• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +36°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    “Бунинг уятли жойи йўқ”. Жамшид Қўчқоров давлат нега қарз олаётганига изоҳ берди

    Ўзбекистон ҳар бир доллар давлат қарзини синчковлик ва аниқ мақсадлар асосида олмоқда. Бу ҳақда бугун, 3 июнь куни ўтказилган парламент қуйи палатаси йиғилишида бош вазир ўринбосари, иқтисодиёт ва молия вазири Жамшид Қўчқоров маълумот берди.

    Jamshid Qoъchqorov
    Жамшид Қўчқоров
    Фото: Олий Мажлис

    “Қарз олиш муаммоли масала эмас”

    Жамшид Қўчқоровнинг айтишича, давлат ўз вазифаларини бажаришда қарзга эҳтиёж сезмоқда.

    “Ўсиб келаётган иқтисодиётимиз кўп маблағга муҳтож. Давлат вазифаларини бажариш билан боғлиқ харажатлар бор. Масалан, инфратузилмани ривожлантириш, яъни йўл, ичимлик суви, энергетика тармоқлари ва бошқалар. Қолаверса, мамлакат мудофаа қобилияти ва чегаралар хавфсизлигини таъминлаш ҳам харажатларни талаб қилади. Бунда давлат харажатларининг маълум бир қисмини ташқи қарз ҳисобига молиялаштириш тақозо этилади. Шу билан бирга, уй-жой дастури бор. Бугун мамлакатнинг барча ҳудудларида, жумладан энг чекка туманларда ҳам кўп қаватли уйлар қуриляпти. Уларни тадбиркорлар қурмоқда. Одамлар ипотека кредити олиб, ўша уйлардан харид қиляпти. Кредит узоқ муддатга берилади. Албатта, банкларни маблағ билан таъминлаш учун ҳам узоқ муддатли қарз маблағлари чет элдан олиб келинади. Бу ҳам ташқи қарз олишимиз билан боғлиқ масала”, деди вазир.

    Жамшид Қўчқоров сўзи давомида жорий йил 1 апрелда Ўзбекистон давлат қарзи қолдиғи 42,4 млрд долларга етганини айтди.

    Insfografika: “Daryo” / Dilbek Toъrayev
    Инфографика: “Дарё” / Дилбек Тўраев

    Вазирга кўра, давлат қарзининг 35,6 млрд доллари ташқи, 6,9 млрд доллари ички манбалардан олинган.

    “Давлат қарзининг жами миқдори 2025 йил учун кутилаётган ялпи ички маҳсулотга нисбатан 33,5 фоизни ташкил этади. Давлат қарзига доир қонунда қарз миқдори ЯИМнинг 60 фоизидан оширилмаслиги белгиланган. Раҳбарият томонидан ҳар бир доллар қарз олишга ниҳоятда синчковлик билан қаралади. Ҳар бир доллар нима учун, қайси мақсадларга олинаётгани катта текширувдан ўтказилади. Ялпи ички маҳсулот ўсиб, даромадлар кўпаяётгани, ҳудудлар обод бўлаётганида харажатларнинг маълум қисми ташқи қарздан қопланади. Бунинг уятли жойи йўқ. Муаммоли ҳоли ҳам йўқ. Қарз ошди деб гапирадиган одам Ўзбекистон ялпи ички маҳсулоти бугунги кунда 115 млрд долларга етганини ҳам айтиб ўтиш керак”, дея фикр билдирди бош вазир ўринбосари.

    Ҳисоб-китобларга қараганда, 2025 йил январь–март ойларида Ўзбекистон давлат қарзи 2,2 млрд долларга кўпайган. 

    Қарзлар кимлардан олиниб, қаерга сарфланяпти?

    Иқтисодиёт ва молия вазирлиги маълумотига кўра, давлат ташқи қарзининг 19,3 млрд доллари ёки 54 фоизини халқаро молия институтлари берган. Бунда энг йирик кредиторлар Жаҳон банки (7,74 млрд доллар) ва Осиё тараққиёт банки (7,44 млрд доллар) бўлган.

