Хитой Фан ва технологиялар университети олимлари яқин инфрақизил диапазонда — ҳатто ёпиқ кўзлар билан ҳам кўриш имконини берувчи контакт линзаларини ишлаб чиқди. Технология нафақат одамларга “супер кўриш” имкониятини бериши, балки далтонизм билан касалланганларга ҳам ёрдам бериши мумкин.
Линзалар классик тунги кўриш мосламаларидан фарқли ўлароқ, ташқи қувват манбаисиз ишлайди. Уларнинг таркибида 800 дан 1 600 нанометргача бўлган тўлқин узунлигидаги инфрақизил нурланишни ютувчи ва уни 380 дан 750 нанометргача бўлган диапазонда кўринадиган ёруғликка айлантирувчи нанозаррачалар мавжуд. Ушбу заррачалар оддий контакт линзалари материалига ўхшаш юмшоқ, токсик бўлмаган полимерга киритилган.
Тажрибалар давомида линзали сичқонлар инфрақизил нурлар билан ёритилган жойлар ўрнига кўпроқ қоронғи жойларни танлади, линзасиз сичқонлар эса хатти-ҳаракатларида бундай фарқни кўрсатмади. Бу линзалар ҳақиқатан ҳам инфрақизил нурланишни кўриш имконини берганини кўрсатади. Шунингдек, тажриба ўтказилаётганларнинг кўзи ИК-нурига таъсир қилганда торайди ва мия фаоллиги тасвирлари кўриш марказларининг реакциясини кўрсатди.
Линзалар одамларга милтилловчи инфрақизил нурнинг йўналишини аниқлашга имкон берди, қовоқлари ёпилган ҳолда эса эффект кучайди — инфрақизил нурлар теридан кўринадиган ёруғликка қараганда яхшироқ ўтади ва шовқинларга камроқ таъсир қилади. Тажриба иштирокчилари кўзлари ёпиқ ҳолатда сигнални идрок этишни осонроқ ҳис қилишди, чунки бу ҳолда фон ёруғлиги ва ёруғлик шовқинларининг таъсири бартараф этилади.
Кейинчалик тадқиқотчилар нанозаррачаларни инфрақизил спектрнинг турли қисмларини кўк, яшил ва қизил рангларда акс эттирадиган қилиб ўзгартирди. Бу далтониклар учун тузатиш линзаларини яратишга йўл очади: масалан, қизилни яшилга айлантириш рангни идрок этишдаги бузилишларни қоплаши мумкин.
Ҳозирча линзалар фақат LED манбаларидан келадиган ёрқин нурланишни ушлайди. Амалий фойдаланиш учун сезгирлик ва аниқликни яхшилаш керак — иккинчисини кўзойнак шаклида махсус оптик қўшимча ёрдамида ошириш режалаштирилган.
Ушбу технология нафақат кўриш қобилияти чекланган одамларнинг ҳаётини осонлаштириши, балки инфрақизил сигналлар орқали яширин маълумотларни узатиш имконияти туфайли хавфсизлик, алоқа ва ахборотни ҳимоя қилиш соҳаларида қўлланилиши мумкин.
Изоҳ (0)