“Rakurs” podkastida taʼlim eksperti Shokir Tursun maktabni tamomlagan o‘quvchilar nima uchun repetitorga qatnamay, institutga kirolmayotgani haqidagi savolga quyidagicha javob berdi.
— Butun dunyoda abituriyentlar institutga kirish uchun repetitorga qatnashadi. Yaʼni maktab taʼlimi o‘quvchini institutga olib kirib qo‘ymaydi. Faqatgina chet el bilan bizning farqimiz shundaki, har bir institutning abituriyentlarga qo‘ygan o‘ziga xos talablari mavjud. Masalan, SAT imtihonini maʼlum bir belgilangan ballga topshira olishingiz kerak. U ham xuddi bizning Davlat test markaziga (Bilim va malakalarni baholash agentligi, 2023-yil 25-yanvardagi PF-14-son farmoniga asosan) o‘xshaydi, faqatgina ularni xususiy tashkilotlar o‘tkazadi. Shu boisdan ham testlarda sifat bor. Tan olish kerak, raqobat bor yerda rivojlanish bo‘ladi. Afsuski, bizdagi Davlat test markazining testlari o‘quvchining oliy taʼlimga tayyorligini o‘lchab bermaydi, shunchaki maktabdagi 6-sinfdan boshlab 11-sinfgacha bo‘lgan darslik maʼlumotlarini qanchalik yodlab qolganini baholab beradi. Bu oliy taʼlimga tayyor degani emas, eng katta muammo ana shu yerda.
Ota-ona ko‘rib turibdiki, bolasi maktabdagi taʼlim bilan universitetga kirolmayapti, shuning uchun ham unga ishonmaydi. Aslida bu tabiiy, bola 6-sinfda o‘qigan qoidasini so‘zma-so‘z, harfma-harf eslab qololmaydi. Men hattoki kirish imtihonida tarix kitobning chetidagi rasmda nima tasvirlangani haqidagi savolga ham javob berishimga to‘g‘ri kelgan. Afsuski, hozir u maʼlumotlarning birortasini eslolmayman. Chunki ularning hech biri hayotda asqatadigan maʼlumotlar emas.
Taklifim shuki, universitetlarga erkinlik berish kerak. Masalan, O‘zbek tili va adabiyoti universiteti qanday talabani qabul qilmoqchi ekanligini o‘zi belgilashi kerak.
Sobiq Davlat test markazi butunlay yo‘q bo‘lishi kerak, uning o‘rniga xususiy test markazlari shakllantirilishi kerak. Ular universitetlardan buyurtmani olib, ularning talabidan kelib chiqqan holda, abituriyentlarning bilim darajasini o‘lchab berishi kerak. O‘zbekistondagi imtihon tizimini o‘zgartirish kerak. Chunki o‘quvchi ham 6 yoki 7-sinfda o‘qigan qoidasini so‘zma-so‘z aytib berolmaydi. Eng yomoni, aytgan taqdirida ham, uning mohiyatini tushunmaydi, deydi taʼlim eksperti Shokir Tursun.
Suhbatni to‘liq holda YouTube’dagi “Daryo media” kanalida tomosha qilishingiz mumkin.
Izoh (0)