgan bo‘lsa, 23 foizi davlat va jamiyat qurilishini takomillashtirishga doir masalalarga qaratilgan. Bundan tashqari, ijtimoiy sohani rivojlantirishga taluqli masalalar, umumiy murojatnomaning 11 foizini, qonun ustuvorligini ta’minlash, sud tizimini isloh qilish, millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik kabi masalalar esa umumiy nutqning 8 foizini tashkil etgan.
Prezident Shavkat Mirziyoyevning 2018-yilda Oliy Majlisga murojatnomasida jami 2860 turdagi so‘zlardan foydalanilgan bo‘lib, ular orasida “islohat”, “investitsiya” va “iqtisodiyot” so‘zlariga eng ko‘p murojaat qilingan.
Xususan, mazkur yildagi murojaatda “iqtisodiyot” (35 marotaba) “investitsiya” (26 marotaba) va “islohat” (24 marotaba) so‘zlariga katta urg‘u berilgan.
Bundan tashqari, davlat rahbari “ta’lim”ga oid so‘zlarni 22 marotaba, “bank” va “ijtimoiy” so‘ziga oid so‘zlarni esa 18 marotaba talaffuz qilgan.
2018-yildagi murojaatnomada “iqtisodiyot” so‘zi ko‘p hollarda “yashirin iqtisodiyot”, “raqamli iqtisodiyot”, “iqtisodiyot barqarorligi”, “iqtisodiyotni modernizatsiya va diversifikatsiya qilish” kabi kontekstlarda aks ettirilgan.
Tahlil natijalari shuni ko‘rsatadiki, 2018-yildagi murojaaatda 50 foiz urg‘u iqtisodiyotni rivojlantirish va liberalizatsiya qilish sohasiga, 20 foiz davlat va jamiyat qurilishini takomillashtirishga doir masalalarga yo‘naltirilgan. Bundan tashqari, ijtimoiy sohani rivojlantirishga taaluqli masalalar umumiy murojaatnomaning 15 foizini, qonun ustuvorligini ta’minlash, sud tizimini isloh qilish, millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik kabi masalalar esa umumiy nutqning 7,5 foizini tashkil etgan.
Davlat rahbarining 2019-yildagi murojaatida jami 3450 turdagi so‘zlardan tuzilgan bo‘lib, eng ko‘p foydalanilgan so‘zlar “tadbirkor”, “ijtimoiy” va “ilm” so‘zlari hisoblanadi.
Hozirga qadar qilingan so‘nggi murojaatnomada “tadbirkor”likka oid so‘zlarga 32 marotaba urg‘u berilgan bo‘lsa, “ijtimoiy” masalalar va “ilm” yo‘nalishlari 24 marotaba ta’kidlab o‘tilgan.
Shuningdek, “ta’lim”, “sud hokimiyati”, “islohat”, “xalq va jamiyat” va “xorijiy” so‘zlaridan ham ko‘p qo‘llanilgan.
Xususan, “ijtimoiy” so‘zi asosan “aholining ijtimoiy himoyasi”, “ijtimoiy yordam”, “ijtimoiy siyosat” va “ijtimoiy muammolarni hal etish” kabi kontekstlarda namoyon bo‘lgan.
Tahlil natijalari shuni ko‘rsatadiki, mazkur murojaatda 56 foiz urg‘u iqtisodiyotni rivojlantirish va liberalizatsiya qilish sohasiga, 13 foiz davlat va jamiyat qurilishini takomillashtirishga doir masalalarga qaratilgan. Bundan tashqari, ijtimoiy sohani rivojlantirishga taaluqli masalalar, umumiy murojatnomaning 19 foizini, qonun ustuvorligini ta’minlash, sud tizimini isloh qilish, millatlararo totuvlik, diniy bag‘rikenglik kabi masalalar esa umumiy nutqning 6 foizini tashkil etgan.
So‘nggi uch yilda qilingan murojaatlarning umumiy tahlili shuni ko‘rsatadiki, iqtisodiy rivojlanish, ijtimoiy yordam, tadbirkorlarni qo‘llab quvvatlash, halq farovonligini oshirish, yurt tinchligi va osoyishtaligini mustahkamlash kabi masalalari har yilgi murojaatnomalarning ajralmas qismi bo‘lib kelgan. Xususan, ijtimoiy sohaga bo‘lgan urg‘u yildan yilga kuchayib bormoqda. Mazkur sohaga oid so‘zlar 2017-yildagi nutqning 11 foiz teng bo‘lgan bo‘lsa, bu ko‘rsatkich 2019-yilga kelib 19 foizga yetgan.
Eslatib o‘tamiz, Shavkat Mirziyoyevning joriy yilgi Oliy Majlisga Murojaatnomasi 29-dekabr kuni soat 11:00 da boshlanadi.
Izoh (0)