Россиянинг “Луна-25” станцияси нима сабабдан ҳалокатга учрагани маълум қилинди

Россиянинг Ойга учирилган “Луна-25” автоматик сайёралараро станцияси қўниш вақтида двигатели ўз вақтида ўчмагани учун ҳалокатга учради. Бу ҳақда “Роскосмос” бош директори Юрий Борисов “Россия 24” телеканалига берган интервьюсида маълум қилди, деб ёзмоқда Meduza.

“Тўғрилаш амалиётидан олдин аппарат ўз йўналишини ўзгартирди ва 14:10 да (19 август) двигателлар ишга тушди, улар қўниш олдидан аппаратни орбитага тўғрилаши керак эди. Афсуски, двигателнинг ўчиши циклограмма бўйича кетмади”, — деди Борисов.

Унинг сўзларига кўра, режалаштирилган 84 сония ўрнига двигатель 127 сония ишлаган, шундан сўнг қурилма “очиқ Ой орбитасига ўтиб” Ернинг табиий йўлдоши юзасига қулаган. Двигателнинг белгиланган вақтда ишламай қолиши сабаблари махсус комиссия томонидан ўрганилмоқда.

“Луна-25” миссиясининг муваффақиятсизлигига яна бир сабаб, Борисовнинг фикрича, Совет даврида бошланган “Луна-24” миссиясидан кейин деярли 50 йил танаффус қилингани.

“Роскосмос” раҳбари Россия “ҳеч қандай шароитда Ой дастурини тўхтатмаслиги керак” деб ҳисобламоқда. Унга кўра, Россиянинг “Ой пойгаси”даги иштироки нафақат мамлакат обрўси ёки баъзи геосиёсий мақсадларга эришишга, балки мудофаа қобилиятини таъминлаш ва технологик суверенитетга чиқишга ёрдам беради.

“Луна-25” миссиясининг асосий мақсади — Ойнинг жанубий қутбига юмшоқ қўниш ва тадқиқот — муваффақиятсиз якунланган бўлса-да, Россия Ойга учиш, космик кемани Ой атрофидаги айлана орбитага олиб чиқишда бебаҳо тажрибани қўлга киритди”, — деди расмий.

“Умид қиламанки, келажакдаги “Луна-26”, “Луна-27”, “Луна-28” миссиялари муваффақиятли бўлади. “Луна-26” ва “Луна-27” миссияларини юбориш орқали биз “Луна-25” миссиясида эришолмаган натижаларни албатта қўлга киритамиз”.

“Роскосмос” 11 август куни Амур вилоятидаги Восточний космодромидан “Луна-25” автоматик станциясини учирганди. Бу Россиянинг замонавий тарихидаги биринчи Ой миссияси бўлди. Аввалги станция “Луна-24” 1976 йилда Совет Иттифоқи томонидан ишга туширилган.

21 август куни қурилма Ойга қўниши кутилганди. Бу Ойнинг жанубий қутбидаги биринчи станция бўлиши керак эди. Миссия давомида “Луна-25” юмшоқ қўниш технологиясини ишлаб чиқиши ва ресурсларни, шу жумладан сувни ўрганишни бошлаши режалаштирилган.

19 август куни “Луна-25” қўниш олдидан орбитага ўтиш пайтида “ғайритабиий ҳолат” юзага келгани айтилди. Эртаси куни “Роскосмос” Ой юзаси билан тўқнашув оқибатида космик аппарат парчаланиб кетганини маълум қилди.