Чех олимлари қуёш панелларининг ишлаш муддати таҳлил қилинган мақола чоп этишди. Уларнинг фикрича, қуёш панелларининг чидамлилиги ортиқча баҳолаб юборилган.
Аниқланишича, ваъда қилинган 20-25 йиллик фаолият ўрнига, мамлакатдаги ўнлаб қуёш фермалари 11 йилдаёқ ишдан чиққан. Қуёш энергиясига инвестиция киритаётганлар ушбу маълумотларни ҳисобга олишлари керак, акс ҳолда улар қуёш энергияси соҳасидаги рентабеллик бўйича алданиб қолишади, деб ҳисобламоқда мақола муаллифлари.
Манбага кўра, 2009—2010 йилларда Чехияда қурилган 85 та қуёш электр станцияларининг мониторинги маълумотлари фотопанеллар деградациясининг асосий сабаби улар зичлигининг бузилиши, емирилиш эканлигини кўрсатди.
“Лойиҳа муаллифлари бошиданоқ сотиб олинган қуёш панелларининг ‘техник имкониятлари’ ҳақида тўғри тушунчага эга бўлмаган ва бўрттириб ваъда берган. Бундан ташқари, қурилишда тежаш эвазига кўпроқ фойда олиш истаги вазиятни янада оғирлаштирди.
2009—2010 йилларда қурилган электр станцияларининг хизмат қилиш муддати ҳозирда ўз ниҳоясига етди”, — дейилади тадқиқотчилар мақоласида. 2009—2010 йилларда Чехиядаги фотоэлектр станцияларининг кутилаётган хизмат муддати 20-25 йил эди. Бугун, тахминан, 12 йилдан сўнг, бу тахмин жуда оптимистик эканлиги маълум бўлди ва ҳақиқий хизмат муддати ваъда берилган муддатнинг ярмига тенглиги ойдинлашди”.
Қуёш фермаларидаги фотопанеллар ҳолатини таҳлил қилиш жараёнида олимлар бир хил мониторинг тизими — Solarmon-2.0 дан фойдаланганлар. Барча объектлар бўйича олинган натижалар жуда ўхшаш. Улар қуёш панелини ишлаб чиқарувчи компания ҳақидаги маълумотларни ошкор этмаяптилар, лекин панеллар биринчи даражали компаниялардан харид қилинганини айтишмоқда.
Барча панеллар 35 градуслик бурчак остида ўрнатилган ва уларнинг кўпчилиги EVА ТPТ ламинати билан қопланган.
Тадқиқот жараёнида кучланишни ошириш учун панеллар кетма-кет улангани, бу эса уларнинг тезроқ бузилишига ҳисса қўшгани ҳам аниқланди.
“11 йилдан сўнг, силоксан қопламаси (ёки бошқа таъмирлаш воситаси) қайта янгиланмаса, панелнинг самарадорлиги шунчалик пасаядики, уни бутунлай алмаштириш керак бўлади”, — дейилади мақолада.
Шундай бўлса-да, дастлабки 10 йил ичида фотопанелларнинг ишлаши эълон қилинган хусусиятларга мос келган.
Тадқиқотчилар, шунингдек, мониторинг маълумотларидан олинган натижаларнинг иқтисодий таҳлилини ўтказдилар ва дастлаб режалаштирилганидан анча паст маржада бўлса-да, қурилмалар ҳали ҳам фойдали эканлигини аниқладилар.
“Электр энергиясининг нисбатан юқори нархлари шароитида электр станцияларининг ўзини оқлаш муддати 10 йилдан анча камайиб бормоқда, бу ҳозирги вазиятда инвестиция харажатларини қоплаш учун етарли бўлар эди”, — дейилади баёнотда. “Бироқ, панеллар ишлаш муддатининг ҳар қандай қисқариши инвестицияларнинг ўзини қоплай олмаслигига сабаб бўлади”.
Изоҳ (0)