• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +24°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Болани логопед кўригига олиб бориш зарурлиги ҳақида огоҳлантирадиган 4 та белги

    Аксар ота-оналар фарзандининг ҳали сўзларни тўлиқ талаффуз қилмаган пайтларида ҳеч қандай нимани пайқамайди. Айниқса, кўплаб тажрибали оналар тармоқда: “фарзандим узоқ вақт гапирмади, лекин тўрт ёшида бирданига равон гапириб кетди ва ҳозир ҳаммаси яхши!” деган изоҳлар ёзишади. Бундай ҳолатлар ҳам учраб туради, албатта. Аммо боланинг нутқини ривожлантириш борасида таниш-билишлар ёки мутлақо нотаниш одамларнинг фикрига таяниш ўринлими? Агар ота-оналар гўдагининг сўз бойлиги кам эканини сезсалар ва нутқ ҳеч қандай тарзда ривожланмаса, вақт ўтказиб мўжиза кутиш керак эмас, — дейди логопед Варвара Данекина. Мутахассис нутқ эрта ёшда нималардан огоҳлантириши мумкинлигини ва боланинг мулоқотини осонлаштириш учун уни қандай тузатиш кераклигини санаб ўтди.

    Қачон логопед кўмагига таянилади?

    Бола нутқи ривожланишининг кечикиши, товуш талаффузининг бузилиши билан логопед, дефектолог, невропсихологлар шуғулланади. Ота-оналарнинг фикрича, гўдак тўғри ривожланаётган бўлса ҳам, болалар боғчасига боришидан олдин болани логопед кўригидан ўтказиш керак. Бу кўп вақт талаб қилмайди, лекин лозим бўлганда логопед ёрдами таклиф этилади. Кейинчалик мураккаб ҳолатларда логопед гуруҳи ёки комплекс ёндашувга эга бўлган махсус болалар боғчасига эҳтиёж туғилиши мумкин.

    Болада нутқий паталогия борлигини қандай аниқласа бўлади?

    Агар бир неча ой ичида у фаол овозлар чиқара бошласа, унли товушларни кулгили ва чўзиб талаффуз қилса, болада ҳаммаси меъёрда. Бир ёшга тўлар-тўлмас мулоқотда товушларни такрорлашни бошлайди, сўзларнинг бўғинларини айтишга ҳаракат қилади  ва кўплаб имо-ишоралардан фойдаланади. Икки ёшга келиб гўдак оддий фразавий нутқни ривожлантиради ва уч ёшга яқинроқ бу кенгаяди. Бу ёшдаги бола аллақачон: “Биз учун бувимникига борамиз” дея қийналмасдан айта олади.

    Нутқда нуқсон борлиги ҳақида нималар огоҳлантиради?

    • Сўз бойлиги ёш стандартларига мос келмайди;
    • Бола барча сўровларни тушунади, лекин бир бўғинли сўзлар ва имо-ишораларни афзал кўради;
    • Сўзларни умумлаштиришда қийналади;
    • Бола сўз бирикмаси ёки гапни нотўғри тузади, доимо товушларни адаштиради.

    Нима сабабдан боланинг нутқи кеч чиқади?

    Ота-оналар туғилишдан биладиган жиддий касалликлардан ташқари, боланинг нутқига доимо таъсир қиладиган бир қанча бошқа сабаблар ҳам мавжуд. Уларни мустақил билиш мумкин.

    Артикуляр аппаратларнинг заиф мушаклари

    Катта эҳтимол билан бундай болалар майин, юмшоқ таомларни афзал кўради, тупикни кўпайтиради ва худди “оғзида бўтқа бордек” гапиради. Бу ҳолда болаага логопедик массажлар ва шуғулланиш вақтида артикуляр гимнастикани ўз ичига олган логопед машғулотлари ниҳоятда зарур.

    Фото: Marie Claire

    Эшитиш идрокининг бузилиши

    “Нимадир нотўғри” деб шубҳа қилиш жуда оддий: бола мураккаб ибораларни тушунмайди ва сўровларнинг фақат бир қисмини эшитади. Овоз ва сўзларга эътибор қаратиш, боладан онанинг айтганларини такрорлашни сўраш, овоз чиқариб кўп ўқиш ва ўқиганларини муҳокама қилиш керак. Логопед эса боланинг фонемик эшитишни ривожлантиради, диққат ва эшитиш идрокини яхшилаш учун ўйинлар ўтказади.

    Эшитишнинг ёмонлиги

    Эшитиш қобилиятининг ёмонлигини болаликнинг эрта давридаёқ аниқлаши мумкин. Ота-оналар буни қанчалик тез сезишса, шунча яхши. Тўрт ойлик чақалоқ яқинларининг овози ва имо-ишораларига жавоб бериши керак. Боланинг таниш товушлар ва овозларга бошини ўгирмаслиги хавотирли сигналдир. Вақтни йўқотиш жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин: мулоқот қилиш қобилиятининг бузилиши, кейинги таълимдаги қийинчиликлар.