    Республикага хорижий ҳукуматлар молия ташкилотлари жами 10,6 млрд доллар кредит ажратган (умумий сумманинг 30 фоизи). Бунда энг йирик қарздорлик Хитой тараққиёт давлат банки ҳамда Хитой Эксимбанкидан (3,6 млрд доллар) юзага келган. Шу билан бирга, Япония халқаро ҳамкорлик агентлиги (3,1 млрд доллар) нисбатан катта миқдорда кредитлар йўналтирган.

    Хорижий инвесторлар эса 5,66 млрд долларлик халқаро облигацияларни сотиб олиш орқали мамлакатга қарз берган.

    Ҳисоботда қайд этилишича, давлат ташқи қарзининг 16,8 млрд доллар (47 фоизи) бюджетни қўллаб-қувватлаш учун йўналтирилган. Шунингдек, кредит маблағлари қуйидаги тармоқларга нисбатан кўпроқ сарфланган:

    • қишлоқ ва сув хўжалиги 6 млрд доллар;
    • ёқилғи-энергетика саноати 5,9 млрд доллар;
    • электроэнергетика 3,9 млрд доллар;
    • уй-жой коммунал хўжалиги 2,9 млрд доллар;
    • транспорт ва транспорт инфратузилмаси 2,8 млрд доллар;
    • соғлиқни сақлаш, таълим, ахборот ва коммуникация технологиялари ҳамда бошқа соҳалар 2,5 млрд доллар;
    • нефть ва газ 1,7 млрд доллар.

    Умумий олганда, энг йирик қарз маблағлари ёқилғи-энергетика тармоқларига сарфланаётганини кўриш мумкин.

    Давлат қарзлари ва фоиз харажатлари кўпайишда давом этади

    Ўзбекистон давлат қарзи 2025 йил якунида 45,1 миллиард долларга етиши прогноз қилинмоқда. Бу йил якунида кутилаётган ялпи ички маҳсулотга (125 миллиард доллар) нисбатан 36,7 фоизга тенг дегани. Жорий йилда 5,5 миллиард доллар миқдоридаги ташқи қарз олиниши белгиланган. Шундан 3 млрд доллари бюджетни қўллаб-қувватлашга, қолган 2,5 миллиард доллари инвестиция лойиҳалари учун йўналтирилиши кўзда тутилган.

    2026 йилда мамлакат ялпи ички маҳсулоти 140 миллиард доллардан ортиши прогноз қилинмоқда. Дастлабки таҳлилларда макроиқтисодий ҳамда фискал кўрсаткичлар барқарорлиги таъминланса, давлат қарзининг ялпи ички маҳсулотга нисбати келаси йили 37,9 фоиз атрофида бўлиши кутилмоқда. Бу давлат қарзи 53 млрд доллардан ортишини англатади.

    Ташқи кредитлар миқдори кўпайиши фонида давлат бюджетидан қарзнинг фоиз тўловларини қайтариш харажатлари ҳам орта бошлаган. Масалан, 2023 йилда мазкур мақсад учун 8 трлн сўм ажратилган. 2024 йилда эса бу миқдор сезиларли ортиб, 14,5 трлн сўмга етган.

    Келгуси йилларда бюджетдан кредитлар фоизлари учун чиқимлар миқдори ортиб бориши кутилмоқда. Жумладан, 2025 йилда давлат қарзига хизмат кўрсатиш бўйича фоиз тўловларига 21,1 триллион сўм, 2026 йилда 30,3 триллион сўм, 2027 йилда 33,8 триллион сўм йўналтирилиши прогноз қилинган.

    3 июн, 14:50   Изоҳ (0)   2223
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #давлат қарзи#ташқи қарз#ички қарз#Жамшид Қўчқоров#Иқтисодиёт ва молия вазири#кредит

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    «Ҳоким ёрдамчилари кўмаги билан ярим йил ичида 1,4 млн фуқаро даромадли меҳнат бандлиги билан таъминланди» – Бош вазир ўринбосари Жамшид Қўчқоров

    08.08.2022, 14:26

    “Ўзбекистон давлат қарзи 37 миллиард долларга етди” — Жамшид Қўчқоров

    06.09.2024, 16:02

    Ташқи қарз ва бюджет тақчиллиги: яқин йилларда Ўзбекистон иқтисодини нималар кутмоқда? 

