Ustozlarimiz jurnalist voqelikdan bir qadam oldin yurishi kerak, deb o‘rgatgan. Lekin bugun shunday bo‘la olmadik.
Aksincha, davlat rahbari qabul qilgan farmon va qarorlar ortidan “chopib” yuribmiz. “Juda to‘g‘ri va zarur qaror qabul qilindi”, deymiz. Ammo uning mohiyati mavzusini avvalroq matbuotda ko‘tarib chiqmadik, muammoga jamoatchilik e’tiborini tortib, bong urmadik. Shu bugungi vaziyatning o‘zi bizga ibrat, saboq.
Aslida kim sohada necha yil ishlagani emas, qanday ishlagani muhim. Bugun hurmatli hamkasblarimiz matbuotda, ayniqsa, bosma nashrlarni ayovsiz tanqid qilmoqda. Gazetalarda, avvalo, markaziy, otaxon nashrlarda jamiyatimizda ro‘y berayotgan sifat o‘zgarishining ruhi hamon sezilmayotgani bot-bot ta’kidlanmoqda. Men ham ularning fikrini qisman qo‘llayman. Biz viloyatda o‘tkaziladigan o‘quv seminarlarida “Jamiyat”, “O‘zbekiston ovozi”, “Oila va jamiyat” kabi sanoqli gazetalardagi axborot yig‘ish, qayta ishlash va tarqatish uslubi, jurnalist mahorati, tahririyatning muammo yechimidagi izchilligi kabi xususiyatlarni tahlil qilamiz. Ammo markazda bunday nashrlar juda kam.
Shu bilan birga, O‘zbekiston va xorijdagi hamkasblar, tahlilchilar O‘zbekiston bosma OAV deganda, faqat mamlakat miqyosida chop etiladigan gazetalarni nazarda tutayotgani va ularga qarab xulosa chiqarishayotgani unchalik to‘g‘ri emas. Bugun yurtimizda rasman ro‘yxatdan o‘tib faoliyat ko‘rsatayotgan 700 ga yaqin bosma nashr bor. Birgina Farg‘ona viloyatida ularning soni 80 dan oshadi.
Ular orasida zehnli tanqidchilarimiz nazariga tushmayotgan gazeta, iqtidorli jurnalistlar borki, viloyat ahli, gazetxon allaqachon kasb mahorati, zamonga hamohangligi borasida o‘z muallif va nashrlarini tanib olgan. Ularda islohotlar yo‘lida to‘siq bo‘lib turgan muammo va kamchiliklarni dadil ko‘tarib chiqish, ularni tanqid qilibgina qolmasdan, bunday nuqsonlarning oldini olish bo‘yicha amaliy fikrlar berish, har qanday muammoning sabablarini o‘rganish, mavzuga xolis va haqqoniy yondashishni kuzatish mumkin.
Ha, viloyatlarda shu kabi gazetalar bor. Biz yaqinda tashkil etgan Chimyon medialageri davomida Samarqandning “Zarafshon”, Amudaryoning “Amudarya taraqiyati”, Jomboyning “Jomboy tongi”, Namangan shahrining “Namangan sadosi” kabi nashrlaridagi ruh, jurnalist mahorati, gazetachilik tajribasi umumo‘zbek matbuotining yuzi bo‘la olishini ko‘rdik.
Shu o‘rinda yana bir gap. Ba’zi hamkasblarimiz, hatto hurmatli olimlarimiz ham “mahalliy matbuot” degan iborani qo‘llaydi. Men bunday tasnifga mutlaqo qarshiman. Matbuotning “markaziy” yoki “mahalliy”si bo‘lmaydi. OAV va unda aytilgan so‘z uchun tahririyat va muallif Toshkentda ham, Farg‘onada ham qonun oldida bab-barobar mas’ul. Gap nashrning markazda yoki viloyatlarda chop etilayotganida, xolos.
Izoh (0)