“Ракурс” подкастида таълим эксперти Шокир Турсун мактабни тамомлаган ўқувчилар нима учун репетиторга қатнамай, институтга киролмаётгани ҳақидаги саволга қуйидагича жавоб берди.

— Бутун дунёда абитуриентлар институтга кириш учун репетиторга қатнашади. Яъни мактаб таълими ўқувчини институтга олиб кириб қўймайди. Фақатгина чет эл билан бизнинг фарқимиз шундаки, ҳар бир институтнинг абитуриентларга қўйган ўзига хос талаблари мавжуд. Масалан, SAT имтиҳонини маълум бир белгиланган баллга топшира олишингиз керак. У ҳам худди бизнинг Давлат тест марказига (Билим ва малакаларни баҳолаш агентлиги, 2023 йил 25 январдаги ПФ-14-сон фармонига асосан) ўхшайди, фақатгина уларни хусусий ташкилотлар ўтказади. Шу боисдан ҳам тестларда сифат бор. Тан олиш керак, рақобат бор ерда ривожланиш бўлади. Афсуски, биздаги Давлат тест марказининг тестлари ўқувчининг олий таълимга тайёрлигини ўлчаб бермайди, шунчаки мактабдаги 6-синфдан бошлаб 11-синфгача бўлган дарслик маълумотларини қанчалик ёдлаб қолганини баҳолаб беради. Бу олий таълимга тайёр дегани эмас, энг катта муаммо ана шу ерда.
Ота-она кўриб турибдики, боласи мактабдаги таълим билан университетга киролмаяпти, шунинг учун ҳам унга ишонмайди. Аслида бу табиий, бола 6-синфда ўқиган қоидасини сўзма-сўз, ҳарфма-ҳарф эслаб қололмайди. Мен ҳаттоки кириш имтиҳонида тарих китобнинг четидаги расмда нима тасвирлангани ҳақидаги саволга ҳам жавоб беришимга тўғри келган. Афсуски, ҳозир у маълумотларнинг бирортасини эслолмайман. Чунки уларнинг ҳеч бири ҳаётда асқатадиган маълумотлар эмас.
Таклифим шуки, университетларга эркинлик бериш керак. Масалан, Ўзбек тили ва адабиёти университети қандай талабани қабул қилмоқчи эканлигини ўзи белгилаши керак.
Собиқ Давлат тест маркази бутунлай йўқ бўлиши керак, унинг ўрнига хусусий тест марказлари шакллантирилиши керак. Улар университетлардан буюртмани олиб, уларнинг талабидан келиб чиққан ҳолда, абитуриентларнинг билим даражасини ўлчаб бериши керак. Ўзбекистондаги имтиҳон тизимини ўзгартириш керак. Чунки ўқувчи ҳам 6 ёки 7-синфда ўқиган қоидасини сўзма-сўз айтиб беролмайди. Энг ёмони, айтган тақдирида ҳам, унинг моҳиятини тушунмайди, дейди таълим эксперти Шокир Турсун.
Суҳбатни тўлиқ ҳолда YouTubeʼдаги “Дарё медиа” каналида томоша қилишингиз мумкин.
Изоҳ (0)