• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12586.41
    • RUB160.42
    • EUR14758.82
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo

    KXDR ixtiyorida rostdan ham kuchli yadroviy qurol paydo bo‘ldimi?

    KXDR o‘tgan hafta o‘z tarixidagi eng kuchli atom bombani sinovdan o‘tkazdi. Bir tomondan, Shimoliy Koreya tomonidan ehtimoliy yadroviy tahdid har doim tashvishga sabab bo‘ladi (xususan, O‘zbekiston tomoni ham bunga o‘z munosabatini bildirdi), boshqa tomondan esa KXDRning bu urinishlari katta xavotirga arzimaydi, deb hisoblaniladi. Meduza nashri mavzu bo‘yicha asosiy savollarga javob izladi.

    Foto: Meduza

    Foto: Meduza

    KXDRda yadroviy qurol borligi rostmi?

    Ha, KXDRda yadroviy qurol bor. Shimoliy Koreya atom energiyasi sohasidagi dastlabki tadqiqotlarni XX asr o‘rtalarida SSSRning ko‘magi bilan boshlagan. Pxenyan o‘z atom bombasi borligini 2006-yil oktabrida e’lon qilgan va shundan beri beshta sinov o‘tkazdi. Keyinroq KXDR hukumati zarur texnologiyalarni Pokistondan olgani ma’lum bo‘ldi.

    KXDR haqiqatan ham yadroviy sinovlarni o‘tkazganini boshqa mamlakatlar tasdiqlagan. 9-sentabr kuni Shimoliy Koreya o‘z tarixidagi eng kuchli atom bombani sinovdan o‘tkazgani ma’lum bo‘ldi. “Interfaks” agentligining “vaziyatdan boxabar” manbasi bergan ma’lumotga ko‘ra, bombaning quvvati taxminan 10 kilotonnaga yaqin. Monterey xalqaro tadqiqotlar institutidan Jeffri Lyuisning Reuters’ga ma’lum qilishicha, portlash kuchliroq — kamida 20—30 kilotonnani tashkil etgan. Uning qo‘shimcha qilishicha, AQSh 1945-yili Xirosimaga tashlagan bomba bu qadar kuchli emas edi.

    KXDRda boshqa mamlakatlarga yadroviy zarba berish uchun texnik imkoniyat bormi?

    Bunisi noma’lum. Gap shundaki, yadroviy bombaga egalik qilish — bu bir masala, uni nishonga qadar yetkazish esa — butunlay boshqa masala. Yadroviy kallakni raketaga o‘rnatish uchun zaryad yetarlicha kichkina bo‘lishi kerak. Pxenyandagilarning ta’kidlashicha, ular o‘rta masofalarga mo‘ljallangan ballistik raketalarga yadroviy kallak o‘rnatishni o‘rganib olgan va endi istalgan vaqtda dushmanlarga zarba bera oladi. Biroq Shimoliy Koreya — yopiq mamlakat va boshqa davlatlarda KXDRning bu kabi bayonotlarini tasdiqlash yoki rad etish uchun ishonchli vositalar yo‘q. Shimoliy Koreya rahbarlari o‘z imkoniyatlariga haddan ortiq baho berib yuborayotgan bo‘lishi ham mumkin.

    Bir necha kun avval Shimoliy Koreya Rodong tasnifidagi, 1000 kilometr masofani uchib o‘ta oladigan uchta ballistik raketani uchirdi. Iyun oyida esa KXDR nazariy jihatdan 4000 kilometrgacha masofani bosib o‘ta oladigan boshqa bir raketa — Musudan’ni tekshirib ko‘rgan edi. Biroq so‘nggi sinovlar chog‘ida raketa atigi 400 metr uchib o‘tdi, xolos.

    Agar Shimoliy Koreya armiyasi o‘rta masofalarga mo‘ljallangan o‘z raketalariga yadroviy kallaklarni o‘rnatishni haqiqatan ham o‘rganib olgan, deb hisoblasak, nazariy jihatdan ular o‘ziga qo‘shni barcha mamlakatlar (Rossiya, Xitoy, Janubiy Koreya, ehtimol, Yaponiya)ga zarba bera oladi. Biroq, birinchidan, bu axborot tasdiqlanmagan, ikkinchidan, yadroviy kallakli ballistik raketani — u nishonga yetib bormay portlab ketmasligi uchun — muvaffaqiyatli uchirish va to‘g‘ri yo‘naltirishni ham bilish kerak.

    KXDRning yadroviy sinovlari — boshqa mamlakatlardan oziq-ovqat yordami olish yo‘lidagi bir aldamchi harakat ekanligi rostmi?

