Сайловларни кузатувчи шахслар сонига қўйилган чекловнинг йўқлиги Ўзбекистонга шаффофликни таъминлашга имкон беради. Бу ҳақда Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилоти (ЕХҲТ)нинг Демократик институтлар ва инсон ҳуқуқлари бўйича Бюроси (ДИИҲБ) кузатувчилар миссияси раҳбари Тана де Зулуэта 22 декабрь куни Тошкентнинг Яккасарой туманидаги 882-сайлов участкасига ташрифи чоғида айтиб ўтди.
«Gazeta.uz»нинг қайд этишича, ЕХҲТ ДИИҲБ кузатувчилар миссияси бутун мамлакат бўйича ишламоқда.
«Мен пойтахтда ишлаяпман, бироқ бутун мамлакат бўйлаб 222 нафар қисқа муддатли кузатувчи, ЕХҲТ Парламент ассамблеясининг 55 нафар вакили ҳам ишлаяпти. Бутун мамлакат бўйлаб ишлаётган узоқ муддатли кузатувчилар ва ЕХҲТ миссиясининг асосий жамоаси билан бирга биз жами 316 кишимиз. Ўзбекистон учун илк бор бундай катта миссия келди. Умумий ҳисобда ЕХҲТга аъзо 37 мамлакатдан кузатувчилар келган», — дея маълум қилди Тана де Зулуэта.
Сайлов бюллетенида «ҳаммага қаршиман» деган қатор ҳам бўлиши керакми, деган саволга жавоб бераркан, миссия раҳбари баъзи мамлакатларда шундай вариантлар қўшилишини қайд этиб ўтди. «Лекин шахсан ўзим ҳеч қачон бундай графани кўрмаганман ва сайловларни усиз ҳам яхши ўтказиш мумкин, деб ҳисоблайман», — деди у.
Бундан ташқари, Тана де Зулуэта тақдим этилган тавсияларга мувофиқ, сайловларда мустақил номзодлар ҳам қатнашиши кераклигини айтиб ўтди.
«Кузатувчиларнинг вазифаси — сайловларни кузатиш ҳамда Ўзбекистон халқаро стандартлар ва ЕХҲТ аъзоси сифатида ўз мажбуриятларига қанчалик риоя этаётганини аниқлаш. ЕХҲТнинг аввалги ҳисоботларида сайловда мустақил номзодлар ҳам бўлиши кераклиги тавсия қилинган, бироқ бу бор-йўғи тавсия», — деди у.
ЕХҲТ ДИИҲБ миссияси раҳбари кузатувчилар бутун мамлакат бўйлаб фаолият олиб бораётганини, дастлабки хулосалар ҳақидаги баёнот эса сайловларнинг эртасига, якуний ҳисобот эса сайлов жараёни якунига етганидан икки ой ўтиб тақдим этилишини таъкидлаб ўтди.
«Шуни ҳам қайд этишни истардимки, кузатувчилар кодексига мувофиқ, улар сайлов жараёнига аралаша олмайди. Биз фақат кузатамиз ва белгиланган стандартларга номувофиқ бирор хатти-ҳаракатни кўрсак, буни ҳисоботимизга киритиб, бу ҳақда хабар берамиз», — деди ЕХҲТ ДИИҲБ вакили.
Тана де Зулуэта кузатув фаолиятидаги эҳтимолий чекловлар ҳақида гапираркан, жорий сайловларда кузатувчилар сонига нисбатан аввалги йилларда мавжуд бўлган чеклов йўқлигини маълум қилди.
«Шуни алоҳида таъкидламоқчиманки, миссиямиз иш бошлаган 25 ноябрдан бери Марказий сайлов комиссияси билан жуда яқиндан ҳамкорлик қилдик, ишларни ташкил қилишимиз учун барча имкониятлар яратиб берилди. Бу Ўзбекистонга келган иккинчи тўлиқ кузатувчилар миссияси, биринчиси 2016 йилги президент сайловида бўлганди. Аввалги миссияларда биз мамлакатга юборишимиз мумкин бўлган кузатувчилар сони бўйича чекловлар мавжуд эди. Бироқ ҳозир, бу сайловларад бундай чеклов йўқ. Биз буни олқишлаймиз, бу мамлакат учун фойдали, бу Ўзбекистонга ўз шаффофлигини эркин намоён этиш имконини беради», — деб ҳисоблайди у.
Изоҳ (0)