Бугун Самарқанд шаҳрида Ўзбекистон ва Европа Иттифоқи (ЕИ) ўртасидаги ҳамкорликни янги босқичга олиб чиқиши кутилаётган “Марказий Осиё – Европа Иттифоқи” биринчи саммитига старт берилади. Бу тарихий тадбирда икки томонлама муносабатларнинг турли жиҳатлари муҳокама қилинади ва муҳим келишувлар истиқболдаги қадамларга йўл очади.
Сўнгги йилларда Ўзбекистон ва ЕИ ўртасидаги савдо ҳажми барқарор ўсишга эришди. Хусусан, Европа Иттифоқи Ўзбекистоннинг иккинчи йирик савдо ҳамкорига айланди. «Кенгайтирилган шериклик ва ҳамкорлик тўғрисидаги битим» (EPCA) бўйича музокаралар 2018 йилда бошланган бўлиб, 2022 йилда асосий музокаралар якунланиб, тарафлар ҳужжатнинг муҳтасар мазмунига келишиб олишган. 2025 йилда ушбу битимнинг расман имзоланиши режалаштирилган бўлиб, у савдо, инвестиция, экология ва инсон ҳуқуқлари соҳаларидаги ҳамкорликни институционал асосда мустаҳкамлайди.
Ўзбекистонда Европа капитали иштирокидаги 1 000 дан зиёд корхона фаолият юритмоқда. Умумий инвестиция лойиҳалари ҳажми €30 миллиардни ташкил этади. Мамлакатимиз учун ЕИдан келаётган сармоялар нафақат саноат, балки қайта тикланувчи энергетика ва таълим соҳаларини ҳам қамраб олмоқда.
Ўзбекистон ва ЕИ ўртасидаги савдо ҳажми сезиларли даражада ошмоқда. Хусусан, 2017 йилда $2,6 миллиард бўлган савдо айланмаси 2024 йилга келиб $6,4 миллиардга етди. Экспорт 3,6 баробарга ўсиб, $472,3 миллиондан $1,7 миллиардга, импорт эса 2,2 баробарга ўсиб, $2,2 миллиарддан $4,7 миллиардга етди. Бу ўсиш икки томонлама савдо алоқаларининг мустаҳкамланишидан далолат беради.
Саммитда Европа Иттифоқи ва Ўзбекистон ўртасидаги алоқаларни янада чуқурлаштириш бўйича янги ташаббуслар билдирилиши кутиляпти. Хусусан, “Global Gateway” ташаббуси доирасида ЕИ томонидан инфратузилма ва рақамли лойиҳаларга катта миқдорда инвестиция жалб этиш режалаштирилмоқда.
Саммит доирасидаги музокаралар расмий томонлар ўртасидаги ишончни мустаҳкамлаб, иқтисодий, илмий ва хавфсизлик соҳаларидаги ҳамкорлик нафақат Ўзбекистон, балки бутун Марказий Осиё минтақаси ривожи учун хизмат қилади.
Самарқандда ўтказилаётган биринчи “Марказий Осиё – Европа Иттифоқи” саммити Ўзбекистон ва ЕИ ўртасидаги ҳамкорликни янги босқичга олиб чиқиб, янги ташаббуслар эса ривожланиш сари олиб борадиган йўлни белгилаб беради.
Сайфиддин Жўраев,
сиёсий фанлар доктори
Изоҳ (0)