Кундалик ҳаётда дуч келадиган аҳамиятсиз туюлгандек одатлар, аслида, инсоннинг тарбия борасида билимини акс эттиради. Масалан, жамоат жойида телефонда гаплашиш, ёши катта ёки ҳомиладор аёлларга жой бериш каби. Ушбу одоб-ахлоқ доирасида бажариладиган ишлар барчага таниш, аммо ҳамма ҳам уни аслидагидек бажара олмайди.
Соябонни очиқ ҳолда қуритиш
Бунинг нимаси ёмон, деган савол туғилиши мумкин. Ҳамма ҳам уйда ёки ишхонада ҳўл соябон очиқ ҳолда тезроқ қуришини билади. Аммо ушбу қуритиш усули уларнинг нафақат ишлаш муддатини қисқартиради, балки рангини ҳам ўзгартиради. Бунинг учун энг яхшиси, хонага киришдан аввал соябон яхшилаб силкитилади ва ярим очиқ ҳолда илгичда қуритиш тавсия этилади. Албатта, бундай ҳолда ҳам соябон бошқаларнинг кийимига халақит бермаётганига эътиборли бўлиш керак.
Жамоат транспортида сумка билан ноқулайлик туғдириш
Кўпинча мактаб болалари, айрим ҳолларда катта ёшли инсонларда ҳам жамоат транспортига чиққанидан сўнг орқасига илинган сумка ечилмаганини кўриш мумкин. Бу билан инсон ўзини яхши ҳис қилар ёки йўқ, номаълум. Аммо бундай одобсизлик атрофдагиларнинг қулайлигига путур етказади. Шунинг учун жамоат транспортларида ҳар томонлама эътиборли бўлиш керак.
Иссиқ овқатни пуфлаш
Чидаб бўлмас оч қолганда ҳам, бирор даварада овқатни пуфлаб совитишга уринмаслик керак. Бу ҳам тарбиясизликнинг бир кўриниши ҳисобланади. Яхшиси, овқатни совигандан сўнг истеъмол қилиш мумкин.
Бир чимдим тузни бармоқ билан олиш
Овқатланиш давомида очиқ туз идишдан қўл билан бир чимдим туз олиш ҳам одобсизликнинг бир кўринишидир. Бундай вақтда қошиқ ёки пичоқ билан тузни олиш мумкин. Сабаби туздан ҳамма бирдек фойдаланиши керак.
Лимонни чойга солиб қўйиш
Меҳмон ёки дўстга чой таклиф қилиш жуда ўринли фикр, албатта. Аммо ичига лимон бўлагини солиб тайёрлаш бироз маданиятсизликка ҳам киради. Сабаби кимдир лимонли чойни ёқтирмаслиги мумкин. Қайта чой сўраш эса меҳмон учун бироз ғалати. Шунинг учун лимон бўлаги ва шакарни чой билан унинг ёнидаги идишда олиб кириш тавсия этилади.
Официант барчага овқат олиб келишини кутмасдан, тановул қилишни бошлаш
Одоб-ахлоқ қоидаларининг қўпол равишда бузилишининг яна бир мисоли ресторан ёки бошқа овқатланиш масканида атрофдагиларни кутмасдан, таом ейишни бошлаб юборишдир. Бундай вақтда оч қолган инсон ҳам атрофдагиларга ҳурмат юзасидан сабр қила олиши керак.
Қўшимча таом сўраш
Шунингдек, худди шундай даврада овқатнинг қўшимчасини сўраш ҳам бироз ғалати одат. Сабаби бу ҳам инсоннинг камчилигидан дарак беради. Агар мезбон ёки официант томонидан шундай таклиф бўлмаса, иложи борича қўшимча таом сўрашни тўхтатиш зарур.
Қўнғироқда «Ало, бу ким?» дея савол бериш
Аниқ кимга қўнғироқ қилаётганини билмаган инсон гўшакни кўтарган одамга «Бу ким?» дея савол бериши ҳам этикет қоидаларига тўғри келмайди. Бунинг учун аввал кимлиги, исм-шарифи айтилиши керак. Ортиқча вақт олиш эса тарбиясизликнинг намунаси бўлиши мумкин.
Жамоат жойларида навбатда туриб, телефонда гаплашиш
Хулқ-атворнинг яна бир камчилиги жамоат жойларида, айниқса, навбатда турганда телефонда узоқ суҳбат қуришдир. Бундай ҳолатда иложи борича телефонга қисқа жавоб бериш керак ёки уни ўчириб қўйиш яхшироқ. Муҳим қўнғироқларга эса, албатта, ҳоли жойда жавоб бериш мумкин.
Мақтовларга жавобан ўзини оқлаш
Ишхона ёки ўқишда ташқи кўринишдаги қандайдир ўзгариш учун билдирилган мақтовлар эвазига ўзини оқлаш ёки ўзгарганликни чиндан ҳам тан олмаслик бу ҳурматсизлик белгисидир. Аслида тарбиясизликдан бошқа ҳеч нарса эмас, сабаби бундай вазиятда мақтаган киши ўзини ноқулай ҳис қилиши мумкин. Бундай вазиятга тушмаслик учун иккинчи томонга табассум ва миннатдорлик билдириш кифоя.
Изоҳ (0)