    Yo‘q. 2012-yil fevralida Shimoliy Koreya rahbariyati AQShning oziq-ovqat yordami evaziga sinovlarni to‘xtatishini ma’lum qilgan edi, biroq oradan ikki oy o‘tib, navbatdagi raketani uchirib, kelishuvni yo‘qqa chiqargan. 2016-yil aprelida Pxenyan boshqa shartlarni ilgari surdi va ular oziq-ovqat yordami bilan bog‘liq emasdi — o‘shanda, agar AQSh Janubiy Koreyani qo‘llab-quvvatlashni to‘xtatsa, KXDR yadroviy sinovlarni to‘xtatishga tayyorligini bildirgan edi.

    Ekspertlarning ko‘pchiligi yadroviy sinovlarni urushga tayyorgarlik sifatida baholamaslik kerak, deydi — bu ko‘proq qo‘shni davlatlar va AQShga siyosiy bosim o‘tkazishning keskin uslubi. Rossiya Fanlar Akademiyasi Uzoq Sharq instituti Koreya tadqiqotlari markazi yetakchi ilmiy xodimi Konstantin Asmolovning Meduza’ga aytishicha, KXDR diktatori Kim Chen Inga urush kerak emas, biroq mintaqada harbiy sinovlar va mashg‘ulotlar soni qanchalik ko‘p bo‘lsa, tomonlarning ehtiyotsizligi bilan boshlanishi mumkin bo‘lgan nizo ehtimoli ham shunchalik oshib boraveradi.

    Diqqat, diqqat! “Daryo”ning Telegram’dagi rasmiy kanali — “Toshqin ‘Daryo’”ga obuna bo‘lib, yangiliklardan ovozli ko‘rinishda bahramand bo‘lishingiz mumkin.

    15.09.2016, 11:34   Izoh (0)   19633
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Terrorchilarga beriladigan zarbalarni Jenevadagi Rossiya-Amerika markazi muvofiqlashtiradi

    15.09.2016, 11:29

    Tesla kompaniyasi neft firmasi moliya direktorini o‘zini Ilon Mask deb ko‘rsatishga urinishda aybladi

    15.09.2016, 11:02

    Hindiston Afg‘onistonni qo‘llab-quvatlash va rivojlantirish uchun 1 mlrd dollar ajratishi ma’lum qilindi

    15.09.2016, 10:54

    Rossiya va Eron Jenevada tez orada Suriyadagi tomonlar o‘rtasida muzokaralar o‘tkazilishini yoqladi

    15.09.2016, 10:13

    BMT bosh kotibi Rossiya va AQShni Suriyada tomonlarning ko‘mak yetkazib berish borasida hamkorligiga erishishga chaqirdi

    15.09.2016, 10:00

    AQSh Iroqqa 180 mln dollar gumanitar yordam beradi

    15.09.2016, 09:53
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Market Yandex Go Samarqandda ishga tushdi


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    “S&P” O‘zbekiston Milliy Bankining rеyting prognozini “ijobiy”ga ko‘tardi 


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    Savdo, fintex va “yashil” loyihalar: Octobank Xitoy bilan hamkorlikni qanday yo‘lga qo‘ymoqda


    BYD Astana Motors rasmiy dilerlik tarmog‘i Toshkentdagi barcha beshta dilerlik markazida "Best Buy Day" tadbirini o‘tkazadi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Toshkent va Bangkok o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri aviaqatnov: Centrum Air yangi xalqaro yo‘nalishni ishga tushiradi 


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga


    American University of Technology (AUT) 28-iyun - Ochiq eshiklar kuniga taklif etadi


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    “Wyndham Garden Charvak” kurort majmuasi qurilishi qanday kechayotganini ko‘rsatdi


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Kolumbiyada ko‘chki sabab halok bo‘lganlar soni 22 nafarga yetdi (video)

    Dunyo | 28 iyun, 23:10

    Iyul oyining ilk kunlarida havo harorati 42 darajagacha ko‘tariladi

    O‘zbekiston | 28 iyun, 22:45

    Superliga. “Qizilqum” so‘nggi daqiqalarda gol urib, mag‘lubiyatdan qutilib qoldi

    Sport | 28 iyun, 22:41

    Ukraina: Odessada qurbonlar soni 14 nafarga yetdi

    Dunyo | 28 iyun, 22:20

    Italiyaning ko‘plab shaharlarida jazirama sabab “qizil” ogohlantirish e’lon qilindi

    Dunyo | 28 iyun, 21:55

    30 dan ortiq dron urib tushirildi — Rossiya Mudofaa vazirligi

    Dunyo | 28 iyun, 21:25

    “Istanbul Rossiya va Ukraina tinchlik muzokaralarining uchinchi raundini o‘tkazishga tayyor” — Turkiya

    Dunyo | 28 iyun, 21:05

    Superliga. “Navbahor” Namanganda “Mashʼal”ga javobsiz oltita gol urdi

    Sport | 28 iyun, 21:04
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.