Saylovlarni kuzatuvchi shaxslar soniga qo‘yilgan cheklovning yo‘qligi O‘zbekistonga shaffoflikni ta’minlashga imkon beradi. Bu haqda Yevropada xavfsizlik va hamkorlik tashkiloti (YeXHT)ning Demokratik institutlar va inson huquqlari bo‘yicha Byurosi (DIIHB) kuzatuvchilar missiyasi rahbari Tana de Zulueta 22-dekabr kuni Toshkentning Yakkasaroy tumanidagi 882-saylov uchastkasiga tashrifi chog‘ida aytib o‘tdi.
“Gazeta.uz”ning qayd etishicha, YeXHT DIIHB kuzatuvchilar missiyasi butun mamlakat bo‘yicha ishlamoqda.
“Men poytaxtda ishlayapman, biroq butun mamlakat bo‘ylab 222 nafar qisqa muddatli kuzatuvchi, YeXHT Parlament assambleyasining 55 nafar vakili ham ishlayapti. Butun mamlakat bo‘ylab ishlayotgan uzoq muddatli kuzatuvchilar va YeXHT missiyasining asosiy jamoasi bilan birga biz jami 316 kishimiz. O‘zbekiston uchun ilk bor bunday katta missiya keldi. Umumiy hisobda YeXHTga a’zo 37 mamlakatdan kuzatuvchilar kelgan”, — deya ma’lum qildi Tana de Zulueta.
Saylov byulletenida “hammaga qarshiman” degan qator ham bo‘lishi kerakmi, degan savolga javob berarkan, missiya rahbari ba’zi mamlakatlarda shunday variantlar qo‘shilishini qayd etib o‘tdi. “Lekin shaxsan o‘zim hech qachon bunday grafani ko‘rmaganman va saylovlarni usiz ham yaxshi o‘tkazish mumkin, deb hisoblayman”, — dedi u.
Bundan tashqari, Tana de Zulueta taqdim etilgan tavsiyalarga muvofiq, saylovlarda mustaqil nomzodlar ham qatnashishi kerakligini aytib o‘tdi.
“Kuzatuvchilarning vazifasi — saylovlarni kuzatish hamda O‘zbekiston xalqaro standartlar va YeXHT a’zosi sifatida o‘z majburiyatlariga qanchalik rioya etayotganini aniqlash. YeXHTning avvalgi hisobotlarida saylovda mustaqil nomzodlar ham bo‘lishi kerakligi tavsiya qilingan, biroq bu bor-yo‘g‘i tavsiya”, — dedi u.
YeXHT DIIHB missiyasi rahbari kuzatuvchilar butun mamlakat bo‘ylab faoliyat olib borayotganini, dastlabki xulosalar haqidagi bayonot esa saylovlarning ertasiga, yakuniy hisobot esa saylov jarayoni yakuniga yetganidan ikki oy o‘tib taqdim etilishini ta’kidlab o‘tdi.
“Shuni ham qayd etishni istardimki, kuzatuvchilar kodeksiga muvofiq, ular saylov jarayoniga aralasha olmaydi. Biz faqat kuzatamiz va belgilangan standartlarga nomuvofiq biror xatti-harakatni ko‘rsak, buni hisobotimizga kiritib, bu haqda xabar beramiz”, — dedi YeXHT DIIHB vakili.
Tana de Zulueta kuzatuv faoliyatidagi ehtimoliy cheklovlar haqida gapirarkan, joriy saylovlarda kuzatuvchilar soniga nisbatan avvalgi yillarda mavjud bo‘lgan cheklov yo‘qligini ma’lum qildi.
“Shuni alohida ta’kidlamoqchimanki, missiyamiz ish boshlagan 25-noyabrdan beri Markaziy saylov komissiyasi bilan juda yaqindan hamkorlik qildik, ishlarni tashkil qilishimiz uchun barcha imkoniyatlar yaratib berildi. Bu O‘zbekistonga kelgan ikkinchi to‘liq kuzatuvchilar missiyasi, birinchisi 2016-yilgi prezident saylovida bo‘lgandi. Avvalgi missiyalarda biz mamlakatga yuborishimiz mumkin bo‘lgan kuzatuvchilar soni bo‘yicha cheklovlar mavjud edi. Biroq hozir, bu saylovlarad bunday cheklov yo‘q. Biz buni olqishlaymiz, bu mamlakat uchun foydali, bu O‘zbekistonga o‘z shaffofligini erkin namoyon etish imkonini beradi”, — deb hisoblaydi u.
Izoh (0)