Kundalik hayotda duch keladigan ahamiyatsiz tuyulgandek odatlar, aslida, insonning tarbiya borasida bilimini aks ettiradi. Masalan, jamoat joyida telefonda gaplashish, yoshi katta yoki homilador ayollarga joy berish kabi. Ushbu odob-axloq doirasida bajariladigan ishlar barchaga tanish, ammo hamma ham uni aslidagidek bajara olmaydi.
Soyabonni ochiq holda quritish
Buning nimasi yomon, degan savol tug‘ilishi mumkin. Hamma ham uyda yoki ishxonada ho‘l soyabon ochiq holda tezroq qurishini biladi. Ammo ushbu quritish usuli ularning nafaqat ishlash muddatini qisqartiradi, balki rangini ham o‘zgartiradi. Buning uchun eng yaxshisi, xonaga kirishdan avval soyabon yaxshilab silkitiladi va yarim ochiq holda ilgichda quritish tavsiya etiladi. Albatta, bunday holda ham soyabon boshqalarning kiyimiga xalaqit bermayotganiga e’tiborli bo‘lish kerak.
Jamoat transportida sumka bilan noqulaylik tug‘dirish
Ko‘pincha maktab bolalari, ayrim hollarda katta yoshli insonlarda ham jamoat transportiga chiqqanidan so‘ng orqasiga ilingan sumka yechilmaganini ko‘rish mumkin. Bu bilan inson o‘zini yaxshi his qilar yoki yo‘q, noma’lum. Ammo bunday odobsizlik atrofdagilarning qulayligiga putur yetkazadi. Shuning uchun jamoat transportlarida har tomonlama e’tiborli bo‘lish kerak.
Issiq ovqatni puflash
Chidab bo‘lmas och qolganda ham, biror davarada ovqatni puflab sovitishga urinmaslik kerak. Bu ham tarbiyasizlikning bir ko‘rinishi hisoblanadi. Yaxshisi, ovqatni sovigandan so‘ng iste’mol qilish mumkin.
Bir chimdim tuzni barmoq bilan olish
Ovqatlanish davomida ochiq tuz idishdan qo‘l bilan bir chimdim tuz olish ham odobsizlikning bir ko‘rinishidir. Bunday vaqtda qoshiq yoki pichoq bilan tuzni olish mumkin. Sababi tuzdan hamma birdek foydalanishi kerak.
Limonni choyga solib qo‘yish
Mehmon yoki do‘stga choy taklif qilish juda o‘rinli fikr, albatta. Ammo ichiga limon bo‘lagini solib tayyorlash biroz madaniyatsizlikka ham kiradi. Sababi kimdir limonli choyni yoqtirmasligi mumkin. Qayta choy so‘rash esa mehmon uchun biroz g‘alati. Shuning uchun limon bo‘lagi va shakarni choy bilan uning yonidagi idishda olib kirish tavsiya etiladi.
Ofitsiant barchaga ovqat olib kelishini kutmasdan, tanovul qilishni boshlash
Odob-axloq qoidalarining qo‘pol ravishda buzilishining yana bir misoli restoran yoki boshqa ovqatlanish maskanida atrofdagilarni kutmasdan, taom yeyishni boshlab yuborishdir. Bunday vaqtda och qolgan inson ham atrofdagilarga hurmat yuzasidan sabr qila olishi kerak.
Qo‘shimcha taom so‘rash
Shuningdek, xuddi shunday davrada ovqatning qo‘shimchasini so‘rash ham biroz g‘alati odat. Sababi bu ham insonning kamchiligidan darak beradi. Agar mezbon yoki ofitsiant tomonidan shunday taklif bo‘lmasa, iloji boricha qo‘shimcha taom so‘rashni to‘xtatish zarur.
Qo‘ng‘iroqda “Alo, bu kim?” deya savol berish
Aniq kimga qo‘ng‘iroq qilayotganini bilmagan inson go‘shakni ko‘targan odamga “Bu kim?” deya savol berishi ham etiket qoidalariga to‘g‘ri kelmaydi. Buning uchun avval kimligi, ism-sharifi aytilishi kerak. Ortiqcha vaqt olish esa tarbiyasizlikning namunasi bo‘lishi mumkin.
Jamoat joylarida navbatda turib, telefonda gaplashish
Xulq-atvorning yana bir kamchiligi jamoat joylarida, ayniqsa, navbatda turganda telefonda uzoq suhbat qurishdir. Bunday holatda iloji boricha telefonga qisqa javob berish kerak yoki uni o‘chirib qo‘yish yaxshiroq. Muhim qo‘ng‘iroqlarga esa, albatta, holi joyda javob berish mumkin.
Maqtovlarga javoban o‘zini oqlash
Ishxona yoki o‘qishda tashqi ko‘rinishdagi qandaydir o‘zgarish uchun bildirilgan maqtovlar evaziga o‘zini oqlash yoki o‘zgarganlikni chindan ham tan olmaslik bu hurmatsizlik belgisidir. Aslida tarbiyasizlikdan boshqa hech narsa emas, sababi bunday vaziyatda maqtagan kishi o‘zini noqulay his qilishi mumkin. Bunday vaziyatga tushmaslik uchun ikkinchi tomonga tabassum va minnatdorlik bildirish kifoya.
Izoh (0)