O‘zbekistonda tuhmat va haqorat qilganlik bo‘yicha jinoiy javobgarlik yengillashtirilishi mumkin

O‘zbekiston Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi “O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi qonun loyihasini muhokamaga qo‘ydi.

Belgilanishicha, O‘zbekistonning 1994-yil 22-sentabrda qabul qilingan 2012-XII-sonli qonuni bilan tasdiqlangan Jinoyat kodeksiga quyidagi o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritiladi:

139-modda (Tuhmat):

birinchi qismining (Tuhmat qilish, ya’ni bila turib boshqa shaxsni sharmanda qiladigan uydirmalar tarqatish, shunday harakatlar uchun ma’muriy jazo qo‘llanilganidan keyin sodir etilgan bo‘lsa) sanksiyasi quyidagi tahrirda bayon etiladi:

“bazaviy hisoblash miqdorining yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki uch yuz soatgacha majburiy jamoat ishlari yoki ikki yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanadi”.

Amaldagi tahrirga ko‘ra, bazaviy hisoblash miqdorining ikki yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki uch yuz soatgacha majburiy jamoat ishlari yoxud ikki yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanishi belgilangan.

Ikkinchi qism chiqarib tashlanadi (Nashr qilish yoki boshqacha usulda ko‘paytirilgan matnda yoxud ommaviy axborot vositalari orqali tuhmat qilish).

Uchinchi qism ikkinchi qism deb hisoblanadi va quyidagi tahrirda bayon etiladi:

“Tuhmat:

• og‘ir yoki o‘ta og‘ir jinoyat sodir etishda ayblab;
• og‘ir oqibatlar kelib chiqishiga sabab bo‘lgan holda;
• xavfli retsidivist tomonidan;
• g‘arazgo‘ylik yoki boshqa past niyatlarda qilinsa — bazaviy hisoblash miqdorining ikki yuz baravaridan uch yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki uch yuz soatdan uch yuz oltmish soatgacha majburiy jamoat ishlari bilan jazolanadi”.

140-modda (Haqorat qilish):

birinchi qismining (Haqorat qilish, ya’ni shaxsning sha’ni va qadr-qimmatini beodoblik bilan qasddan tahqirlash, basharti, shunday harakatlar uchun ma’muriy jazo qo‘llanilgandan keyin sodir etilgan bo‘lsa) sanksiyasi quyidagi tahrirda bayon etiladi:

“bazaviy hisoblash miqdorining yuz baravarigacha miqdorda jarima ikki yuz qirq soatgacha majburiy jamoat ishlari yoxud bir yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanadi.”.

Amaldagi tahrirga ko‘ra, bazaviy hisoblash miqdorining ikki yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki ikki yuz qirq soatgacha majburiy jamoat ishlari yoxud bir yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanishi ko‘zda tutilgan.

Ikkinchi qism (Nashr qilish yoki boshqacha usulda ko‘paytirilgan matnda yoxud ommaviy axborot vositalari orqali haqorat qilish) chiqarib tashlanadi.

Uchinchi qism ikkinchi qism deb hisoblanadi va quyidagi tahrirda bayon etiladi:

“Shunday harakatlar xavfli retsidivist tomonidan yoki tuhmat qilganligi uchun ilgari sudlangan shaxs tomonidan qilingan bo‘lsa - bazaviy hisoblash miqdorining ikki yuz baravaridan uch yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki ikki yildan uch yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanadi.”.

Amaldagi tahrirga ko‘ra — bazaviy hisoblash miqdorining to‘rt yuz baravaridan olti yuz baravarigacha miqdorda jarima yoki ikki yildan uch yilgacha axloq tuzatish ishlari yoxud bir yilgacha ozodlikni cheklash yoki bir yilgacha ozodlikdan mahrum qilish bilan jazolanadi.