Vazirlar Mahkamasining “Fuqarolar va tadbirkorlik subyektlarining mulk huquqi kafolatlanishini ta’minlash hamda yer uchastkalarining olib qo‘yish va mulkdorlarga yetkazilgan zararlarni qoplash tartibi to‘g‘risida”gi qarori loyihasi muhokama uchun e’lon qilindi.
Yer uchastkasi yoki uning bir qismini davlat va jamoat ehtiyojlari hamda boshqa maqsadlar uchun olib qo‘yish yer egasining hamda yerdan doimiy foydalanuvchining roziligi bilan Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, xalq deputatlari viloyatlar va Toshkent shahar, tumanlar va shaharlar Kengashlarining qarori asosida yoxud Vazirlar Mahkamasining qaroriga muvofiq amalga oshirilishi belgilanadi.
Davlat va jamoat ehtiyojlari hamda boshqa maqsadlar uchun yer uchastkalarining olib qo‘yilishi munosabati bilan jismoniy va yuridik shaxslarga tegishli bo‘lgan turar hamda noturar joy obyektlarini buzish to‘g‘risida qaror, obyektning bozor qiymati va olib qo‘yilishi sababli mulkdorga yetkazilgan zararning o‘rni to‘liq qoplanganidan keyin qabul qilinadi.
Davlat va jamoat ehtiyojlari hamda boshqa maqsadlar uchun yer uchastkalarining olib qo‘yilishi munosabati bilan fuqarolarga va yuridik shaxslarga yetkazilgan zararlar o‘rnini mol-mulk berish, yer ajratish yoki markazlashgan jamg‘armalar hisobidan mablag‘ ajratish orqali to‘liq qoplanishini ta’minlash maqsadida xodimlarning belgilangan cheklangan umumiy soni doirasida:
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasida — 3 nafar xodim;
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimligida — 2 nafar xodimdan iborat shu’ba tashkil etilishi;
shahar va tuman hokimliklarida 1 ta mutaxassis shtat birligi kiritilishi belgilanadi.
Bunda, shu’ba faoliyatini bevosita muvofiqlashtirish tegishlicha bosh vazirning birinchi o‘rinbosari hamda hokimlarning birinchi o‘rinbosarlari tomonidan amalga oshiriladi.
Quyidagilar yangi tashkil etiladigan shu’ba va xokimlik mutaxassislarining asosiy vazifalari etib belgilanadi:
buzilishi rejalashtirilayotgan obyektlarni buzish uchun qonuniy asos mavjudligini o‘rganish hamda jamoatchilik muhokamasidan o‘tkazilishini ta’minlash;
buzilishi rejalashtirilgan hududdagi turar va noturar joylar ro‘yxatini hamda jismoniy va yuridik shaxslarga yetkazilgan zararlarni qoplash uchun asoslantiruvchi hujjatlarni shakllantirish;
turar va noturar joylarni, inshootlarni buzish natijasida yetkazilgan zararlarni qoplash manbasi hamda qoplash uchun yetarli darajada mulk va mablag‘larning mavjudligini o‘rganish;
davlat va jamoat ehtiyojlari uchun yer uchastkalarining olib qo‘yilishi munosabati bilan jismoniy va yuridik shaxslarga yetkazilgan zararlarni qoplash maqsadida ko‘rib chiqib qaror qabul qilish uchun Vazirlar Mahkamasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, xalq deputatlari viloyatlar va Toshkent shahar, tumanlar va shaharlar Kengashlariga taqdim qilish;
qabul qilingan qaror ijrosini ta’minlash, adliya va prokuratura organlari bilan birgalikda jismoniy va yuridik shaxslarga yetkazilgan zararlarni to‘liq qoplangandan keyin obyektlarning buzilishini nazorat qilish.
“Davlat va jamoat ehtiyojlari hamda boshqa maqsadlar uchun yer uchastkalarining olib qo‘yilishi munosabati bilan fuqarolarga va yuridik shaxslarga yetkazilgan zararlarni qoplash tartibi to‘g‘risida”gi nizom tasdiqlanadi.
Nizomga ko‘ra, yer uchastkasi yoki uning bir davlat va jamoat ehtiyojlari hamda boshqa maqsadlar uchun olib qo‘yish yer egasining, yerdan doimiy foydalanuvchining roziligi bilan yerdan vaqtincha foydalanuvchi va ijaraga oluvchi bilan kelishuv bo‘yicha — tegishli ravishda, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, xalq deputatlari viloyatlar va Toshkent shahar, tumanlar va shaharlar Kengashlarining qarori asosida yoxud O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qaroriga muvofiq amalga oshiriladi.
