Россия Коммуникацияларни ривожлантириш миллий тадқиқот институти 2023 йилги Россияга дўст давлатлар рейтингини эълон қилди. Ўзбекистон унда 6-ўринни (коммуникация режими бўйича максимал 100 баллдан 55,2 балл) эгаллади.
Рейтингни тузишда 14 та постсовет давлатидаги тадбирлар, 2023 йилга мўлжалланган ҳукумат ҳужжатлари, давлат раҳбарларининг баёнотлари ва медиа ресурслар таҳлил қилинган. Рейтингга дўст бўлган 10 та давлат киритилган. Улар қаторидан қуйидагилар ўрин олган:
- Жанубий Осетия – 93,5 балл;
- Беларусь – 87,6 балл;
- Абхазия – 81,4 балл;
- Қирғизистон – 60,3 балл;
- Тожикистон – 58,7 балл;
- Ўзбекистон – 55,2 балл (2022 йилги рейтингда 3-ўрин ва 59,3 балл);
- Озарбайжон – 50,1 балл;
- Қозоғистон – 50 балл;
- Туркманистон – 47,1 балл;
- Арманистон – 46 балл.
Дўст бўлмаган гуруҳдан эса 5 та давлат жой олган: Молдова, Эстония, Литва, Латвия, Украина. 1 та давлат, яъни Грузия нисбатан дўстона/дўстона эмас деб баҳоланган.
Рейтинг тузувчиларга кўра, 2023 йилда Ўзбекистоннинг коммуникация режими ўзининг барқарорлигини нафақат Россияга, балки унга нисбатан дўст бўлмаган мамлакатлар учун ҳам иқтисодий, маданий ва ёшлар коммуникацияларини ривожлантириш учун қулай шарт-шароитларни намоён этди.
“Сиёсий алоқалар ҳам жуда кўп векторли эди, лекин Россия билан иқтисодий шерикликнинг устувор йўналишлари сақлаб қолинди”, — дейди рейтинг муаллифлари.
Россия учта давлатнинг рейтингдаги ўрни пастлаганидан хавотирда
Россия жамоатчилик билан алоқалар ассоциацияси президенти Евгений Минченко Қозоғистоннинг рейтингдаги ўрни ўзгарганидан хавотир билдирди.
“Мени Қозоғистон, Арманистон ва Молдова каби давлатлар ташвишга солмоқда. Чунки Қозоғистон ўз вақтида посцовет ҳудудида интеграциянинг пионери бўлган, Назарбоев эса посцовет ҳудудидаги турли интеграция жараёнларининг бош идеологи эди. Қозоғистоннинг 2023 йилги рейтингдаги кўрсаткичлар бўйича ўзгариб бораётгани эса жуда хавотирли кўринади”, — дейди у.
Аввалги рейтинглар билан солиштирилса, Қозоғистон, Арманистон ва Озарбайжоннинг позицияси юқорироқ эди. Айни пайтда шуни таъкидлаш мумкинки, биргина Қирғизистон ўз мавқеини йўқотаётгани йўқ.
Рейтинг муаллифларининг ўзлари Россиянинг бир қатор мамлакатларда “мустамлакачилик сиёсати” концепцияси кучайиб бораётганидан хавотирда.
“Бошқача қилиб айтганда, биз тарихни сиёсийлаштириш ва алоҳида мамлакатларни танлаб салбий ёрлиқлаш фактини айтмоқдамиз. Медиа коммуникация, тарихий сиёсат ва тил сиёсати энг катта ўзгаришларга дучор бўлади”, — дейди Россия Коммуникацияларни ривожлантириш миллий тадқиқот институти ходими Валентина Комлева.
Дўст ва дўст бўлмаган мамлакатларни ким ўйлаб топган?
Тадқиқотда “дўстлик идеологияси” “неоколониализм” тушунчасига таянишда давом этилаётганидан афсус билдирилади. Бу қисман асоссиз бўлмаса ҳам, Россия Коммуникацияларни ривожлантириш миллий тадқиқот институти муаллифлари негадир бутун дунёни дўст ва дўстона бўлмаган давлатлар қаторига қўйган биринчи Россиянинг ўзи эканини унутади. Ушбу бўлинишга Россиянинг Украинада уруш бошлаши сабаб бўлди, — дейди Марказий Осиё бўйича таниқли эксперт Аркадий Дубнов.
Изоҳ (0)