Кеча, 31 май куни АҚШ президенти Жо Байден Украинага Россия ҳудудини ўққа тутишда Америка қуролларидан фойдаланишга яширинча рухсат бергани ҳақида хабарлар тарқалди. Хусусан, бу ҳақда Оқ уйдаги манбаларга таяниб, Reuters агентлиги хабар берди. Бироқ ҳозирча ушбу маълумот расман тасдиқланганича йўқ. Бундан олдинроқ Европанинг 11 та мамлакати ҳам Украинага тақдим этилган қуроллардан Россия ҳудудидаги нишонларга зарба беришга рухсат берган эди. Хўш, Ғарбнинг бу юришига Россия қандай жавоб қайтаради?
“Дарё” ушбу мавзу атрофида иқтисодий таҳлилчи Шуҳрат Расул ва сиёсатшунос Ойбек Сирожовлар билан суҳбатлашди.
Шуҳрат Расулнинг таъкидлашича, Ғарбнинг бундай қарорга келишига Россиянинг ядровий машқларни бошлагани сабаб бўлган.
“Май ойининг бошидан бошлаб Россия армияси Харьков йўналиши бўйлаб ҳужумга ўтди. Маълумотларга кўра, рус генераллари 9 май кунига қадар Харьков шаҳрини эгаллаб олишни режа қилган бўлган. Ҳозир Харьков шаҳрида бўлаётган жанглар мана шу режанинг маҳсули. Бироқ эскалацияни янги босқичга кўтарган нарса бу — Россия президентининг тактик ядро машқларини амалга ошириш ҳақидаги буйруғи бўлди. Яъни эскалация жараёнини Россия кучайтирди. Ғарбнинг 11 та мамлакати эса Россияга жавоб тариқасида Украинага берилган қуроллардан Россия ичкарисидаги нишонларга зарба беришга рухсат берди”, — деди иқтисодий таҳлилчи.
Бироқ сиёсатшунос Ойбек Сирожов ушбу масалага бошқача ёндашиб, Россиянинг Харьковга ҳужуми аслида буфер ҳудуд яратиш мақсадида амалга оширилганини таъкидлади.
“Харьков Россияга жуда яқин шаҳар ҳисобланади. Украина айнан Харьков орқали Россиянинг Белгород шаҳрига бир неча бор ҳужум амалга оширди. Айнан шунинг учун Харьков ҳудудига янги фронт очилди. Яъни Россиянинг мақсади Харьков шаҳрини эгаллаш эмас, балки ўзининг хавфсизлиги учун буфер ҳудуд яратиш. Ҳозир бу урушда қайсидир ҳудудни эгаллаш устувор аҳамият касб этаётгани йўқ. Бу урушда асосий мақсад — томонлар бир-бирини ҳолдан тойдириш. Яъни бу кураш Ғарб ва Россия ўртасида кечмоқда.
Харьковда янги фронт очилиши Украинанинг айрим ҳаракатларини чеклайди. Ўзи нега Украина вақти-вақти билан Россиянинг Белгород шаҳрига ҳужумларни амалга ошираётган эди? Аслида, бу ҳаракатлар ҳарбий нуқтайи назардан ҳеч нарса бермайди. Бу, аслида, сиёсий нуқтайи назардан Россиянинг репутациясига жиддий зарба. Яъни бу Россия жамоатчилигида урушга нисбатан норозиликни кучайтириш учун амалга оширилаётган эди.
Украинанинг Ғарб берган қуроллардан Россиянинг қайси ҳудудларига зарба бериши ва бу нима оқибатларга олиб келишини таҳлил қилсак, шу вақтга қадар Украина Ғарб қуроллари билан фақат 1991 йилгача бўлган чегаралар кесимида ҳужум амалга ошириши ҳамда Россия чегараларига зарба бериши мутлақо тақиқланган эди. Буни АҚШнинг бир қанча сиёсатчилари ҳам айтганди. Лекин ҳозир бу масала ўзгарди. Яъни Ғарб Россия ичкарисида беқарорлик вужудга келтириш учун шундай қарорга келган. Чунки урушнинг боришига фронт ортидаги жараёнлар ҳам таъсир кўрсатади”, — деди сиёсатшунос.
Шунингдек, Ойбек Сирожов Жо Байден маъмурияти Украинага Америка қуролларидан фойдаланган ҳолда Россия ҳудудига зарба бериш борасида нега иккиланаётганига ҳам тўхталиб ўтди.
“АҚШ олдида ядро қуролига эга давлат сифатида ўзига хос масъулият мавжуд. Жо Байденнинг сиёсий фаолиятига эътибор берсак, 70 йилларда Америка ва Совет Иттифоқи ўртасидаги ядро қуролларни қисқартириш бўйича дастурларда бевосита иштирок этган. Яъни Байден Россиянинг ядро потенциали қандайлигини ва ядро қуроли қандай кучга эга эканлигини ўз танасида ҳис қилиб кўрган. Шу нуқтайи назардан Жо Байден ядровий ҳалокат қандай оқибатларга олиб келишини жуда яхши билади. Шунинг учун АҚШ бу масалага эҳтиёткорлик билан ёндашмоқда”, — деди Ойбек Сирожов.
Суҳбатнинг тўлиқ версиясини “Дарё”нинг YouTube’даги саҳифасида томоша қилишингиз мумкин.
Изоҳ (0)