O‘zbekiston Energetika vazirligi, shuningdek, “Issiqlik elektr tarmoqlari” va “Taxiatosh IES” AJ tomonidan mamlakat va xorijiy OAV vakillarini O‘zbekistonning elektr energetika sohasi faoliyati bilan tanishtirish maqsadida press-tur tashkil qilindi. Jurnalistlar uchun press-tur Qoraqalpog‘iston Respublikasida, Nukus shahridan 18 kilometr uzoqlikda o‘tkazildi. Press-turda “Daryo” muxbiri ham ishtirok etdi.
Jurnalistlar yoqilg‘i-energetika tarmog‘i obyektlarida bo‘ldi, ularning birinchisi Qoraqalpog‘iston Respublikasi Taxiatosh shahrida, Amudaryo bo‘yida joylashgan Taxiatosh GES edi.
“Taxiatosh IES” AJ “Issiqlik elektr tarmoqlari” AJ tarkibiga kiradi. Quvvati 28 megavatt bo‘lgan IES qurilishi 1961-yilda amalga oshirilgan.
210 megavattli so‘nggi oltinchi navbatining qurilishi 1990-yilda yakunlangan. Hozirgi paytda texnik va ma’naviy eskirgan uskunalar foydalanishdan chiqarilgan va demontaj qilingan. Asosiy yoqilg‘isi Buxoro konidan chiqadigan tabiiy gaz, zaxira yoqilg‘isi — mazut hisoblanadi.
2015—2017-yillarda O‘zbekiston Prezidentining qarorlariga asosan Taxiatosh IESda quvvati 230—280 MVt ga teng ikkita bug‘-gaz qurilmasining qurilishi boshlangan. Loyihaning amalga oshirilishi muddati — 2015—2021-yillar.
Loyiha o‘z ichiga ikkita bug‘ gaz turbinalari (BGT) qurilishi, eski va samarasiz energobloklarni foydalanishdan chiqarish, energiya samaradorlikni oshirish hamda Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatida elektr uzatish hajmini oshirish tadbirlarini qamrab oladi.
Taxiatosh IES Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyatida asosiy elektr manbai hisoblanadi. 2012-yilda ushbu hududlarda eng yuqori yuklama 466 Megavatt (MVt) bo‘lgani holda elektr energiyasi iste’moli 2 293 million kilovatt/soatni tashkil etgan. 2020-yilga kelib eng yuqori yuklamasi 620 Megavatt bo‘lgani holda elektr energiyasi iste’moli 3 620 million kilovatt/soatdan ortishi kutilmoqda.
Ishonchli elektr ta’minoti uchun, O‘zbekiston hukumati va “O‘zbekenergo” DAJ ushbu loyihani ustuvor, deb topdi, har biri ikkita 230-280 Megavatt quvvatga ega bug‘-gaz uskunasini qurish, mavjud energobloklarni demontaj qilishga qaror qildi.
Energiya samarali bloklarni qurishga bunday yondashuv va ayni paytda eski va kam samarali qurilmalarning chiqarilishini modernizatsiyalash bo‘yicha birinchi integratsiyalangan model bo‘ladi va energetika sektorini restrukturizatsiya qilishga yo‘l ochib beradi.
Loyihaning umumiy qiymati 678,2 million dollarni tashkil etadi, shu jumladan:
- OTB ning qarz mablag‘lari – 300 million dollar;
- O‘TTJ ning kredit mablag‘lari – 230,7 million dollar;
- O‘z mablag‘lari – 27,3 million dollar;
- O‘zbekiston Respublikasi ulushi (berilgan soliq va bojxona imtiyozlari shaklida) - 120,2 million dollar;
quvvati 230—280 Megavattga teng ikkita BGQ ishga tushirilgach, stansiyaning texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlari quyidagilarni tashkil etadi:
- stansiyaning belgilangan quvvati 560 Megavattni tashkil etadi;
- stansiyaning yillik energiya ishlab chiqarish quvvati 3,0 milliard kilovatt/soatdan to‘rt milliard kilovatt/soatga oshadi;
- suv resurslariga bo‘lgan yillik talab 293 million metr kubdan kamayadi va yiliga 159 million metr kubni tashkil etadi.
- yiliga 488,6 million metr kub tabiiy gazni tejaydi.
- IES tomonidan atmosferaga chiqindilar chiqarilishi 3,2 baravar kamayadi.
- ishchi va xizmatchilarning soni – 97 kishi.
2018-yilda Taxiatosh IES ga GE gaz turbinalari va generatorlar yetkazib berildi. Uskunalar Vlissingen (Niderlandiya) portiga yetkazildi, u yerdan O‘rta yer dengizi, Qora dengiz va Azov dengizlari orqali olib o‘tilgan, so‘ngra Volga-Don kanali orqali Kaspiy dengiziga, Qozog‘istondagi Kuriq portiga, undan so‘ng yuk avtotransport yordamida O‘zbekistondagi qurilish maydonchasiga yetkazilgan.
BGU ning birinchi navbatining ishga tushirilishi 2010-yilga mo‘ljallangan.
Izoh (0)