    Агар энг кичик шубҳа ва иккиланиш бўлса, логопед кўригига боришни кечиктириш ярамайди. Ҳар бир бола ўтиши керак бўлган даврлар мавжуд — бўғинлар, сўзлар, сўз бирикмалар ва гаплар. Бола уч ёшида деярли гапирмаса, бунга бефарқ муносабатда бўлмаслик лозим. Ўйин фаолияти нафақат нутқни бойитади, балки бошқа муҳим кўникмаларга, умумий ва интеллектуал ривожланишга ёрдам беради. Ота-оналар қанчалик тез ҳаракат қилсалар, келажакда ҳам, ҳаётнинг исталган соҳасида ҳам бола учун осонроқ ва қулайроқ бўлади.

    15.05.2023, 12:48   Изоҳ (0)   11744
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Ошқозон оғриб қолганда уй шароитида қандай йўл тутиш керак?

    15.05.2023, 09:30

    Овқатдан сўнг кўнгил айниса: нохуш ҳолатни бартараф этиш учун нима қилиш керак?

    13.05.2023, 15:30

    Нима учун инфаркт касаллиги ёшармоқда ва ундан қандай ҳимояланиш керак?

    13.05.2023, 12:30

    Фақат кроссворд эмас: деменция билан курашда яна қайси машғулотлар ёрдам беради?

    12.05.2023, 19:55

    “Овқат ейишни истамайман”: иштаҳани оширишнинг 12 хил синалган усули

    12.05.2023, 18:52

    Банан, денгиз карами ва асал: кайфиятни кўтарадиган 7 хил озиқ-овқат маҳсулоти

    12.05.2023, 16:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    BYD SEALION 7: Флагман электр SUV — шаҳар кўчаларида янги етакчи 


    Тошкентда CRYPTO О₂ форуми бўлиб ўтди: Технология, финтеч ва тартиб‑қоидалар муҳокама қилинди 


    Авваллари хуфиёна иқтисодиётда фаолият юритган эшитиш ва гапиришда муаммоси бор инсонлар энди расмий секторга қўшилиб, Пойтахт Паркинг жамоасининг бир қисмига айланди


    Ақлли диверсификация: нима учун керак ва капитални қандай тақсимлаш лозим? 


    AVO bank алоқа маркази: инновациялар ва янги хизмат даражаси 


    STEM ва бизнес йўналишидаги қизлар учун TBC Bank'дан таълим грантлари — Ўзбекистонда гендер тафовутини камайтириш йўлида янги қадам


    Қўнғироқлардан мобил интернетга: Тошкент мобил алоқадан фойдаланиш моделини қандай ўзгартирмоқда


    InfinBANK ва Kwikpay: уйингизга комиссиясиз ва меҳр билан халқаро пул ўтказмалари


    AKFA энергия тежовчи ромлари: иқлимга мослаштирилган, қулайликни кўзлаган 


    American University оf Technologyʼда бакалаврлар учун очиқ эшиклар куни


    SonetUzStyle танловида иштирок этиш учун аризалар қабули 15 августгача узайтирилди


    ОКМКда маҳаллий думпкарлардан фойдаланилади 


    “Бизнесни ривожлантириш банки” БМТ Тараққиёт Дастури билан ҳамкорлик қилади


    ZARMED Университети: 200 та грант сизни кутмоқда


    Энди Ucell иловасида Yandex Music'ни тинглаш мумкин 

     

    Тавсия этамиз

    Трампнинг Фаластинга нисбатан нохолис сиёсати: АҚШ ЮНЕСКО аъзолигидан нега чиқяпти?

    2 август, 18:35

    Камчаткадаги ҳодиса ягона эмас: сўнгги 120 йилда рўй берган энг кучли мегазилзилалар

    1 август, 18:20

    Трамп учун хавотирлар: АҚШ президенти таниқли шахсларга ёш қизларни сотган Жеффри Эпштейннинг мижози бўлганми?

    29 июл, 17:19

    Бир кечада оддий официантдан миллионерга айланган аёл: лотереядан ютилган 10 млн доллар машмашаси

    27 июл, 09:25
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Қуёш фаоллиги ошди: 24 соат ичида 15 та чақнаш кузатилди

    Дунё | 2 август, 23:50

    “Ҳар қандай хатога қарши ракеталар билан жавоб қайтарамиз” — Ҳиндистон Покистонга огоҳлантириш берди

    Дунё | 2 август, 23:25

    Суперлига. “Динамо” “Навбаҳор”га қарши баҳсда ғалабани қўлдан чиқарди

    Спорт | 2 август, 23:20

    Давлат бюджетидан нафақаларга харажат қисқариб, субсидиялар кўпайтирилади

    Ўзбекистон | 2 август, 23:16

    БАА банклари Россия компанияларининг ҳисобларини оммавий равишда блоклашга киришди

    Дунё | 2 август, 22:55

    Қуроллар фақат мустақил Фаластин давлати барпо этилгандагина топширилади — ҲАМАС

    Дунё | 2 август, 22:30

    Суперлига. “Бунёдкор” “Нефтчи”дан, “Насаф” “Сўғдиёна”дан устун келди

    Спорт | 2 август, 22:21

    Ўз жонига қасд қилиш, ўзидан қониқмаслик ва кучли стресс. Ижтимоий тармоқларга бўлган қарамлик нимаси билан хавфли (фото, видео)

    Ўзбекистон | 2 август, 22:00
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.