    29.10.2024, 19:50

    Ўзбекистон давлат қарзи келаси йилда 45 млрд доллардан ошиши кутилмоқда

    18.11.2024, 15:56

    “Инфляция — камбағалга солиқ”. Нархлар ошиши халқ чўнтагига қандай таъсир қилади?

    07.12.2024, 16:40

    Ўзбекистоннинг умумий ташқи қарзи 60 млрд доллардан ошди

    26.12.2024, 22:02

    Олий Мажлисга ахборот тақдим этган Нукус воқеалари бўйича комиссия, тасдиқланган пойтахт бош режаси, ҳавоси энг ифлос шаҳарлари рўйхатидан жой олган Тошкент: 26 де...

    26.12.2024, 22:38

    “2024 йилда мисли кўрилмаган нарх инфляцияси кузатилди” — Ортда қолган йил Ўзбекистон иқтисоди учун қандай келди? 

    2 январ, 15:50

    “Ўзбекистонда нега кредитлар жуда қиммат?” — халқаро иқтисодчи Қобилжон Исаев билан суҳбат

    18 январ, 13:20

    “Агар бюджет тақчиллиги бўлмаса, ташқи қарзни оширишга муҳтожлик қолмайди” — Марказий банк раиси Тимур Ишметов

    23 январ, 17:15

    Хитой қарз қопқони: у қандай қилиб мамлакатларнинг ҳудуд ва инфратузилмасини эгаллаб олади?

    14 феврал, 16:12

    Ўзбекистон давлат қарзи 40 млрд доллардан ошди

    27 феврал, 14:57

    Блокланиши мумкин бўлган Теmu, 40 млрд доллардан ошган давлат қарзи, қиммат нархда бериладиган чиройли рақамли ID карта ва ҳайдовчилик гувоҳномалари: 27 февралнинг...

    27 феврал, 23:20

    Давлат ташқи қарзи: Ўзбекистонга кимлар кредит берган ва пуллар нималарга сарфланмоқда? 

    14 март, 20:00

    Ўзбекистоннинг умумий ташқи қарзи миқдори маълум қилинди

    29 март, 14:14

    2024 йилда ташқи савдо баланси тақчиллиги 17,4 млрд долларни ташкил этди  — Марказий банк

    30 март, 17:01

    Ўзбекистонда 2025 йил 1-чорагида давлат бюджетига қанча тушум бўлгани очиқланди 

    1 апрел, 21:35
    ×Lightbox Image
     

    Тавсия этамиз

    Чумчуқларга ем бўлган бургутлар. “Ўргимчак тўри” операцияси Россия учун қанчага тушади?

    4 июн, 18:49
    Audio Icon

    Қуриб қолган кўчатлар, миллионлар шамолга учдими?

    4 июн, 15:03

    Фелдмаршалга алмаштирилмаган Сталиннинг зурриёти — “доҳий” нега ўғлини урушга юборган эди?

    3 июн, 21:10

    Кўзи ўткир, қулоғи сезгир темир қушчалар. Разведкачи дронларнинг “катта акалари”

    3 июн, 20:40
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Болалар нафақаси: 2024 йил январдан бери қанча оилага тўлов тўхтатилгани маълум бўлди

    Иқтисодиёт | 5 июн, 10:55

    Тошкентда халқаро финтех-ҳодиса — Visa Cashлесс Форум 2025 бўлиб ўтди 

    Реклама | 5 июн, 10:30

    Ўзбекистонда олий ва касбий таълим муассасаларига қабул бошланди

    Ўзбекистон | 5 июн, 10:45

    Ортиқча ёғлардан халос бўлиш учун қандай нонушта қилиш керак? Мутахассислар маслаҳати

    Лайфстайл | 5 июн, 10:37

    Путин “Ўргимчак тўри” операцияси учун Украинага жавоб қайтарилишини айтди

    Дунё | 5 июн, 10:31

    Тошкентда Қурбон ҳайити намози сабаб айрим кўчалар вақтинча ёпилади

    Ўзбекистон | 5 июн, 10:12

    Янги уфқлар: Centrum Air ҳафтасига икки марта Тошкентдан Бишкекка парвозларни амалга оширади

    Реклама | 5 июн, 09:46

    Нурсултон Рўзибоевнинг навбатдаги жанг санаси ва рақиби маълум бўлди — манба

    Спорт | 5 июн, 10:07
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.