Тўрт донаси 200 минг сўм — иссиқхонада қулупнай етиштириш бўйича мутахассисдан тавсиялар

Тошкент вилоятининг Зангиота туманида бир метр ерга қулупнай экишдан бошлаб, ҳозирда нафақат ўз фаолиятини кенгайтираётган ҳамда бу соҳада кўплаб шогирдлар чиқараётган гидропоника бўйича мутахассис Баҳодир Мадаминов иссиқхонада қулупнай етиштириш ва ундан юқори даромад олиш бўйича “Дарё” мухбирига интервью берди.

Ошпазликдан гидропоникагача

Мен 27 йил Тошкент педагогика коллежида ошпазлик қилганман. Ўзимни ошхонам бор эди. Карантин бошланганидан кейин ўқишлар тўхтатилди, уйда бўлиб қолдим. Нимадир иш қилиш керак, оилани боқиш керак. Шу даврда қулупнай етиштиришга қизиқиб қолдим. Бунинг орасида бошқа ишларни ҳам қилиб кўрдим. Негадир қулупнайга меҳрим тушиб, бизнесга айланиб кетди.

Деҳқонлар сири

Бошида бу соҳани илмини олишда қийинчилик бўлганди. Сабаби кўпчилик деҳқонлар қулупнай етиштиришни сир тутади. Масалан, оддий озуқа бериш йўлларини ҳам бир-бирига айтишмаган. Ишни бошлаганимда қаршиликлар кўп бўлган. Эски деҳқонлар гидропоника усули бизнинг шароитда бўлмайди, деб айтишган. Бу усулни қўллаб, Ўзбекистонга биринчи олиб кирганлар иссиқхоналарига ҳеч кимни киритишмаган, кўрсатишмаган ҳам.

Қопдан бошланган бизнес

Дўстим бор — жуда кучли агроном. Ўшандан қулупнайга қандай озуқа бериш, парваришлаш бўйича кўп нарсаларни ўргандим.

Биринчи бошида битта қопга қулупнай экиб кўрдим, натижаси яхши бўлгани сари қизиқишим орта бошлади. Ишларимни видеога олиб, ижтимоий тармоқдаги саҳифамга қўйдим, одамлар кўриб кела бошлади. Улар ҳам ўрганиб, ўзларининг 2-4 сотихли жойларида эка бошлашди. Ўзим ҳам руҳланиб, уйимга қилдим. Танишларимни уйларидаги бўш жойларни ижарага олиб, у ерларда ҳам қилишни бошладим.

Талаб юқори

Қулупнай 10-20 йил аввал ҳам далаларда, катта майдонларда экилган, фақат баҳорда ҳосил олиш учун. Гидропониканинг афзаллиги қишда ҳосил олиш жуда ҳам осон. Тансиқ мева, нархи қиммат ва талаб бор.

Гидропоника усулида 1 сотихга қулупнай экиб, ўртача 40-50 миллион сўм топаётган шогирдларим бор.

Уч йил аввал қулупнай кўпайиб кетади, қишда ҳам нархи тушиб кетади, дейишган эди. Кўриб турибсиз ҳозир ҳам талаб юқори. Масалан, апрель ойининг бошида 1 кило йирик қулупнай нархи 300 минг сўм атрофида сотилди. Майдаси арзон, йириги қиммат.

Янги йил олди биз улгуржи 1 килограмм қулупнайни 350 минг сўмдан сотдик, биздан сотиб олган дўкондорлар ёнимизда 450 минг сўмдан сотишди.

Донаси 50 минг сўм

Бир қадрдон укамиз кечаси телефон қилиб, “Узатилган қизим келди, шуни бир қулупнайга тўйдириб жўнатаман, деб ваъда бериб қўйган эдим”, деб қизини олиб келди. Бир килоча териб ейганидан кейин қўярда қўймай, 100 доллар пул берди.

Яна бир куни танишимиз келиб йирик-йирик тўрт дона қулупнайни “онам учун ифторликка” деб териб олди. У ҳам қўярда қўймай, меҳнатингиз учун деб қўлимга 200 минг сўм тутди.

Қизиққанлар учун

Гидропоника усулида қулупнай экиш жуда ҳам осон. Икки нарсага — ҳашаротлар ва замбуруғли касалликларга қарши доимий ишлов бериб турилса бас. Озуқалантириш муаммо эмас.

Иссиқхона қуришдан аввал қуёш нури тушишини ҳисобга олиш керак. Аввал қурилган иссиқхоналарда кўпинча шу хатони кўраман. Иккинчиси, иссиқхонада ҳаво айланишини тўғри таъминлаб бериш лозим.

Агар гидропоника усулида қилинадиган бўлса, кўчатлар оралиғи кенгроқ бўлиши фойдали. Кўп ҳосил оламан, деб кўчатларни зич қилиб жойлаштириш ҳолатлари кўп учрайди. Бу ишлов бериш, каттароқ ҳосил олишни қийинлаштиради. Бундан ташқари, суғоришни ҳам тўғри тизимлаштириш талаб қилинади. Кўчатнинг ҳам сифатлисини ва касалликка чалинмаганини олиш керак.