Bunda asosiy e’tibor:
muayyan hududda fuqarolarning uy-joy va maishiy sharoitlarini yaxshilash, infratuzilmani rivojlantirish hamda talab yuqori bo‘lgan ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyatga molik obyektlarni qurishni nazarda tutuvchi davlat dasturlari, yirik investitsiya va boshqa loyihalarni hududdagi ko‘pchilik aholining fikrini inobatga olgan holda amalga oshirish;
yer uchastkalari olib qo‘yilishida ularda joylashgan ko‘chmas mulk obyektlarining mulkdorlari bilan ochiq muhokamalar o‘tkazgan holda, birinchi navbatda, eskirgan va avariya holatidagi uy-joy fondi obyektlari, shu jumladan, foydalanilmayotgan obyektlar (madaniy meros toifasiga kiradigan obyektlardan tashqari) bilan band bo‘lgan yer uchastkalarini tanlab olish;
tegishli hokimlar tomonidan hududlarni kompleks rivojlantirishga qaratilgan davlat dasturlari, investitsiya va boshqa ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyatga ega bo‘lgan loyihalarni amalga oshirish doirasida yer uchastkalarini olib qo‘yish haqida qaror qabul qilish uchun ushbu hududda joylashgan turar va noturar ko‘chmas mulk obyektlari mulkdorlarining roziligini olish hamda yer uchastkasi olib qo‘yilishi oqibatida yetkazilgan zararni qoplash tartibi, turlari, miqdori va muddatlarini, tomonlarning huquq va majburiyatlarini ko‘chmas mulk obyektlarining mulkdori, manfaatdor tashkilotlar va mahalliy davlat hokimiyati organi o‘rtasida tuziladigan yozma kelishuv bilan belgilanishiga qaratiladi.
Yer egasi, yerdan doimiy foydalanuvchi, yerdan vaqtincha foydalanuvchi va ijaraga oluvchi yer uchastkasini olib qo‘yish to‘g‘risida tegishli Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, xalq deputatlari viloyatlar va Toshkent shahar, tumanlar va shaharlar Kengashlarining qarori bo‘yicha yoxud O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qaroriga rozi bo‘lmagan taqdirda ushbu qaror ustidan yuqori turuvchi davlat hokimiyati organlariga yoki sudga shikoyat qilishi mumkin.
Yer uchastkasini olib qo‘yish va turar hamda noturar joylar, inshootlarni buzish va dov-daraxtlarni ko‘chirib tashlash to‘g‘risidagi tegishli xalq deputatlari kengashi qarori faqat quyidagi maqsadlarda qabul qilinadi:
o‘rnatilgan tartibda tasdiqlangan bosh rejalarga, shuningdek, shaharlar va posyolkalarning aholi punktlari va mikrotumanlarini batafsil rejalashtirish loyihalarini amalga oshirish;
mudofaa va davlat xavfsizligi uchun yerlarni taqdim etish;
avtomobil va temir yo‘llari, aeroportlar, aerodromlar, aeronavigatsiya obyektlari va aviatexnika markazlari, temir yo‘l transporti obyektlari, ko‘priklar, metropolitenlar, tonnellar, energetika tizimi obyektlari va elektr uzatish tarmoqlari, aloqa tarmoqlari, kosmik faoliyat obyektlari, magistral quvurlar, muhandislik-kommunikatsiya tarmoqlarini qurish;
Prezident va Vazirlar Mahkamasi qarorlarida to‘g‘ridan to‘g‘ri nazarda tutilgan hollarda.
Yuqorida nazarda tutilgan holatlardan tashqari, turar hamda noturar joylarni, inshootlarni asossiz buzilishiga va dov-daraxtlarning ko‘chirib tashlanishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
Davlat va jamoat ehtiyojlari uchun yer uchastkalarini olib qo‘yilishi munosabati bilan jismoniy va yuridik shaxslarga tegishli bo‘lgan turar hamda noturar joy obyektlarini buzish to‘g‘risida qaror, obyektning bozor qiymati va olib qo‘yilishi sababli mulkdorga yetkazilgan zararning o‘rni to‘liq qoplanganidan keyin qabul qilinadi.
Fuqarolar va tadbirkorlik subyektlariga davlat organi (mansabdor shaxs)ning noqonuniy ma’muriy hujjati qabul qilinishi oqibatida yetkazilgan zarar davlat tomonidan, birinchi navbatda, tegishli davlat organlarining budjetdan tashqari mablag‘lari hisobidan qoplanadi va keyinchalik aybdor shaxsdan regress tartibida markazlashgan jamg‘armaga undirib olinadi.
Izoh (0)